Queen Esther, John Irving

Thomas en Constance Winslow hebben een kindermeisje nodig en vinden haar in een weeshuis in Maine. De Joodse Esther komt met hen mee naar huis en zal in de jaren die volgen een onlosmakelijk deel van hun familie worden. De Winslows zijn geen normale familie, ze zijn excentriek (volgens de andere inwoners van het stadje), en ruimdenkend. 

Esther wordt de biologische moeder van James Winslow. Ze had namelijk de afspraak gemaakt met Honor, de jongste dochter van Thomas en Constance dat Esther voor haar een kind zou baren, en dat Honor dan de moeder zou zijn. Honor had geen belastingstelling voor baren, en Esther had geen belangstelling in moeder zijn, dus dit was een prima afspraak. 

Esther was genoemd naar koningin Esther uit het Oude Testament, de koningin die haar volk beschermde. En die rol speelt Esther ook in dit boek. Ze vertrekt namelijk naar Palestina, en speelt een rol in de oprichting van Israël en zal in de jaren erna een bijna mythische status krijgen in de Winslow-familie en in haar nieuwe thuisland. 

De hele onconventionele Winslow-familie bemoeit zich met de opvoeding van de jonge James, en James zal uiteindelijk in Wenen tijdens zijn studie zijn eigen onconventionele familie vormen. Het duurt even voor hij zichzelf vindt, en weet wie hij is, maar uiteindelijk lukt het hem om alle (vreemde) stukjes op hun plek te krijgen.

Ik houd van John Irving. Ik ken geen enkele schrijver die zo goed is in het bewandelen van zijpaadjes, die vervolgens op grandioze wijze elkaar komen. In zijn vorige boek, De laatste skilift, werkte dit echter totaal niet. En toen Queen Esther uitkwam, twijfelde ik eerst, maar ik ging toch overstag. Ik moest de nieuwe John Irving een kans geven. 

Gelukkig kan ik zeggen dat Queen Esther een heel stuk beter is dan De laatste skilift! Ik heb het in ieder geval met plezier gelezen. Allerlei bekende Irving-elementen zitten erin, Wenen, worstelen en onconventionele relaties en allerlei absurde gebeurtenissen. 

Ik merk wel dat de zijpaadjes wat minder strak zijn dan in zijn vroegere boeken, soms lijkt het echt helemaal nergens naar toe te gaan.  Uiteindelijk komen ze wel weer bij elkaar, maar het lijkt alsof hier wat meer toeval dan compositie bij komt kijken, iets dat in zijn eerdere boeken beslist niet het geval was. 

Dit is echter een kleine observatie, want zoals ik al zei heb ik Queen Esther met plezier gelezen. Ik heb genoten van de droge conversaties, de maffe vergelijkingen en de situaties die zo over the top zijn dat het bij elke andere schrijver teveel zou zijn, behalve bij John Irving. 

Het is voor mij bijna onmogelijk om een goede beschrijving van het verhaal te geven, omdat er zoveel gebeurt en ik wil ook niet teveel vertellen om niks te verklappen. Jullie moeten het daarom doen met deze ontoereikende bespreking. 

Wel kan ik vertellen dat er allerlei grote thema's aan bod komen, zoals antisemitisme, identiteit, onverdraagzaamheid, moederschap en familie. Bereid je daarnaast voor op verhandelingen over alle voor- en nadelen van weeshuizen in Maine, de geschiedenis van abortus, de medische praktijk van besnijdenis, worstelblessures en knie-operaties, Charlotte Brontë en Charles Dickens. 

Queen Esther is beslist niet zo goed als de vroegere boeken van John Irving. Het kabbelt wat meer, en is ook langzamer dan zijn eerdere boeken. Dat neemt niet weg dat er voor iedereen die van John Irving houdt, er veel te vinden is om van te genieten, met zowel grootste thema's als bekende elementen. 

Originele titel: Queen Esther (2025)

Nederlandse uitgave 2025 door uitgeverij De Arbeiderspers

Nederlandse vertaling: Inge Pieters

Bladzijdes: 436