Elektra, Jennifer Saint

Agamemnon is de koning van Mykene, maar zijn familie heeft geen beste reputatie. Er heerst een vloek over de familie, en moord, doodslag en andere gruwelijkheden zijn geen uitzondering. Menelaos, zijn broer, trouwt met de mooie prinses Helena, terwijl Agamemnon met haar zuster Klytaimnestra trouwt. Ze krijgen samen een aantal kinderen en vooral dochter Elektra is dol op haar vader. Voor haar is hij de beste koning en de beste vader van de wereld. 

Maar dan slaat het noodlot toe, prins Paris komt naar Sparta en neemt Helena mee naar zijn thuisstad Troje en de koningen van Griekenland hebben gezworen dat ze Menelaos zullen helpen. Agamemnon vertrekt om strijd te leveren en de vrouwen aan het thuisfront kunnen weinig anders doen dan wachten. 

Elektra wacht vol ongeduld op de terugkomst van haar vader. Ze houdt zijn naam hoog en zijn herinnering levend. Ze zorgt voor de hond van haar vader en zorgt ervoor dat haar broertje Orestes opgroeit met enige herinnering aan Agamemnon. Helaas lijkt zij de enige te zijn in het paleis die Agamemnon terug wil als koning, de rest van het paleis lijkt hem te zijn vergeten. 

Klytaimnestra wacht ook vol ongeduld. Niet omdat ze Agamemnon zo graag terug wil, maar omdat ze wraak wil nemen. Om een gunstige wind te krijgen heeft Agamemnon namelijk hun oudste dochter Iphigenia geofferd aan Artemis en Klytaimnestra kan dit niet vergeven of vergeten en wil dit ook helemaal niet. Het lijkt erop dat het lot haar gunstig gezind is als een oude vijand van haar echtgenoot naar Mykene komt. Ligt hier de sleutel tot haar wraak, of zal ze andere maatregelen moeten nemen? En welk effect heeft dit op haar kinderen? 

Troje wordt ondertussen tien jaar lang belegerd door de Grieken, en alle Trojaanse prinsen komen gruwelijk aan hun einde. Dit alles is veroorzaakt door de onbezonnen actie van Paris die zo nodig met een Griekse prinses thuis moest komen en daarmee zijn stad in het ongeluk stortte. Zijn zus Kassandra heeft dit voorzien, maar omdat de god Apollo zich beledigd voelde, heeft hij ervoor gezorgd dat niemand haar ooit gelooft en haar inzichten en voorspellingen worden afgedaan als geraaskal van een gekke griet. 

Het lot van Kassandra wordt onlosmakelijk verbonden met dat van Agamemnon en de geschiedenis van zijn familie. 

Ik zal niet vertellen hoe het verder gaat, als je de Griekse mythen en verhalen een beetje kent, dan weet je dit al en als je dit nog niet weet is het leuker om het zelf te lezen. 

Eerder schreef Jennifer Saint Ariadne, een hervertelling van de mythe van de Griekse prinses die door Theseus wordt bedrogen als zij hem helpt de Minotaurus te verslaan. Ik vond dit een prachtig boek en dan is het altijd even afwachten hoe een tweede boek bevalt, is dat net zo mooi of valt het tegen? Mij viel het zeker niet tegen, ik vind Elektra ook erg mooi en ik heb ervan genoten. Het taalgebruik is naar mijn idee iets strakker in Elektra dan in Ariadne, en dat komt het verhaal ten goede.  

Fijn trouwens dat de Trojaanse oorlog zelf niet heel erg aan bod komt, het gaat hier niet om de oorlogshandelingen, maar om de vrouwen thuis en hoe zij moeten wachten en één van de vrouwen in Troje zelf die machteloos moet toezien hoe haar wereld verwoest wordt. 

Het is boeiend om te zien of het lukt om een bekend verhaal dat al zo vaak verteld is, nog een nieuwe dimensie mee te geven. Ik weet niet helemaal of dat gelukt is, het is de bekende myhte en het loopt af zoals we weten. Ik vond daarmee dit verhaal iets minder verrassend dan Ariadne, maar dat is persoonlijk. 

Ik vond het origineel gedaan hoe de drie vrouwen elk een kant van het verhaal vertellen.  

Twee van die vrouwen zijn blind, Elektra heeft een blinde verering voor haar vader en ziet zijn fouten niet en Klytaimnestra is blind in haar verdriet en verlangen naar wraak om te zien welk effect dit op haar andere dochters heeft. Kassandra is beslist niet blind, maar ze zou het net zo goed wel kunnen zijn, want wat ze voorziet wordt nooit geloofd. 

Zowel Klytaimnestra als Kassandra nemen als het nodig is het heft in eigen handen en proberen hun eigen lot te bepalen. Als vrouw had je weinig mogelijkheden in die tijd, het oude Griekenland was een mannenwereld en de mensen waren ook nog eens de speelbal van onberekenbare goden die zich weinig aan mensen gelegen lieten liggen. 

Klytaimnestra weet echter dat als zij niks doet, de ambities van haar echtgenoot ook haar andere kinderen het leven kan kosten en hulp hoeft ze van niemand te verwachten. Het is aan haar om actie te ondernemen. Kassandra is moe gestreden en heeft aan der lijve ondervonden wat het is om oorlogsbuit te zijn, en op dat moment zijn beide vrouwen even bondgenoten van elkaar. Ze begrijpen elkaar. 

Wat mij betreft was Klytaimnestra dan ook een betere titel geweest voor het boek, want als ik eerlijk ben, vond ik haar interessanter dan Elektra zelf en kwam ze beter uit de verf. 

Als klein meisje is de heldenverering van Elektra nog te begrijpen, maar als ze volwassen is, is het een obsessie geworden en één die niet echt prettig aandoet. Je zou echter ook kunnen zeggen dat de emotionele ontwikkeling van Elektra gestopt is toen haar vader wegging en haar moeder weliswaar fysiek bij haar bleef, maar emotioneel onbereikbaar was geworden. Dit maakt haar acties echter niet veel sympathieker en eerlijk gezegd kreeg ik een beetje genoeg van haar. Maar ook dit is persoonlijk en iemand anders kan dit helemaal anders zien. 

Kortom, Elektra is een goede hervertelling van een een bekend Grieks verhaal, met voldoende originele en goed geschreven invalshoeken dat ik het zeer de moeite waard vond. 

Originele titel: Elektra (2022)

Nederlandse uitgave 2022 door uitgeverij Orlando

Nederlandse vertaling: Saskia Peterzon-Kotte

Bladzijdes: 313