Stone blind, Natalie Hayes

Medusa was een gruwelijk monster, wier blik iedereen kon verstenen en met slangen in plaats van haren op haar hoofd. Gelukkig kwam de held Perseus die met al zijn moed en slimheid dit vreselijke wezen kon verslaan. 

Tenminste, zo is het ons verteld. Maar wat als het nu toch een beetje anders zit en de helden geen helden waren en het monster geen monster was? 

De onsterfelijke Gorgonen wonen aan de kust en bemoeien zich niet veel met anderen. Ze waren altijd met z'n tweeën tot hun sterfelijke zusje Medusa erbij kwam. De twee oudste Gorgonen, Stheno en Euryale, moeten hun leven aanpassen, maar dat doen ze met liefde, want ze houden van hun zusje. 

Ze houden schapen en bakken brood om Medusa van voedsel te voorzien en omringen haar met alle zorgen. Prachtig wordt duidelijk hoe de komst van hun zusje Stheno en Euryale verandert, zij die nooit hoefden te veranderen. Zo haalt Euryale schapen omdat Medusa melk nodig heeft, maar in de loop der jaren worden dit geliefde huisdieren waar Euryale met veel plezier en liefde voor zorgt. 

Maar als Medusa is opgegroeid wil ze weleens de mensenwereld van dichtbij zien, en komt ze uit bij een tempel voor de godin Athena. Helaas is ze hier niet alleen en de god Poseidon heeft wel zin in een verzetje. Hij verkracht Medusa en voor hem is het hiermee voorbij, maar voor Medusa helaas nog niet. 

Athena heeft namelijk een enorm hoge dunk van haarzelf, en zij beschouwt dit incident in haar tempel als een belediging. Ze kan Poseidon niet direct treffen, maar Medusa is niet veilig voor haar wraak. Als Athena is langs geweest, is het leven voor Medusa voorgoed veranderd, haar mooie haren zijn verdwenen en voortaan kan haar blik doden. 

Ondertussen groeit ergens in Griekenland de jongen Perseus op. Zijn moeder is de prinses Danae en zijn vader is Zeus. Danae was door haar vader opgesloten, maar weet met haar baby te ontsnappen en een veilig onderkomen vinden waar Perseus kan opgroeien. Als er een koning langskomt die met Danae wil trouwen, verzet Perseus zich. De koning stuurt vervolgens de jongeman op een queeste om het hoofd van een Gorgone te halen. 

Het is maar gelukkig dat Zeus altijd een oogje houdt op zijn nageslacht en Athena en Hermes de opdracht geeft Perseus te helpen, anders zou het hem waarschijnlijk niet lukken. 

Ik heb eerder van Natalie Hayes A thousand ships gelezen, over de Trojaanse oorlog. Ik heb dat niet besproken omdat ik al een paar andere hervertellingen over dit stukje Griekse geschiedenis had besproken, maar ik vond haar versie wel ontzettend goed. Wat ik namelijk heel mooi vind is dat ze steeds wisselt van perspectief en dat doet ze ook in Stone Blind. 

We krijgen het verhaal vanuit Medusa, Athena, vanuit Poseidon, zijn echtgenote, vanuit Zeus, Perseus en Medusa's zusters. Ook onverwachte vertellers duiken op om ons een stuk van het verhaal te geven, met hun kijk op de zaak. Denk hierbij aan een kletserige kraai, een superarrogante olijvengaard en, heel ontroerend, de slangen van Medusa's hoofd die vertellen hoe ze is vermoord. Heel knap hoe elke verteller een eigen stem heeft en daadwerkelijk iets nieuws toevoegt.

Griekse goden waren hufters en Perseus was een lafbek, maar als de helden geen helden zijn en de goeien in het verhaal niet de goeien zijn, zijn de monsters dan wel de monsters? De Gorgonen hebben slangen als haar en hebben slagtanden, maar zij hebben meer liefde en zorg voor elkaar in hun kleine teen dan alle goden van Olympus bij elkaar. Om over de psychopaat Perseus maar te zwijgen. 

De dialogen, zoals die tussen de goden onderling of tussen Athena en Perseus, zijn vaak heel grappig, want de goden zijn ontzettend bot en vooral Athena heeft geen filter. De scene met Perseus bij de Hesperiden deed me een beetje denken aan Galahad in kasteel Antrax in Monthy Python and the holy grail, en ik heb me hier ontzettend mee vermaakt. 

Niet elke hervertelling van de Griekse mythen is even goed, maar Natalie Hayes laat met Stone Blind zien dat zij in staat is om de oude mythes op een originele en frisse manier te vertellen, zodat daadwerkelijk je kijk verandert.

Uitgegeven in 2022

Bladzijdes: 368

Verschenen in februari 2023 in het Nederlands als De blik van Medusa