De Syrische prinsessen, Nynke Smits
Julia Domna en haar oudere zus Julia Maesa waren dus prinsessen, maar omdat ze in de uithoeken van het Romeinse rijk woonden lag het niet heel voor de hand dat zij een grote rol zou gaan spelen in het Romeinse rijk.
Maar dit veranderde toen Julia Domna de ambitieuze Septimus Severus leerde kennen en in 187 met hem trouwde. Septimus Severus kwam uit Noord-Afrika en had al verschillende politieke en militaire functies uitgeoefend. Hij had in Afrika gediend en was gouverneur in Gallie waar ze samen een tijdje woonden.
In die tijd was Commodus al enkele jaren keizer van het Romeinse rijk, sinds de dood van zijn vader Marcus Aurelius keizer in 180. En waar Marcus Aurelius over het algemeen bekend staat als een van de goede keizers, was Commodus beslist géén goede keizer. Hij werd dan ook in 192 vermoord, waar heel Rome om juichte.
Er was echter een probleem met de opvolging en binnen korte tijd waren er vijf keizers, die elkaar bevochten om de macht. Septimus Severus was de laatste van die vijf en die met de steun van het grootste deel van het leger tot keizer werd uitgeroepen. Hij had nu de zware taak om de rust te herstellen en de grenzen veilig te stellen. Rustig regeren vanuit Rome zat er niet in, deze keizer ging op pad en was vaak maandenlang aan het front.
Zijn zoons, Caracalla en Geta werden beide op jonge leeftijd medekeizer samen met hun vader en na zijn dood in 211 was het de bedoeling dat zij samen zouden regeren. De broers hadden echter een enorme hekel aan elkaar en Caracalla liet Geta zelfs vermoorden, enkele jaren voor hijzelf in 217 vermoord werd, gehaat om zijn willekeurige en wrede bestuur.
Als je kijkt naar het Romeinse rijk, hebben we het meestal vooral over de keizers en minder over hun echtgenotes. Een uitzondering hier is misschien Livia, de echtgenote van Augustus. Maar Julia Domna had als keizerin, Augusta, een grote invloed in haar verheven positie.
Ze kreeg allerlei verzoekschriften, moest laveren tussen alle politieke valkuilen in Rome en gaf advies aan haar echtgenoot. Als moeder van Caracalla en Geta wist ze te voorkomen dat het rijk weer gesplitst zou worden en moest ze zich staande houden toen haar oudste zoon volledig van het padje ging. Ze had een scherp inzicht en was niet bang om moeilijke beslissingen te nemen. Ze had ook grote belangstelling voor filosofie.
In De Syrische prinsessen weet Nynke Smits de wereld van de 2e eeuw tot leven te brengen en vooral de band tussen Julia Domna en haar zus Julia Maesa wordt heel mooi duidelijk. Maesa stond haar zus met raad en daad terzijde, en was haar tot grote steun tot Julia Domna's dood in 217.
Samen gaven deze Syrische prinsessen vorm aan een nieuwe dynastie.
 |
| Buste van Julia Domna, met haar karakteristieke kapsel |
Goede historische roman
De Syrische prinsessen is een lijvige roman, maar het verveelt geen moment wat mij betreft. Af en toe staan er wat gekke dingen tussen die meer als uitleg voor ons lezers bedoelt zal zijn. Zo schrijft Julia Domna in een brief aan Septimus over een bepaald festival en voor welke Romeinse godin dit is, een feitje dat Septimus echt wel geweten zal hebben. Ik had het handiger gevonden als dit gewoon een voetnootje was geweest, of alleen in het uitgebreide register achterin had gestaan. Maar dit is natuurlijk maar een heel klein dingetje in een verder zeer interessant en goed geschreven boek.
Ik vond het handig hoe we af en toe een sprong in de tijd maken en dat er dan kort verteld wordt wat er in die tussentijd is gebeurd. Op die manier blijft er vaart in het verhaal en verzanden we niet volledig in details.
Goed wordt ook duidelijk hoe het Romeinse bestuur natuurlijk niet alleen aan elkaar hing van gestoorde keizers en maniakken met grootheidswaanzin, maar hoeveel ambtenaren, secretarissen, koeriers en anderen ervoor zorgden dat dit rijk functioneerde. Tegelijkertijd is het ook niet te ontkennen dat jezelf of je voorgangers vergoddelijken geen goede invloed heeft op het ego van een heerser en dat de meeste keizers verschrikkelijk waren.
Het boek eindigt met de dood van Julia Domna en het besluit van Julia Maesa om ervoor te zorgen dat haar kleinzoon Elagabalus de nieuwe keizer zou worden om de Severische dynastie voort te zetten. Deze jongeman wordt beschouwd als de meest incompetente keizer ooit, en werd door zijn onderdanen nog meer gehaat dan Caracalla en Commodus samen. Maar dat valt buiten dit verhaal.
Ik heb eerder van Nynke Smits het boek over de vrouw van keizer Hadrianus gelezen en dat vond ik niet heel denderend, op de een of andere manier kon me dat niet boeien. Dit nieuwe boek, De Syrische prinsessen vond ik echt zeer interessant en het gaf me nieuwe inzichten over de Romeinse geschiedenis plus een goed verhaal. Kortom, een aanrader voor iedereen met interesse in het Romeinse rijk in de 2e en 3e eeuw.
Uitgegeven in 2024 door uitgeverij Primavera
Bladzijdes: 503
Reacties
Een reactie posten