De boekhandel van Algiers, Kaouther Adimi

In Algiers stond een boekhandel. Edmond Charlot opende die in 1935. Hij was een jongeman, die het idee had een boekhandel te beginnen die niet alleen boeken verkocht, maar ook fungeerde als uitgeverij, als bibliotheek en als middelpunt voor iedereen die van literatuur hield. Hij noemde de boekwinkel Les Vraies Richesses, naar een boek van Jean Giono. 

Edmond Charlot gaf werken uit van Albert Camus, die manuscripten corrigeerde terwijl hij op het stoepje van de boekwinkel zat, maar ook andere grote schrijvers uit het Middellandse Zeegebied kregen hier onderdak. 

Helaas kon de boekwinkel de geschiedenis niet tegenhouden. De Tweede Wereldoorlog gooide eerst roet in het eten. Edmond was in Parijs en probeerde hier een filiaal van de uitgeverij op te zetten, maar zaken als papierschaarste en problemen tussen de schrijvers onderling zorgden voor een faillissement. 

Terug in Algiers begonnen de problemen met de onafhankelijkheidsoorlog en de gruwelijkheden die daarmee gepaard gingen. 

Edmond Charlot is een historisch persoon en zijn boekhandel en uitgeverij hebben echt bestaan. Kaouthar Adimi heeft dit gegeven gebruikt om een roman te schrijven. Hierbij is het beginpunt het einde van de boekhandel. Het is dan al jarenlang een filiaal van de nationale bibliotheek waar niemand meer komt en dat uiteindelijk verkocht wordt aan iemand die er een beignetwinkel van wil maken. 

Iemand moet echter de boekhandel leeg ruimen, alles weggooien en de wanden schilderen, zodat de nieuwe eigenaar erin kan. De jonge Riyad krijgt deze opdracht via zijn vader, zodat hij dit als stage kan laten meetellen voor zijn studie. Riyad heeft niks met boeken en de heeft weinig zin in de opdracht, vooral omdat de laatste beheerder van de boekhandel, de oude Abdallah, over zijn schouder meekijkt. Ondertussen krijgen we het verhaal van Edmond Charlot, afwisselend in verhalende hoofdstukken en in gedeeltes dagboekaantekeningen. 

Deze opzet werkt goed en geeft een prachtig beeld van hoe de geschiedenis iemand soms in de weg kan zitten, hoe de grote gebeurtenissen van de wereld over de ambities en idealen van mensen heen kunnen walsen. Zonder oorlogen was Edmond Charlot er waarschijnlijk in geslaagd een zeer succesvolle uitgeverij op te zetten. 

Ik heb genoten van De boekhandel van Algiers en van de rijkheid van de taal, dat Algiers voor me tot leven wekte. De geschiedenis van Algerije vind ik erg interessant en ik vond het bijzonder om er op deze manier meer over te lezen, vanuit een nieuwe invalshoek. Bovendien is het boek een eerbetoon aan schrijvers en literatuur. 

Tegelijkertijd had ik het idee dat het boek nog niet helemaal af was, het gedeelte over Riyad en Abdallah had beter uitgewerkt kunnen worden. Dat stuk was nu wel een beetje mager en ik had het idee dat er nog iets miste. Ik had in ieder geval meer over Abdallah willen lezen, nu ging zijn verhaal een beetje als een nachtkaars uit. 

Ik had trouwens ook leuk gevonden als Camus wat meer naar voren was gekomen, maar dat is natuurlijk heel persoonlijk omdat ik houd van Camus. 

Ondanks dit minpunt, vond ik het verhaal wel erg de moeite waard. Ik denk ook dat het niet voor niks de Prix Renaudot des Lycéens heeft gewonnen. 

Leuk ook dat het boekje zo'n mooie gebonden uitgave is, dat maakt het altijd extra speciaal om te lezen en om daarna in de kast te zetten. Ik denk dat Edmond Charlot dat ook had kunnen waarderen.

Originele Franse titel: Nos richesses (2017)

Nederlandse uitgave 2021 door uitgeverij Ambo/Anthos

Nederlandse vertaling Manik Sarkar

Bladzijdes: 191