Geliefde fantasy herlezen (Robin Hobb)

In 1999 kocht ik volkomen op de gok het boek Moordenaarsleerling, door Robin Hobb. Het lag voor 10 gulden in de ramsj-bak van de Bruna en ik had nog nooit van deze auteur gehoord. Wat me aantrok was de wolf op de voorkant en verder had ik geen idee. 

Met deze aankoop begon echter mijn diepe liefde voor wat uiteindelijk een serie van 16 boeken zou worden, die zich allemaal in dezelfde wereld afspelen, de serie van de Ouderlingen. 

Voor mij is Robin Hobb de gouden standaard van Fantasy en elk boek dat ik lees, vergelijk ik hiermee. Komt het in de buurt, of niet echt, of zit het in een compleet ander universum? Robin Hobb is het ijkpunt. 

Dat eerste deel dat ik ooit kocht past wat vormgeving betreft totaal niet bij de rest van de serie en is nog uitgegeven door een andere uitgeverij. Vanaf deel 2 was het Meulenhoff die de serie uitgeeft en deel 1 is later opnieuw uitgegeven onder de nieuwe titel Leerling en Meester. Ik heb altijd gewoon mijn eerste versie gehouden, omdat die me zo dierbaar is. 

Alle zestien boeken

De boeken van de zieners

De reeks begint met de trilogie De boeken van de zieners (Farseer trilogy). Hierin leren we Fitz kennen, die als jongetje van zes wordt afgeleverd bij het kasteel van de koning van De zes hertogdommen. Fitz is de bastaardzoon van de kroonprins, en zijn komst verandert nogal wat aan het hof. De koning beseft dat een koninklijke bastaard gemakkelijk tegen hem gebruikt kan worden, dus hij verzekert zich van de loyaliteit van de jongen.

Fitz wordt opgeleid als de moordenaar van de koning, degene die hij als stille diplomaat kan sturen als hij een geheim bondgenootschap wil sluiten, of af wil van een tegenstander. 

Fitz groeit op aan een hof dat hem niet altijd goed gezind is, terwijl ook het koninkrijk wordt bedreigd. Gelukkig is zijn oom prins Veritas iemand die te vertrouwen is, en ook de Nar van de koning wordt een goede vriend van Fitz, hoe raadselachtig de Nar ook is. 

De boeken van de levende schepen

Daarna komt de trilogie De boeken van de levende schepen (Life ship traders). Dit speelt zich af in dezelfde wereld, maar dan in Beijerstad, ten zuiden van De zes hertogdommen. Hier wonen de oude Vaardersfamilies, die een schip van toverhout hebben. Nadat er drie generaties van een familie op het dek gestorven zijn, komt zo'n schip tot leven. 

In dit geval volgen we de familie Vestrit en hun levend schip de Vivacia. Zij is net tot leven gekomen na de dood van vader Vestrit, maar dat is helaas niet de enige verandering voor de familie. Dochter Althea had gedacht het schip te erven, maar moet toezien hoe het naar haar zwager gaat, die het wil inzetten voor zijn eigen gewin. 

Ondertussen zijn er schulden en kunnen de Vestrits hun schuld voor het schip misschien niet afbetalen aan de familie uit de Wilde regenlanden, waar alle magische objecten vandaan komen. 

Althea probeert haar schip terug te krijgen met behulp van het gek geworden schip Paragon, stuurman Bresker en houtbewerkster Amber, terwijl er ook nog de piraat Kennit is, die zijn zinnen heeft gezet op een levend schip en ook achter de Vivacia aanzit. 

De boeken van de nar

In de derde serie keren we terug naar Fitz en de nar. (Tawny man trilogy). Het is ongeveer vijftien jaar na de gebeurtenissen waarmee de boeken van de Zieners eindigden.  Fitz is nu midden dertig en leeft een rustig leven, ver weg van het hof, samen met zijn wolf Nachtogen. 

Hij wordt echter gevraagd om de kroonprins, zijn neefje, te helpen en hoewel hij dit in de eerste instantie weigert, dwingen de omstandigheden Fitz om toch terug te keren op de Hertenhorst. 

Bovendien wordt meer duidelijk over wie en wat de Nar nu eigenlijk is, en op welke manier Fitz en de Nar verbonden zijn, als de profeet en zijn katalysator.

De kronieken van de wilde regenlanden

De vierde serie, (Rain Wild chronicles), speelt zich af in de Wilde Regenlanden, die we al hebben leren kennen in de boeken van de levende schepen. Dit is de enige serie binnen de reeks die uit vier boeken bestaat. Het gaat over de mensen die in deze bijzondere plek wonen waar zoveel magie is, en waar het hartland van de draken is. 

De mensen die er wonen zijn aangetast door hun omgeving en gaan steeds meer op draken lijken, terwijl hun levensverwachting steeds korter wordt. 

De draken ondertussen willen op zoek naar hun eigen voorouders en de mythische Ouderlingen en er ontstaat een queeste waarbij de draken en de zogenaamde drakenhouders ver op reis gaan. 

De boeken van Fitz en de Nar

In deze laatste trilogie tenslotte komen alle lijntjes samen. Het is tien jaar na de boeken van de Nar en opnieuw denkt Fitz een rustig leven te kunnen leiden met zijn familie. Helaas wordt de Nar aangevallen door mensen die de Witte profeet nodig hebben, wordt de dochter van Fitz ontvoerd en blijkt dat er heel wat op het spel staat. Fitz moet op pad om zijn dochter te redden en heeft alle hulp nodig die hij krijgen kan. 

Ik heb deze drie boeken uitgebreid besproken toen ze uitkwamen, dus ik zal er nu niet teveel over zeggen, maar ik kan jullie verzekeren dat dit een episch einde is van een geweldige reeks boeken. Alles komt bij elkaar op een grandioze manier en het einde is oneindig ontroerend, maar ook heel passend en mooi. 

Wat maakt de boeken zo goed? 

Er zijn verschillende redenen waarom ik deze serie zo goed vind. Ten eerste zijn personages geweldig. Ze zijn gelaagd, complex en vol nuance. Fitz bijvoorbeeld is geen typische held, hij maakt fouten, neemt verkeerde beslissingen en wat hij wil mislukt vaak. Maar je gaat ook ontzettend veel om hem geven. 

Ook de andere personages gaan voor je leven, met al hun lagen en bijzonderheden. Of het nu gaat om een goed mens als Veritas, een wolf als Nachtogen of een piraat als Kapitein Kennit die alleen uit is op zijn eigen voordeel maar desondanks fascinerend is, ze hebben allemaal een eigen stem en springen van de pagina af. 

Niemand is beter in psychologie dan Robin Hobb, ze weet uitstekend duidelijk te maken hoe mensen reageren of bepaalde situaties en waarom, en hoe mensen trauma verwerken. Ik heb om geen personage in de literatuur zo gehuild als om Fitz, maar ook andere mensen en situaties kunnen me ontroeren en sommige breken mijn hart. 

Daarnaast is de opbouw van de wereld rijk, gedetailleerd en geloofwaardig. De details worden langzaam en op een natuurlijke manier in het verhaal verwerkt, zonder dat je een info-dump krijgt maar ook zonder dat je geen idee hebt waar het nu eigenlijk over gaat. De verschillende landen en culturen komen heel goed naar voren en je ziet ze helemaal voor je. 

Het magische systeem is logisch en interessant, met de twee soorten magie, Wijsheid en Vermogen. Vooral de Wijsheid, de band tussen mensen en dieren, is fascinerend.

Aangename verrassing

Ik heb bijna alle boeken gelezen toen ze uitkwamen en ben in januari 2025 begonnen met het herlezen van de hele serie, in de goede volgorde. En ik geniet opnieuw. Het is soms een gok om een geliefd boek te herlezen, maar bij deze serie hoef ik daar niet bang voor te zijn. Vanaf boek één zit ik er weer helemaal in en geniet ik van de prachtige wereld die Robin Hobb heeft gecreëerd.  

En ik krijg ook leuke verassingen. Want toen bijvoorbeeld de Boeken van de levende schepen uitkwam, verwachtte ik een nieuwe serie over Fitz en toen bleek dat hij hier niet in voorkwam, was ik eigenlijk gewoon heel erg teleurgesteld. Ik vond het verhaal wel oke, maar de teleurstelling overheerste toch een beetje. En nu ik de serie herlees, weet ik dat het om een ander deel van het rijk gaat, en zie ik hoe briljant ook deze serie is. 

Het scheelt dat ik weet dat bepaalde elementen terug zullen komen en een cruciale rol spelen in de laatste trilogie, als alles samen komt. 

Ik heb nog een verrassing voor mezelf, ik heb De kronieken van de Wilde Regenlanden nooit gelezen, dus dat is helemaal nieuw voor me. Ik had toen die uitkwam op de een of andere manier niet door dat het binnen de hele reeks paste en ze zijn een beetje langs me heen gegaan. Maar dat betekent dat ik nu iets heb om naar uit te kijken. 

Daarnaast heeft Robin Hobb nog een serie geschreven die wel echt helemaal los staat van de serie van de Ouderlingen, namelijk The soldier's son. Ook die heb ik nog niet gelezen, maar ligt hier ondertussen wel klaar. Kortom, er is genoeg te genieten en ik heb er zin in!