Het hart van alle dingen, Elizabeth Gilbert

Alma Whittaker is de dochter van Henry Whittaker, een botanicus met een brandende ambitie en een ijzeren doorzettingsvermogen die als jonge man in dienst van Joseph Banks de wereld rondreisde op zoek naar bijzondere planten en die een fortuin vergaarde met het kweken van kinabomen. Haar moeder is Beatrijs van Deventer, de zuinige, hardwerkende en nuchtere Nederlandse, die weinig emotioneel is en die vooral de nadruk legt op het belang van waardigheid en zelfbeheersing.

Alma wordt geboren in 1800 en krijgt een ongewone opvoeding, beide ouders geloven dat kennis en wetenschap heel belangrijk is en Alma zuigt alle kennis op als een spons. Een mooi kind is ze niet, intelligent is ze wel. Haar aangenomen zusje Prudence is wel heel mooi, maar niet zo intelligent en voor beide meisjes is de situatie moeilijk. Echt nader komen ze elkaar dan ook niet.

Alma legt zich er bij neer dat ze waarschijnlijk nooit zal trouwen. Zij blijft op het landgoed van haar vader wonen en helpt haar vader met zijn botanische en farmaceutische bedrijf. Ondertussen legt ze zich toe op de studie van mossen, tot dan toe behoorlijk vergeten door de mannelijke wetenschappers. Alma leidt een rustig leven en is zeker niet ongelukkig; ze kan grotendeels haar eigen gang gaan en publiceert boeken over haar onderzoek naar de mossen. Alma heeft het idee dat ze wel weet hoe het leven in elkaar steekt, maar als Ambrose Pike, de jongere en getalenteerde tekenaar van orchideeën op haar pad komt, komt alles op zijn kop te staan en moet Alma haar leven en zichzelf en alles wat ze dacht zeker te weten onder de loep nemen.

Wat is het hart van alle dingen, wat is de signatuur waar alles uit bestaat? In de Middeleeuwen dacht men dat de signatuur van God overal in de schepping terug te vinden was, en al het onderzoek dat men deed in de natuur leek die stelling te onderschrijven. In de 18^e en 19^e eeuw komen er echter ook andere geluiden en Alma staat in het hart van dit nieuwe onderzoek. Ze neemt kennis van allerlei nieuwe ontdekkingen en is zelf een begenadigd wetenschapster. De vraag is alleen of men met wetenschappelijk onderzoek alleen het wonder van het menselijk leven en de zin ervan kan doorgronden. Liefde, zelfopoffering en het wonder van de menselijke geest worden met alle microscopen van de wereld niet verklaard.

 

Het hart van alle dingen is een prachtig boek. Ik kende van Elizabeth Gilbert alleen Eten bidden beminnen en dat vond ik een leuk geschreven boek, de schrijfstijl daarvan sprak me aan.

Ook in dit boek is die stijl aanwezig; levendig, beschrijvend en beeldend, met ironische terzijdes. Ik mag dat graag lezen. De historische en botanische details kloppen, de sfeer wordt bijzonder goed getroffen. Mijn favoriete persoon was Henry, die zich nergens een donder van aantrok en zijn eigen gang ging. Maar ook Prudence vond ik een fijn iemand en ik had graag wat meer van haar gezien.
Het is een meeslepend verhaal van een familie, van een vrouw, maar ook van een tijd. Ik heb dit boek in één ruk uitgelezen en moest na afloop acclimatiseren, zó was ik meegezogen in de wereld van Alma.

Originele titel: The signature of all things
Originele uitgave: 2013

Nederlandse uitgave 2013 door uitgeverij Cargo

Vertaling: Janneke Bego en Mireille Vroege
Bladzijdes: 558

(waarom men de titel trouwens heeft vertaald als ‘Het hart van alle dingen’ terwijl in de tekst zelf gewoon wordt gesproken over ‘de signatuur van alle dingen’ is mij echt een raadsel. Ik snap uitgeverijen soms gewoon niet)