Schoonheid en schande, Sarah Dunant

In augustus 1492 werd in Rome een nieuwe paus gekozen en de keus viel op Roderigo Borgia. De eerste Spanjaard die de troon van Petrus zou bestijgen en een man met een tomeloze ambitie. Hij wilde niet alleen de Heilige Moederkerk besturen, maar ook een Koninklijke dynastie stichten met en door zijn kinderen; Cesare, Juan, Lucrezia en Joffre. Hoewel het voor ons in deze tijd vreemd lijkt dat de paus kinderen heeft, keek in de 15^e en 16^e eeuw niemand hiervan op. De paus was niet alleen het hoofd van de kerk, maar ook een wereldlijk heerser en een politieke macht van betekenis. Italië was in die tijd een lappendeken van kleine staten die elkaar voortdurend bevochten en ook de Spaanse vorsten en de Franse koning hadden hun belangen in Italië. Corruptie, machtmisbruik, politieke spelletjes en de (kerkelijke) regels gebruiken zoals het uitkwam was dagelijkse kost in het Vaticaan en erbuiten.

Cesare werd, ondanks zijn onwettige geboorte, op jonge leeftijd kardinaal, maar de kerk was nooit zijn eerste keuze geweest. Hij trad enkele jaren later uit en leidde een leger om een groot deel van Italië aan zich te onderwerpen. Zijn broer Juan was een ijdeltuit die op teveel tenen had getrapt en vermoord werd. Er gingen geruchten dat Cesare hier de hand in had gehad, hoewel dit niet te bewijzen was.

Lucrezia was een intelligente jonge vrouw, maar haar rol was vooral om als huwelijkspartner voor bondgenoten te dienen. Kwam een echtgenoot de familie later toch niet zo goed meer uit, dan ontdeed men zich van hem. Door echtscheiding of moord, net zoals het uitkwam. Dit heeft Lucrezia’s reputatie geen goed gedaan, maar vaak was dit niet haar beslissing maar die van haar vader en oudere broer.

De Borgia familie is omringd door schandalen en mythes die over hun rondgaan en vaak is bijna niet te bepalen wat er waar is en wat niet, wat feit is en verzinsel van vijanden. Een schrijver kan hiermee alle kanten uit en in Schoonheid en Schande  geeft Sarah Dunant keurig aan waar ze de waarheid naar haar hand heeft gezet. (ik houd van een schrijver die een historische verantwoording geeft).

Ondanks de verschrikkelijke titel (en nee, de Engelse titel is niet veel beter) is dit een fijne historische roman die leest als een trein.

Het belangrijkste klopt namelijk: de historische achtergrond en de details van het dagelijks leven. Je kunt merken dat Sarah Dunant historica is en meerdere romans heeft geschreven die zich in dezelfde tijd afspelen. Zij kan het Italie van de Renaissance tot leven wekken met rijke beschrijvingen, goed lopende dialogen en af en toe grappige terzijdes, zoals de ontstemde Duitse monnik die even in het feestgewoel opduikt.
Het boek zakt geen moment in, maar weet de aandacht vast te houden, alle 523 pagina’s lang. Grootste literatuur is het zeker niet, maar het is een perfect boek voor lange en donkere herfstavonden.

Als ik het goed begrepen heb, komt er ook nog een tweede deel. Schoonheid en Schande eindigt als Lucrezia vertrekt naar Ferrara om daar met Alfonso d’Este te trouwen, als Cesare op het punt staat om nog verder te gaan met de verovering van Italië en de gezondheid van de paus steeds slechter wordt. Kortom, het verhaal van de Borgia’s is nog niet afgelopen, maar hen rest weinig tijd meer.

 

Oorspronkelijke titel: Blood and Beauty

Oorspronkelijke uitgave 2013
Nederlandse uitgave: 2013 door uitgeverij Orlando
Vertaling: Petra C. van der Eerden
Bladzijdes: 523

En om nog even extra in de stemming te komen hier de clip over de Borgia familie van het geweldige Horrible histories (van CBBC). 'Now married to the Sforza's, this opens up new doorses'. Hoe geweldig kan geschiedenis toch zijn!