De verdrinking, Roger Martin du Gard

Sergeant de Balcourt komt aan met zijn garnizoen in het kleine dorpje Auney-sur- Marne. Ze zijn daar voor een paar dagen op oefening en de soldaten worden ingekwartierd in het dorp. 

De Balcourt besluit echter niet om naar de comfortabele kamer in de pastorie te gaan die voor hem is gereserveerd, maar genoegen te nemen met een klein rotkamertje in de bakkerij. De ontvangst is niet bepaald vriendelijk en comfort is hier niet te vinden.

De reden dat hij toch liever hier is, is dat hij op slag smoorverliefd is geworden en hij dichter bij zijn geliefde wil zijn. Het probleem is echter dat de liefde onmogelijk en verboden is; het is 1888 en De Balcourt is verliefd geworden op Yves, de bakkersknecht.

In zijn dagboek beschrijft hij elke dag hoe hij zijn Yves bespiedt en hoe hij probeert hem nader te komen, zo maakt hij regelmatig een praatje en nodigt hij Yves uit voor een bezoek aan het circus. 

En langzaam probeert hij wat meer lichamelijk contact te krijgen, een streling, een hand op een schouder en misschien zelfs een keer een zoen.

Heel veel succes heeft hij niet, ten eerste moet hij natuurlijk heel voorzichtig doen om ontdekking te voorkomen en jammer genoeg is er ook nog een oudere knecht die het allemaal niet zo vertrouwt en er alles aan doet om meer contact tussen Yves en De Balcourt te dwarsbomen.

Op de laatste avond voor het vertrek, lukt het De Balcourt eindelijk om een afspraakje te maken met Yves, maar dan loopt het volkomen mis.

De verdrinking is een novelle die eigenlijk deel uitmaakt van een groter werk: Luitenant-kolonel de Maumort. De Maumort zou het dagboek van De Balcourt hebben gevonden na diens dood en het hebben opgenomen in zijn verzameling herinneringen, verhalen en verslagen.

Net zoals in Het oude Frankrijk, het andere boek van Roger Martin du Gard dat ik heb gelezen kan ik na De verdrinking zeggen: wat schrijft die man mooi! Niet opgesmukt of vol bijvoeglijke naamwoorden, maar helder en zonder poespas. Tegelijkertijd is het heel beeldend, je ziet het dorp voor je en de bakkerij waar De Balcourt zijn tot mislukken gedoemde verliefdheid beleeft.

Hoe Yves over de hele situatie denkt weten we niet, aan de ene kant lijkt hij wel genegen om af te spreken met De Balcourt, aan de andere kant is de kans heel groot dat hij geen idee heeft wat die eigenlijk van hem wil. En wat De Balcourt wil is ook niet helemaal duidelijk, hij heeft wel wat visoenen om die jongen weg te halen uit het dorp, maar hoe hij hun leven daarna voor zich ziet, blijft in het ongewisse.

Op het einde kun je de lafheid van De Balcourt begrijpen en medeleven hebben met deze man, die door de omstandigheden in de tijd gedwongen wordt om zich zo te gedragen als hij doet, maar zich altijd schuldig zal blijven voelen.

Een prachtig verhaal vol bittere weemoed dat smaakt naar meer.

Oorspronkelijke Franse titel: La noyade (1983)

Nederlandse uitgave 2008 door uitgeverij Meulenhoff

Nederlandse vertaling Anneke Alderlieste

Bladzijdes 118