Emily (2022)

Vorige week ben ik naar Emily geweest, een speelfilm over Emily Brontë die vorig jaar is uitgekomen, een film die heel mooi binnen mijn Brontë project past! 

De film begint als Emily op haar sterfbed ligt en haar zus Charlotte wil weten waar Emily eigenlijk de inspiratie voor haar roman Wuthering Heights vandaan heeft. 

We springen dan terug in de tijd, als er een nieuwe hulp-dominee in Haworth komt, die in de eerste instantie op weinig sympathie van de Brontës kan rekenen. Ze vinden meneer Weightman nogal pompeus en star en steken de draak met hem. 

Charlotte verlaat de pastorie om op haar kostschool Roe Head les te geven en Emily gaat met haar mee. Lang duurt dit echter niet, want Emily heeft zoveel heimwee dat zij weer terugkomt naar Haworth. Anne zal haar plek op Roe Head school innemen. 

Emily krijgt thuis een steeds betere band met hun broer Branwell, die op dat moment nog een enorme belofte lijkt in te houden. Hij zou eerst schilderen, maar stort zich nu op het schrijven. Wat hij ook doet, hij wil in ieder geval van het leven genieten en alle conventies achter zich laten. Vrijheid van gedachten is zijn motto en hij neemt Emily mee op zijn avonturen. 

Meneer Weightman ziet dit echter met lede ogen aan, hij ziet de gevaren van Branwells uitspattingen en zijn gebruik van opium en drank. Emily wil hier niets van horen en probeert Weightman zoveel mogelijk te negeren, maar op een gegeven moment is de aantrekkingskracht tussen hen beiden niet meer te ontkennen. Er ontstaat een gepassioneerde affaire, die echter niet heel gelukkig afloopt. Het is deze ervaring die Emily uiteindelijk aanzet tot het schrijven van haar grootse roman Wuthering Heights. 

Wat was er goed? 

De film is prachtig om te zien, de kostuums en de make-up zijn bijzonder goed getroffen en geven de sfeer van rond 1840 perfect weer. Het schijnt dat ze in Haworth op locatie hebben gefilmd, of dat klopt weet ik niet, maar het zag er in ieder geval goed uit. De beelden van de weidse moors waar Emily zo van hield, zijn prachtig. 

De acteurs zijn goed, we herkennen een paar echt bekende namen als Gemma Jones (tante Branwell) en Adrian Dunbar als Patrick Brontë, met daarnaast Emma Mackey als Emily, Oliver Jackson-Cohen als meneer Weightman en Fionn Whitehead als Branwell. Ze weten hun personages goed te treffen en je gelooft dat zij het zijn. Vooral Emma Mackey speelt Emily heel goed als iemand die haar kwetsbaarheid verbergt onder stugheid, maar ook een heel sterke kant aan haar karakter heeft. 

Je blijft geboeid door het verhaal, want het wordt meeslepend verteld. Het is een lange zit, maar mijn aandacht verlapte in ieder geval geen moment. 

Emma Mackey als Emily, op de moors

Wat was er niet goed? 

Helaas valt er ook wel wat af te dingen op de film. 

Ten eerste is er voor de hele affaire tussen Emily en meneer Weightman geen enkele basis. Het is complete fictie, om een mogelijke verklaring voor de inspiratiebron van Wuthering Heights te bieden.

Nu kun je hier nog een visie van een schrijver/regisseur in zien, die opteert voor een dramatische invalshoek en dan hoeft het verder niet zo'n probleem te zijn. Jammer is dat er allerlei andere zaken ook niet kloppen. 

Zo was vader Patrick Brontë geen hardvochtige, harde vader, zoals hij in de film wel grotendeels wordt afgebeeld. Anne speelt in de film bijna geen rol, terwijl Emily met haar de sterkste band had, zo hadden zij samen hun fantasiewereld Gondal waar ze samen verhalen voor verzonnen. Charlotte is in deze film totaal niet sympathiek en ik denk dat ze hiermee het contrast met Emily teveel wilden aandikken. 

En Branwell en Emily hadden geen gelijke tatoeages op hun onderarm staan!

Nog storender is het dat Wuthering Heights in de film wordt uitgegeven onder Emily's eigen naam, en dat alleen haar roman wordt gepubliceerd en bejubeld. Het feestje waarbij Emily wordt gefêteerd en geprezen voor haar roman door alle familieleden en bekenden, is ook niet geloofwaardig. Nu zijn deze scenes op het einde van de film en het is heel goed mogelijk dat dit een soort wensdroom is van een stervende Emily, maar als dit zo was, dan was dit voor mij in ieder geval niet duidelijk. 

De hoeveelheid regen geeft wel de troosteloosheid weer, en het komt op allerlei symbolische momenten terug, maar op een gegeven moment werd dit een beetje teveel. Het was niet echt subtiel meer.

Conclusie

Een speelfilm is natuurlijk geen documentaire en een regisseur of een schrijver van een speelfilm wil zijn of haar versie van het onderwerp geven. Een van de vele versies die er zouden kunnen bestaan. 

In dit geval wil Frances O'Connor, die zowel het script heeft geschreven als de film heeft geregisseerd, een Emily laten zien die de conventies en de strikte normen van haar tijd aan haar laars lapte. Een vrijgevochten meid, die zelf nadacht en vraagtekens zette bij de regels van de kerk en Victoriaanse maatschappij. 

Kortom, een feministische Emily, voor de kijkers in 2022. Maar zo heel feministisch is deze Emily toch ook weer niet, als zij voor het schrijven van haar roman een relatie met een man nodig had, in plaats van dat zij het krediet krijgt dat zij genoeg fantasie had om Wuthering Heights uit zichzelf te laten komen. (je zou dit bijna beledigend kunnen vinden voor de echte Emily Brontë!)

Maar misschien ben ik nu te streng, en het lijkt het erop dat ik de film niet mooi vond en er niet van heb genoten en het tegendeel is waar. Want hoewel deze film een flinke dosis 'wat als' bevat, is dat wel goed gedaan en levert het een meeslepend en mooi verhaal op, dat mij zeker heeft geboeid. Ik kon grotendeels loslaten dat het historisch niet klopt en heb gewoon genoten van deze versie van Emily Brontë. 

Als je echt iets wil weten over het leven van Emily Bronte, is Emily niet de juiste film. Ik denk dat een film als To walk invisible een beter beeld geeft van de verhouding tussen de zussen en hun weg naar het schrijverschap, maar ik kan Emily wel aanbevelen als je een mooie, meeslepende film wil zien met een andere kijk op Emily Brontë.