Het lied van ooievaar en dromedaris, Anjet Daanje

Het lied van ooievaar en dromedaris is een roman die een buitengewone leeservaring vormt, ik kan het niet anders noemen. De basis is het leven van de schrijfster Eliza May Drayden, die losjes is gebaseerd op Emily Brontë. 

Eliza May was de dochter van een dominee en zij en haar zusje Millicent hebben elk een roman geschreven, die insloegen als een bom. Vooral het boek van Eliza May wordt verguisd in het begin, maar als zij jong sterft, komt haar leven steeds meer in de belangstelling te staan. Wie was zij, wat betekent het aantekeningenboekje dat zij heeft achtergelaten, hoe is ze gestorven, biografen buigen zich over al deze vragen.

Het lied van ooievaar en dromedaris gaat verder niet over Emily Brontë, en eigenlijk ook niet over Eliza May Drayden. In elf hoofdstukken volgen we elf mensen. We beginnen bij de vrouw die in het dorp van de Draydens de mensen na hun dood aflegde, zo ook Eliza May, en we eindigen in de huidige tijd bij een Groninger klokkenmaker. Elk hoofdstuk begint met een deel uit dagboeken, brieven of artikelen over Eliza May Drayden, of een fragment uit haar werk, dat weer aanwijzingen geeft voor wat we te weten zullen komen en aanknopingspunten van hoe we dat kunnen interpreteren. 

In het laatste hoofdstuk zie je bepaalde dingen terugkomen en hier wil ik niet teveel over zeggen, aangezien ik denk dat iedereen die het boek leest hier zijn of haar eigen theorie over moet vormen. Want er zijn heel wat theorieën los te laten op dit boek, er zijn verbanden te leggen en draden te spannen tussen alle levens en alle verhalen. 

In elk leven komen namelijk steeds bepaalde situaties terug, alsof een prisma steeds een stukje verschuift en je een gebeurtenis in een nieuw licht ziet, net even vanuit een andere invalshoek. Het is ook niet altijd duidelijk of iets nu in het leven van Eliza May is gebeurd of dat de geschiedenissen in de loop van de tijd door elkaar zijn geraakt. Soms vervormt een herinnering in de mist van de tijd, raken sommige zaken vergeten en andere dingen worden toegeschreven aan de verkeerde persoon. Niet alles wordt duidelijk, sommige dingen blijven onopgelost. 

Het boek gaat over geheimen en relaties en families en de dood. Er komen verschillende malen zussen in voor die samen een soort geheime wereld hebben, soms zelfs op het ongezonde af. Verder zijn er verborgen levens, mensen die zich afzonderen, onbeantwoorde liefdes, mensen die niet in hun eigen graf liggen, heel veel bramen (en bramenjam), heel veel vliegen, rode vlekken en pianomuziek. Die ooievaar en die dromedaris komen er ook in voor, maar daar moet je even op wachten en je mist ze ook bijna. Toch denk ik dat die twee onschatbare aanwijzingen zijn, maar ook hier zeg ik verder niets over. 

Anjet Daanje heeft een schrijfstijl die soms bijna pijnlijk is om te lezen, omdat sommige situaties zo schrijnend zijn. En sommige stukken zijn zo lichamelijk dat ik het bijna voor me zag, iets dat het doorlezen ook niet altijd gemakkelijk maakte! Tegelijkertijd kon ik het boek niet wegleggen, het bleef me fascineren en vasthouden. Elk van de personages komt tot leven op de pagina's, en ze zijn niet altijd sympathiek, je wil wel weten hoe het met ze verder gaat. En je wil weten wat de link is met de andere verhalen en het leven van Eliza May. 

Ik heb geen idee of mijn bespreking ook maar enigszins duidelijk maakt waar het boek over gaat.  Ik denk dat ik ook behoorlijk tekort schiet in uitleggen waarom ik het boek zo goed vond, maar ik kan de woorden bijna niet vinden voor dit boek. Jullie moeten het dus doen met deze aanbeveling:

Het lied van ooievaar en dromedaris is een uniek boek, dat een onvergetelijke, bijna hypnotiserende leeservaring biedt en op overweldigende wijze de verhalen vertelt van allerlei mensen en de draden die daartussen gespannen kunnen worden. 

 Jan Paul, dank je wel dat je me dit boek hebt aangeraden, ik vond het fantastisch!

Uitgegeven in 2022 door uitgeverij uitgeverij Passage

Bladzijdes: 650