Wake, Anna Hope

In 1920 was Europa nog aan het bekomen van de oorlog die net was afgelopen. Vooral de landen die hadden gevochten in deze ‘Grote oorlog’, moesten iets doen met de gevolgen waaronder ze te lijden hadden. 

Zoveel mensen die gewond waren geraakt en weer aan het werk geholpen moesten worden, zoveel families die rouwden om hun verloren geliefden, die gestorven waren in de modder van de loopgraven.

Er moest iets bedacht worden om deze rouw te kanaliseren en te collectiviseren. Op de slagvelden in Frankrijk werden vier Britse soldaten opgegraven. Vier soldaten waarvan men de naam en de rang en het regiment niet meer kon achterhalen. 

Uit deze vier werd willekeurig één gekozen, die het centrum zou worden van de collectieve rouw. Deze soldaat werd de Onbekende Soldaat. Met alle militaire egards werd deze soldaat overgebracht naar Engeland, om op 11 november, de dag van de Wapenstilstand, officieel te worden bijgezet.

Eén Onbekende Soldaat als symbool voor alle vermiste vaders, omgekomen zonen, nooit teruggekeerde echtgenoten. Op deze manier kon iedereen hopen dat hun geliefde thuis was gekomen en daarmee verder gaan.

Dit is het achtergrondverhaal van Wake, een roman die zich afspeelt in de dagen die vooraf gaan aan de plechtige begrafenis van Onbekende Soldaat. We volgen drie vrouwen en zien welke effecten de oorlog op hun heeft gehad.

Ada heeft haar zoon verloren en heeft nooit te horen gekregen wat de omstandigheden waren waarin hij is gestorven. Dit vreet aan haar en ze kan het niet loslaten. Overal ziet ze haar dode zoon, terwijl ze haar echtgenoot allang niet meer echt ziet staan.

Hettie is danseuse in Londen en wil eindelijk eens van die nasleep van de oorlog af. Ze wil leven, wil dansen, en haar haar afknipppen net zoals haar grote vriendin Diana heeft gedaan. Ze ontmoet in een nachtclub de interessante Ed, die echter heel wat meer problemen heeft dan Hettie ooit had kunnen denken, maar daardoor krijgt ze wel iets meer begrip voor haar broer die al maandenlang thuis zit met shellshock.

En tot slot leren we Eleanor kennen, die verbitterd vasthoudt aan het verlies van haar geliefde en die weigert een eventuele nieuwe toekomst onder ogen te zien. Als ze op haar werk een gewonde soldaat tegenkomt die op zoek is naar haar broer en ze zijn verhaal hoort, wordt ook Eleanor wakker geschud.

Anna Hope heeft een heel mooie en fijngevoelige roman geschreven, waarin op verschillende manieren duidelijk wordt welke gevolgen de oorlog voor de nabestaanden en degenen die terugkeerden had. Het verhaal is knap opgebouwd en langzaam zien we sommige dingen duidelijk worden. 

Mooi daarin en heel geloofwaardig vind ik dat niet alles voor de hoofdpersonen wordt opgelost. Niet alles wordt hen duidelijk wat ons, de lezers, wel duidelijk wordt, maar uiteindelijk kunnen ze wel allemaal verder.

Bijzonder gedaan waren ook de anonieme stukjes, de getuigenissen van overlevenden en nabestaanden en hun reacties op de officiële plechtigheid, dit gaf er nog meer dimensie aan.

Wake is een prachtig boek dat niet alleen drie heel verschillende vrouwen met elk een eigen verhaal mooi beschrijft, maar ook laat zien hoe helend rituelen kunnen zijn. Soms is het nodig, zeker in het geval van zoiets groots, om desnoods iets te creëren waardoor mensen het verdriet een beetje kunnen afsluiten en verder kunnen met hun leven.

Dit was het debuut van Anna Hope, maar ik hoop dat een volgend boek niet lang op zich laat wachten.

Uitgegeven in 2014

In het Nederlands vertaald als: Wake voor een onbekende