Villa America, Liza Klaussmann

Soms heb je een boek waar je in moet komen, waar je pas na een flink aantal bladzijdes echt gegrepen wordt door het verhaal. En soms heb je een boek waarin je vanaf de eerste bladzijde meegenomen wordt en waarbij het verhaal je bijna niet meer loslaat.

Villa America is zo’n boek, vanaf de eerste bladzijdes zit je in het verhaal van het trieste jongetje Gerald Murphy, die opgroeit in een bijzonder liefdeloos en kil gezin. 

Als hij opgroeit komt hij Sara tegen en bij haar heeft hij eindelijk het gevoel dat hij zichzelf kan zijn en gelukkig is dat gevoel wederzijds. Ze trouwen, en al snel verruilen ze hun leven in New York voor een leven in Frankrijk, zoals zoveel Amerikanen na de Eerste Wereldoorlog. Hier was het leven goedkoper dan in Amerika en bovendien was er meer mogelijk.

Sara en Gerald Murphy blijven niet in Parijs, maar kopen een villa aan de Zuid Franse Rivièra, waar in die tijd niemand in de zomer verbleef (het was echt een plek om de winter door te brengen). Hier ontvangen ze hun literaire en kunstzinnige vrienden en worden er vele feestjes gegeven.

Toch ontstaan er langzamerhand scheurtjes in het hechte huwelijk en na enkele jaren is de vriendengroep uit elkaar gedreven. De mooie zomers in Villa America zijn definitief voorbij.

Sara en Gerald Murphy hebben echt bestaan. Sara was een uitstekende gastvrouw en Gerald een niet-onverdienstelijk kubistisch schilder en enkele jaren waren zij de spil van de Lost Generation. Iedereen kwam bij hen over de vloer, Scott en Zelda Fitzgerald, Pablo Picasso, Hadley en Ernest Hemingway en vele anderen.

Hun feesten waren beroemd, hun gastvrijheid en vriendelijkheid legendarisch. Er wordt wel gezegd dat zij de Franse Rivièra hebben gemaakt tot de plaats waar alle beroemdheden willen komen om gezien te worden.

Een historische roman schrijven gebaseerd op echte personen kan vreselijk mis gaan als de auteur de plank mis slaat met de toon van het boek of de stemmen van de personages. Dat is hier gelukkig niet het geval, hier worden de leemtes in onze kennis opgevuld met de verbeelding van een schrijfster en vormen daarmee een prachtige aanvulling waar geen valse noot tussenzit.

In Villa America komen de mensen tot leven en jij als lezer bent erbij. Je drinkt cocktails met Zelda, praat met Hemingway en loopt met Sara langs het strand in de lome nazomermiddag. 

Gerald en Sara Murphy

Liza Klaussmann heeft een roman geschreven waarin de mensen tot leven komen. Ieder van hen krijgt zijn of haar eigen stem mee, en dit heeft ze bijzonder knap gedaan. Een groot deel van de roman wordt verteld door Gerald of Sara zelf, maar soms komen ook anderen aan het woord om even een ander perspectief te bieden. Het knappe is dit dat de verhaallijn geen moment onderbreekt of rare breuken vormt, dat vloeit allemaal heel natuurlijk.

Heel mooi vond ik hoe, op het einde als door tragische omstandigheden Sara en Gerald niet meer in Villa America wonen en iedereen zich weer heeft verspreid, het verhaal wordt afgemaakt door de brieven die over en weer worden geschreven.

Eén van de personages in de roman, Owen, is door Liza Klaussmann verzonnen. Ze heeft dit gedaan om het oog van een buitenstaander te geven en om de twijfels die Gerald had over zijn eigen seksualiteit duidelijker te maken. Ook zo’n kunstgreep kan fout uitpakken, maar ik vind het juist heel mooi gedaan. De scènes met Owen zijn bijna mijn favoriet in het boek, ik vond zijn verhaal echt hartbrekend. Voor mij was hij niet minder echt dan de historische figuren in dit boek.

Op de een of andere manier komt ik toch steeds weer terug bij Hemingway, the lost generation in Parijs en alles wat daarom heen hangt. Villa America vond ik dan ook een heerlijke ontdekking waar ik bijzonder van heb genoten. Ik heb het boek zelfs op een gegeven moment weggelegd omdat ik het anders te snel uit zou hebben, en ik was nog niet bereid om afscheid te nemen van de Murphy’s en hun vrienden.

Villa America is een aanrader voor iedereen die geïnteresseerd is in een mooi geschreven historische roman over een interessant tijdperk, the lost generation of ‘the jazz age’ of gewoon een prachtig boek over liefde en de onmogelijkheid van sommige keuzes.

Originele Engelse titel: Villa America

Uitgegeven in 2014

Nederlandse uitgave 2014 door uitgeverij Meulenhoff

Nederlandse vertaling: Maaike Bijnsdorp en Lucie Schaap

Bladzijdes: 469