De lessen, Michela Murgia

Eleonora is een actrice. In haar vak geeft ze alles en is ze bereid om risico’s te nemen en daarom is ze gevierd op de podia in Italië en het buitenland.

Daarnaast neemt ze soms een leerling aan. Niet om te leren acteren, maar om die voor te bereiden op het leven in de grote wereld. 

Ze leert hen om kwaliteit te herkennen, mensen in te schatten, kunst te waarderen. 

Ze leert hen tafelmanieren als het nodig is, en hoe je je moet kleden. 

Bovendien leert ze hen zich te bewegen in grote gezelschappen en conversaties te voeren met iedereen daar aanwezig. 

Haar opleiding is een soort privé -finishing school.

Eleonora heeft haar leven goed voor elkaar. Ze is succesvol en heeft goede vrienden en een mooi appartement. Ze laat op deze paar zeer selecte vrienden na, niemand al te dicht bij komen. Zeker haar leerlingen niet, die goed moeten beseffen dat hun leertijd een zakelijke overeenkomst is en niks anders. 

Dit zijn lessen die Eleonora zichzelf heeft moeten leren, na haar jeugd met een tirannieke vader en een zwakke moeder en een broer die haar, als het hem uitkwam, kon verraden.

Als er een nieuwe leerling komt, moet Eleonora die lessen opnieuw tegen het licht houden. 

Chirú is een jonge violist die aan Eleonora vraagt hem onder haar hoede te nemen. Ondanks haar eigen twijfels en de twijfels van de mensen die haar na staan, neemt zij hem inderdaad als leerling aan. Maar waar ze bij de eerste lessen nog degene is die weet in welke richting het gaat, blijkt al snel dat Chirú zich ontwikkelt in een richting die Eleonora niet had voorzien.

Michela Murgia (1972)

Michela Murgia is niet de eerste de beste. Zij heeft een boekenprogramma op de Italiaanse televisie en is theoloog, schrijfster en criticus. 

Ik vond De lessen een prachtige roman. Het eerste dat opvalt is het ontzettend mooie en beheerste taalgebruik. Michela Murgia is in staat om filosofische ideeën en bijzondere gedachtewisselingen in een bijna moeiteloos proza te beschrijven, dat het bijna poëtisch wordt.

De herinneringen aan Eleonora’s kindertijd, een belangrijke factor in de vrouw die ze is geworden, zijn schrijnend, zonder dat ze dik aangezet worden. In een paar scene’s, in een aantal beschrijvingen komt de gezinsleden naar voren, ieder in de eigen rol die ze gespeeld hebben.

De lessen gaat over volwassen worden, wat je meeneemt uit je kindertijd, keuzes maken en loslaten. En gaat vooral over transformatie. Je kunt een bepaalde richting kiezen en jezelf vertellen dat dit is wat je wilde, maar dat wil niet zeggen dat je daaraan vast moet blijven houden.

Mooi vond ik ook dat het verhaal nergens ontspoorde in een cliché en niet de richting op gaat die je misschien in het begin denkt. Heel knap laat De lessen zien hoe Eleonora de waarheden die ze zelf heeft geleerd los moet laten en het leven opnieuw moet leren bekijken.

Een schitterend boek.

Originele Italiaanse uitgave: Chirú (2015)

Nederlandse uitgave: 2017 door uitgeverij Wereldbibliotheek

Nederlandse vertaling: Manon Smits

Bladzijdes: 220