Tussen twee werelden, Franco Faggiani

Dit is het verhaal van twee mensen. Leo een weduwnaar met een dochter en de jongen Martino die al sinds zijn achtste bij hen woont. In de eerste instantie zat Leo niet op een pleegkind te wachten, maar zijn voortvarende dochter besloot dat het juist goed voor hem zou zijn en zo kwam de introverte Martino bij hen in huis.

Martino heeft zijn eigenaardigheden. Hij heeft zijn routines waar hij niet graag van afwijkt en is niet dol op lichamelijk contact. Na de eerste moeilijke gewenningsperiode kunnen Leo en Martino best heel goed door één deur. Leo heeft zelf ook niet zoveel op met andere mensen en als iemand per se een bepaalde routine wil aanhouden zal hem dat een zorg zijn.

Op de middelbare school wordt bij Martino echter de diagnose Asperger gesteld, waardoor zijn gedragingen op zijn plek vallen. Leo leert hiermee om te gaan, leert bijvoorbeeld om heel duidelijk en direct te praten met Martino, zonder metaforen en ingewikkelde vergelijkingen.

Toen Chiara, de vrouw van Leo, nog leefde, wilden ze samen een huis in de bergen kopen. Ze hadden de plek al uitgezocht. Nu heeft Leo de kans om dat huis daadwerkelijk te kopen en zo op te laten knappen dat Martino en hij er goed kunnen wonen. Nina, de dochter van Leo, is op dat moment het huis al uit om te studeren.

Martino is veertien als ze naar de bergen bij Turijn verhuizen en de experts hadden gewaarschuwd dat een grote verandering als deze twee kanten op kon gaan. Maar Martino gedijt in de omgeving met zwijgzame bergbewoners, vooral de oude Augusto wordt zijn metgezel die hem allerlei waardevolle dingen leert.

Maar ook Leo voelt zich hier weer gelukkiger dan hij ooit voor mogelijk had gehouden. Hij geniet van zijn werk, de wandelingen, het ritme in de bergen en te zien hoe zijn beide kinderen hun sterke punten hebben en hoe Martino de vaardigheden ontwikkelt om zich te kunnen redden.

Ik vond het mooi te lezen hoe Leo in de eerste instantie Martino vooral duldt. Hij zorgt goed voor hem, maar er is nog weinig persoonlijk gevoel bij voor de jongen zelf. Leo is ook nog teveel bezig met zijn verdriet om zich echt heel demonstratief met de jongen te bemoeien. Maar waarschijnlijk is dat net wat Martino nodig heeft, ongelukkig is hij er in ieder geval niet onder.

Langzamerhand wordt Martino echt een zoon van hem en voelt Leo dezelfde liefde en verantwoordelijkheid voor hem die hij ook voor Nina voelt. Hij wil dat ze de beste mogelijkheden krijgen en is van mening dat je je kinderen de vrijheid moet geven als je wil dat ze terugkomen.

Die ontwikkeling van Leo wordt heel mooi en geloofwaardig beschreven, maar ook het omgaan met iemand met Asperger wordt heel duidelijk. Tegelijkertijd is het niet per se boek over Asper, het is een verhaal waarin één van de personages toevallig Asperger heeft en dat maakt verschil.

Tussen twee werelden doet een beetje denken aan De buitenjongen van Paolo Cognetti, ook na het lezen van dit boek heb ik ernstig overwogen of ik ook in de bergen wilde wonen en hoewel mijn antwoord daarop (altijd) een ferm ‘nee’ is, vind ik het altijd een verdienste als een boek je zo goed meeneemt naar een bepaalde plek dat je er zelf ook even naar toe zou willen.

Franco Faggiani schrijft heel prettig en weet in niet eens zo heel veel pagina’s een heleboel naar voren te laten komen. Het leven in de bergen, de relatie tussen ouders en kinderen, omgaan met iemand die alles heel letterlijk opvat, de weg van kind naar zelfstandige volwassene en acceptatie dat het leven soms anders uitpakt dan je had gedacht. Maar dat dat niet per se een slechte uitkomst hoeft te zijn.

Zoals Leo op het einde beseft, ja, hij had graag zijn Chiara bij zich gehad, maar als zij er nog was, was Martino er niet geweest. En zo gaan die dingen, om met de oude Augusto te spreken.  

Originele Italiaanse titel: La manutenzione dei sensi (2018)

Nederlandse uitgave: 2019 door uitgeverij Signatuur

Nederlandse vertaling: Saskia Peterzon-Kotte

Bladzijdes: 217