The beguiled, Thomas Cullinan

Het is 1864 en de Amerikaanse burgeroorlog is al drie jaar aan de gang. In het zuidelijke Virginia waar ook hard gevochten wordt, vindt een jonge pupil van een meisjesschool een noordelijke soldaat in het bos. Hij is zwaargewond en ze neemt hem mee naar de meisjesschool van Miss Martha en Miss Harriet Farnsworth.

Hier wordt korporaal John McBurney verzorgd en hij probeert hen voor zich te winnen, in de hoop dat hij langer kan blijven. Voor elk heeft hij een vriendelijk woord en bij iedereen probeert hij de juiste snaar te treffen. 

Miss Martha prijst hij om haar moed en eerlijkheid, bij Miss Harriet doet hij alsof hij net als zij de mooie dingen in het leven apprecieert. Bovendien probeert hij zich nuttig te maken door de verwaarloosde tuin op te knappen. 

Ook de studentes zijn niet veilig voor zijn vleierijen. De jongere meisjes zweert hij eeuwige vriendschap, en de oudere meisjes probeert hij te verleiden. Eerst met mooie woorden en beloftes, maar al snel met daden. 

Hierbij wedt hij op verschillende paarden, maar als Edwina Morrow erachter komt dat McBurney haar trouw heeft beloofd, maar een ander ’s nachts opzoekt in haar slaapkamer, kan ze zich niet beheersen en duwt hem van de trap, met uiteindelijk verschrikkelijke gevolgen voor iedereen.

Ik zal hier niet meer vertellen over het verhaal zelf, om niet te veel weg te geven, maar wat ik wel kan zeggen is dat The beguiled een zeer intrigerend verhaal is. 

Heel knap wordt de claustrofobische sfeer van een afgesloten huis weergegeven, waar de spanning steeds hoger op loopt. Er waren al grote verschillen tussen de overgebleven studentes, maar door de komst van de buitenstaander worden die op scherp gezet. Oude geheimen komen naar boven en worden tegen mensen gebruikt, en nieuwe onzekerheden steken de kop op met grote gevolgen.

Heel knap weet Thomas Cullinan aannemelijk te maken hoe de verhouding tussen McBurney en de vrouwen in de school verandert en waarom uiteindelijk iedereen tegen de indringer samenwerkt. Iedereen heeft haar eigen redenen hiervoor en doordat het verhaal vanuit verschillende gezichtspunten wordt verteld, krijg je langzaam het plaatje compleet. Het gevoel van naderend onheil wordt steeds sterker en tijdens het lezen krijg je al af en toe de aanwijzing dat er iets groots zal gebeuren.

Alle leerlingen en Miss Martha bij elkaar

The beguiled (2017)

Dit verhaal is nu twee keer verfilmd. In 1971 met Clint Eastwood in de rol van korporaal McBurney en dit jaar geregisseerd door Sophia Ford Coppola, met Nicole Kidman en Colin Farrell in de hoofdrollen.

Ik heb de versie van 1971 niet gezien, maar ik heb vorige week zowel het boek gelezen als de nieuwe versie gezien. En dat moet je misschien niet doen.

Eerst de positieve punten, want die zijn er zeker. Ik vond Nicole Kidman en Colin Farrell bijzonder goed in hun rollen. Het broeierige zuidelijke sfeertje wordt ook heel goed getroffen, met een groot afgelegen huis omringd door bomen vol mos. Het plot wordt vrij goed aangehouden en dat is fijn.

Maar er zijn echter ook een aantal zaken die ik beslist niet goed vind. Zo heeft Sofia Ford Coppola ervoor gekozen om de raciale verhoudingen er volkomen uit te halen. In het boek spelen die een grote rol, in de houding van de studentes en de aanwezigheid van de zwarte slavin Mattie. 

In de film is Mattie verdwenen en een bepaalde plotlijn waarin de rassenongelijkheid naar voren kwam, en die niet onbelangrijk is voor het verloop en de uitkomst van het verhaal, is ook geschrapt.

Sofia Ford Coppola heeft hiervoor de verklaring gegeven dat zij liever de hele raciale verhaallijn schrapte, dan hier te weinig aandacht aan te besteden. Dit is wel te begrijpen, (want dan was daar hoogstwaarschijnlijk ook kritiek op gekomen) maar de Amerikaanse burgeroorlog werd voor een groot deel over de afschaffing van slavernij gevoerd, dus het voelt niet correct om dit er helemaal uit te halen.

Verder waren er wat wisselingen met de personages. Miss Harriet was verdwenen en de oudste studente Edwina Morrow was nu een soort hulpdocente. Dit is volkomen in tegenspraak met haar karakter en haar situatie zoals die in het boek beschreven wordt. Verder is Kirsten Dunst een uitstekende actrice, maar als Edwina Morrow was zij volkomen verkeerd gecast, zoals iedereen die het boek kent zal begrijpen.

Om de school niet te klein te laten worden, is er nog een nieuwe studente, Jane, bij verzonnen, maar die had volstrekt geen enkele toegevoegde waarde, dus wat mij betreft hadden ze die weg kunnen laten.

Nicole Kidman als Miss Martha

Ik denk dat als ik het boek niet had gelezen, of langer geleden had gelezen, ik de film spannend en boeiend had gevonden en had genoten van de sfeer. Maar nu had ik het boek één dag voordat ik de film keek, uitgelezen en het lag nog te vers in mijn geheugen.
De verschillen tussen film en boek en vooral die punten die ik hierin niet goed vond, vielen me hierdoor te zeer op.

Kortom, een goede film met een sterke Nicole Kidman, maar het boek is beter.

Originele uitgave in 1966

Geen Nederlandse vertaling