De menselijke maat, Roberto Camurri

In De menselijke maat volgen we een aantal mensen in een dorpje in Noord-Italië. Fabrrico is klein en er is weinig te doen en de zomers zijn er heet. Anele, Valerio en Davide groeien hier op. Valerio en Davide zijn vrienden, maar als Davide iets met Anele krijgt, gaat Valerio weg uit het dorp.

In hoofdstukken die op zichzelf staan en eigenlijk bijna korte verhalen zijn, lezen we over hun levens. 

Over Anele en Davide samen, over Valerio en zijn zorg voor de oude Guiseppe die gevochten heeft bij de partizanen, over de broer van Anela en hoe zijn leven niet liep zoals hij had verwacht.

We lezen over de teleurstellingen, de leugens die we onszelf vertellen, over hoop, tweede kansen op geluk en over afscheid. Afscheid van de jeugd, afscheid van vrienden, afscheid van het leven. En waar de één niet los kan komen van een jeudtrauma, vindt de ander liefde te midden van ziekte. Na verlies is het mogelijk om op te staan en verder te leven.

Wat alle mensen in deze verhalen met elkaar gemeen hebben is dat ze zo menselijk zijn. Dit klinkt een beetje gek, maar ik bedoel ermee dat ze door Roberto Camurri zo levensecht zijn beschreven. 

Allemaal met hun zwakke punten en goede kanten, vol nuance en vol mededogen. En dat is voor mij eigenlijk altijd het belangrijkste in een boek. Dat een schrijver in staat is mij mee te laten voelen met de personages en niet kiest voor gemakkelijke clichés. Dat ik het gevoel heb dat het verhaal gaat over echte mensen, niet over bedachte superhelden.

Roberto Camurri heeft de clichés heel mooi weten te vermijden, net zoals de valkuilen van sentimentaliteit of gruwelijkheden over the top. In het hoofdstuk Asfalt was ik even bang dat de hond ook nog dood zou gaan, om de ellende nog erger te maken, maar dit gebeurt gelukkig niet. De hond zorgt juist voor een lichtpuntje in de narigheid van de gebeurtenissen ervoor.

Ontroerend ook hoe Elena voor Mario zorgt en bij hem blijft, ondanks dat dit niet bepaald gemakkelijk voor haar kan zijn, terwijl Mario wel zijn best doet om te laten merken hoeveel hij van haar houdt.

Davide is gevangen in het verschrikkelijke moment dat hij meemaakte toen hij jong was en dit kleurt zijn hele leven, maar ook anderen hebben momenten en keuzes die hun toekomst zullen vormgeven.

Dit klinkt misschien allemaal een beetje vaag, maar ik wil niet teveel weggeven van het plot, want een deel van waarom dit boek zo goed is, is het verhaal zelf en de manier waarop alle mensen met elkaar verbonden zijn. En dat kun je beter zelf ontdekken door het boek te lezen dan dat ik het nu verklap.

Naarmate je verder leest, zie je steeds meer verbanden. Het is niet helemaal chronologisch en in elk hoofdstuk zijn er andere mensen aan het woord, die weer een deel van het geheel vertellen. Hun bijdragen leveren aan alle draden die samen de menselijke relaties vormen die wij zo nodig hebben om te kunnen leven.

De menselijke maat is het debuut van Roberto Camurri, en ik kan alleen maar zeggen dat ik het een heel bijzonder, origineel en goed geschreven boek vind, waarin alles op zijn plek valt, zonder dat het er dik bovenop wordt gelegd. Zo begint en eindigt het boek met Davide en Anele bij de zee, maar dit is niet dat je dit al ver van te voren ziet aankomen, het is meer een ‘oh ja, natuurlijk’.

Kortom, een schrijver om in de gaten te houden.

Originele Italiaanse titel: A misura d’uomo (2018)

Nederlandse uitgave 2019 door uitgever De bezige bij

Nederlandse vertaling: Manon Smits

Bladzijdes: 221