Het klooster in Belém

De wijk Belém in Lissabon is de wijk waar de kruisvaarders en later de ontdekkingreizigers vertrokken voor hun lange reizen omdat hier een veilige haven te vinden was, waar de sterke zeewind geen vat had op de schepen.
De naam Belém is dan ook een verbastering van Bethlehem.

In de 14e eeuw stond hier een kerk gewijd aan Maria, waar de militaire monnikenorde van Christus aan was verbonden. Dit was de Portugese opvolger van de Tempeliers, die vroeger altijd de pelgrims naar het Heilige Land hadden begeleid.

Deze nieuwe orde hielp ook reizigers op weg en de kerk werd steeds belangrijker. Koning Manuel I wilde een klooster laten bouwen, als dank voor het feit dat Portugal als enige land in Europa een doorgang naar Indie kende, sinds de ontdekkingsreiziger Vasco da Gama hier in 1498 aankwam.

De bouw begon in 1501 en honderd jaar later (met wat periodes waarin de bouw had stil gelegen) was het klooster klaar. Het duurde dus even, maar dan heb je ook wat! Het werd namelijk een klooster dat zijn weerga niet kende gebouwd in een variant op de laat-gotische stijl die je vooral in Portugal ziet.

In de zachte kalksteen werden allerlei versierselen uitgehouwen die te maken hadden met de zee, zoals schelpen en zeediertjes. Maar ook bloemen en allerlei flora en fauna zijn te bewonderen.

Het klooster werd bewoond door de monniken van de Orde van de Heilige Hieronymus, die een kluizenaar was geweest en de monniken leefden onder strenge clausuur. Misschien juist daarom is het klooster zo prachtig en dat je overal mooi en bijzondere dingen ziet, waar je ook kijkt.
In die tijd was het echter niet zo dat het gewone publiek deze schatten kon zien, in 1604 werd een wet aangenomen dat alleen de monniken en leden van de koninklijke familie naar binnen mochten.

De refter

Door een groot geluk werd het klooster bij de grote aardbeving van 1755 bijna niet getroffen, zoals zoveel andere gebouwen in Lissabon wel te lijden hadden gehad of zelfs helemaal verwoest waren. Dit zorgt ervoor dat het gebouw snel hersteld kon worden en nog altijd zo mooi is als toen het gebouwd werd. Het is dan ook niet voor niks dat dit klooster op de Werelderfgoedlijst van Unesco staat, dit is de moeite waard om goed te bewaren!

De monniken zijn er tegenwoordig niet meer, de kloosterorde werd in 1833 ontbonden en in de jaren erna werd het een museum, hoewel tijdens de ontmanteling veel kunstwerken zijn verdwenen of ergens anders naar toe zijn gebracht.
Tegenwoordig zijn de kerk te bezichtigen, en zijn het Nationaal Archeologisch museum en het Maritiem museum er gevestigd. Het klooster is zelf ook voor een deel te bezichtigen.

Praktische informatie
Hoe kom je er vanuit Lissabon?
Dit is eigenlijk heel simpel, met tram of bus nummer 15 ben je er in een klein half uurtje en een kaartje kost je maar een paar euro. Er gaan ook nog andere bussen, en het openbaar vervoer is erg prettig en handig.
De kerk is gratis, maar de toegang tot het klooster en de musea niet. Een ticket was 10 euro (zomer 2019).