Bijzonder portret: Florence Owens Thompson (1903-1983)

Dit is waarschijnlijk één van de bekendste foto's van de 20e eeuw. De foto is gemaakt door de Amerikaanse fotografe Dorothea Lange (1895-1965) in 1936. 

Lange was tijdens de economische crisis van de jaren '30 in dienst bij de Resettlement Administration (later de Farm Security Administration), een Amerikaanse overheidsorganisatie die na de beurskrach van 1929 werd opgericht  om boeren en landarbeiders in moeilijkheden te helpen met een leven ergens anders op te bouwen. 

De foto werd gemaakt in Californië, in een groot kamp waar op dat moment tussen de 2500 en 3000 seizoenarbeiders bij elkaar gepakt zaten, wachtend op werk. Ze hoopten allemaal een baantje te krijgen bij het plukken van de oogst. Maar helaas hadden felle regens de oogst vernield, waardoor er geen werk meer was en de arbeiders ook niet betaald kregen voor het werk dat ze al gedaan hadden. Er was in het kamp alleen maar diepe misère te vinden. 

Dorothea Lange vond deze vrouw in het kamp, zittend met haar kinderen. Deze foto had als titel Migrant Mother, en de identiteit van de vrouw op de foto werd pas veel later in 1978 bekend, toen een journalist dit uitzocht. 

De vrouw op de foto, Florence Owens Thompson, was geboren in 1903 en was van Cherokee afkomst. Ze groeide op in moeilijke omstandigheden en haar vader verliet haar moeder toen Florence nog niet eens geboren was. Ze trouwde op haar zeventiende met Cleo Owens, een rondtrekkende arbeider die her en der klusjes deed. Samen kregen ze zes kinderen. In 1931 werd ze weduwe, nadat haar man overleed aan tuberculose. 

Ze ontmoette een nieuwe man en kreeg nog een aantal kinderen. Florence en haar familie pakten elk werk aan dat ze maar konden krijgen in die moeilijke jaren '30 toen er weinig werk was. Florence plukte katoen, werkte als landarbeidster op de velden, ze werkte als barmeid, schoonmaakster en deed alles wat er maar nodig was om voor haar gezin te zorgen. 

In 1945 trouwde ze met George Thompson. Hij had een administratieve functie en daarmee had Florence eindelijk in haar leven wat meer financiële zekerheid. Ze overleed in 1983 aan kanker en hartproblemen. 

Deze foto heeft Florence nooit iets opgeleverd, ze kreeg er geen geld voor. Dorothea Lange kreeg er trouwens ook niks voor omdat ze de foto in overheidsdienst maakte. Wel heeft deze foto haar naam vereeuwigd in de lijst van bekende fotografen van de 20e eeuw, en leverde het haar het respect van haar vakgenoten op. In dat opzicht heeft ze hier zeker voordeel van gehad. 

Waarom is deze foto zo bijzonder? Het is een heel indringende foto. In de blik van Florence ligt de ellende van de economische crisis besloten. Je ziet in haar houding dat ze het moeilijk heeft, maar ook dat ze voor haar kinderen moet zorgen en het dus niet op kan geven. Niet voor niks maakte deze foto heel veel indruk en werd het eigenlijk hét gezicht van de crisis in de jaren '30. Het is alleen jammer dat Florence zelf er nooit enig voordeel heeft opgeleverd, terwijl ze het heel goed had kunnen gebruiken.