Het Mussolinikanaal, Antonio Pennacchi

Dit is het verhaal van de familie Peruzzi. Pachtboeren in het noorden van Italië. Een hok vol kinderen, elke dag sappelen om iedereen te kunnen voeden en altijd afhankelijk van de landeigenaar.

Opa Peruzzi helpt op een gegeven moment de socialist Edmondo Rossoni tijdens een opstootje en komt zelfs samen met hem in de gevangenis terecht, dat schept een band en vanaf dat moment zijn opa en Rossoni vrienden. Rossoni komt regelmatig op bezoek en neemt een andere vriend van hem mee, een socialistische onderwijzer,die luistert naar de naam Benito Mussolini.

De Peruzzi’s zijn niet echt heel politiek begaan, maar door hun vriendschap met Rossoni en Mussolini raken ze tegen wil en dank betrokken bij het socialisme. Tenslotte komt het socialisme voor mensen zoals zij op, dus dat is zo gek nog niet.

De jongens Peruzzi vechten mee in de Eerste Wereldoorlog en maken ook mee dat na de oorlog er weinig waardering is voor de soldaten. Als Mussolini de fascistische beweging opzet, doen de jongens Peruzzi mee. Tenslotte komt Mussolini op voor mensen zoals zij en hij heeft tenminste waardering voor wat ze in de oorlog gedaan hebben.

De Mars op Rome, vechten tegen de socialisten; bij alles zijn de jongens van Peruzzi erbij en verdienen zij hun sporen.

Als de familie door de hervormingen in de landbouw in de problemen komt, is er dan ook voor hen, als oud-strijders en goede fascisten, een boerderij beschikbaar in de Agro Pontino. Deze moerassen onder Rome waren net in opdracht van Mussolini drooggelegd en de kavels werden verdeeld onder de boeren van Noord-Italie, de pioniers. De familie trekt naar kavel 517 bij het Mussolinikanaal.

Het is hard werken, alles moet nog uit de grond gestampt worden en malariamuggen zijn er volop aanwezig. Toch is er hoop dat er een nieuwe, mooie toekomst in het vooruitzicht ligt.

Maar ondertussen begint de Italiaanse invasie in Ethiopië en kort daarna breekt de Tweede Wereldoorlog uit. De Peruzzi’s spelen ook hier hun rol, met alle gevolgen van dien.

De familie Peruzzi bestaat uit allerlei excentrieke en opvliegende types en het is duidelijk dat de verteller een Peruzzi is, die op geheel eigen wijze het verhaal vertelt. Regelmatig wast hij de lezer de oren als die misschien een tegenwerping kan maken bij een anekdote of een verhaal. Hij vertelt het zoals hij het heeft gehoord van zijn ooms en tantes en hij vertelt het zoals hij het wil, basta.
Uitwijdingen, anekdotes en familiedrama’s vormen niet alleen de geschiedenis van de familie Peruzzi, maar ook van Italië in de eerste helft van de 20^e eeuw.

Antonio Pennacchi kende ik van zijn boek Il fasciocommunista, dat helaas niet in het Nederlands vertaald is, maar wel in het Engels. Hier is de film Mio fratello è figlio unico op gebaseerd.

Zijn familie is zelf ook een van de pioniers in de Agro Pontino geweest en ongetwijfeld zijn de ervaringen van zijn familie in dit boek verwerkt. Het Mussolinikanaal heeft in 2010 de Premio Strega gewonnen, de hoogste Italiaanse literaire onderscheiding.
Het is dan ook een overweldigend, meeslepend en kleurrijk verhaal en het is bijna onmogelijk om Het Mussolinikanaal neer te leggen.

Absolute aanrader voor iedereen die houdt van familiegeschiedenissen, de geschiedenis van Italie en natuurlijk grootste literatuur.

Oorspronkelijke Italiaanse titel: Canale Mussolini

Uitgegeven in 2010
Nederlandse uitgave: 2011 door uitgeverij De bezige bij
Nederlandse vertaling: Mieke Geuzenbroek en Pietha de Voogd
Bladzijdes: 503