In memoriam: Hennie Jansen-Grimmius

Een heel jonge Hennie

Op 25 mei 1924 werd mijn oma, Hennie Grimmius, geboren in Finsterwolde in Groningen. Haar vader was arbeider bij een boer en hij werkte elke dag hard voor weinig loon. Dankzij een grote moestuin en heel zuinig leven was er geen gebrek, maar geld voor extraatjes was er eigenlijk nooit.

Na de lagere school wilde Hennie graag doorleren, ze heeft wel eens verteld dat ze graag onderwijzeres zou zijn geworden. Helaas kon dat niet. Haar jongere broertje mocht wel doorleren, maar mijn oma moest ‘een dienstje’. Niet omdat mijn overgrootouders scholing voor een meisje niet belangrijk vonden, maar ze hadden geen geld om twee kinderen door te laten leren. En omdat een jongen later een gezin moest kunnen onderhouden, ging dat voor.

Hennie kwam als meisje van twaalf als dienstmeisje te werken bij een van de rijke boeren in de omgeving. Fijn heeft ze het hier niet gehad en meer dan zeventig jaar later kon ze nog boos worden over de slechte behandeling die ze kreeg en de vernederingen die ze soms moest ondergaan. Gelukkig kreeg ze later ook andere betrekkingen die een stuk beter bevielen.

Trouwdag Albert en Hennie

Op een gegeven moment kreeg ze kennis aan een jonge machinist van een marine- onderzeeër, Albert Jansen. In 1942 zijn ze getrouwd. Ze kregen twee dochters, mijn tante en mijn moeder.

Haar gebrek aan officiële scholing heeft Hennie nooit gehinderd, ze had een heel brede belangstelling en las veel. Ze heeft later nog de zogenaamde moedermavo gedaan en deed verschillende cursussen.

Ze was ook actief in openbare zaken, ze richtte bijvoorbeeld in het dorp waar ze woonden een afdeling van de vrouwenbond van het NVV op en was ze hier ook voorzitter van. Bovendien was ze secretaris van de plaatselijke PvdA afdeling en zat ze in de commissie van woningtoewijzing. Om dit allemaal goed te kunnen doen heeft ze verschillende cursussen gevolgd op het gebied van organisatie en bestuur. Later was ze ook vrijwilligster bij het Rode Kruis.

Al jong kreeg ze echter gezondheidsklachten en is ze veel ziek geweest. Ze heeft een paar zware operaties moeten ondergaan en ze is nooit meer echt gezond geworden. Ook had ze last van depressies en nadat ze op latere leeftijd een hersenbloeding kreeg, was het over met de cursussen en werkzaamheden. Vaak probeerde ze er nog iets van te maken of begon ze met iets nieuws, maar door de omstandigheden lukte dat nooit goed. Dat kwam ook voor een deel door haarzelf; ze legde de lat zo hoog dat het onmogelijk was om aan haar eigen eisen en standaard te voldoen.

Lezen bleef een grote liefhebberij en ze had veel belangstelling voor de gebeurtenissen in de wereld, vaak volgde ze het journaal met de atlas op tafel. Ze is altijd creatief geweest en handwerkte veel. Ook maakte ze het thuis voor Albert en zichzelf gezellig en als de familie op bezoek kwam, werd er heerlijk gekookt.

De laatste jaren zijn niet mooi meer geweest. In 2009 overleed Albert en moest Hennie na al die jaren alleen verder. Langzamerhand werd duidelijk dat zelfstandig wonen niet meer mogelijk was, zelfs niet met thuiszorg en andere hulp.

In december 2012 kwam mijn oma in een verzorgingstehuis hier in Almere te wonen. Eerst op een kamer, de laatste maanden op de gesloten afdeling voor demente bejaarden.

Haar vele angsten maakten haar echter zeer onrustig, waardoor ze ging lopen, met als gevolg dat ze vaak viel. Vorige week is ze voor de laatste keer gevallen en daarbij heeft ze waarschijnlijk haar heup gebroken. Maar als je 90 jaar oud bent en zeer dement, is daar weinig aan te doen, men kan alleen proberen de pijn te bestrijden. Mijn oma’s toestand verergerde en werd onhoudbaar en uiteindelijk is men begonnen met palliatieve sedatie.

Donderdag 21 augustus 2014 is mijn oma overleden. Mijn moeder en vader waren erbij, dus ze was niet alleen toen ze stierf. Ze is de laatste dagen niet meer bij bewustzijn geweest.

 

Hoewel we het allemaal aan zagen komen, zijn we natuurlijk wel verdrietig. Gelukkig hebben we onze herinneringen. Ik kan me bijvoorbeeld zo de mooie tuin voor de geest halen die mijn oma had toen ze in Veendam woonden, die was een lust voor het oog. Ook sprak ik met mijn oma vaak over boeken omdat ze, net als ik, zo van lezen hield. En ik weet dat ze erg trots op me was omdat ik lerares geworden ben, het beroep dat ze zo graag zelf had willen uitoefenen, maar dat door omstandigheden niet kon. 

Ik ga mijn oma missen.   

Albert en Hennie op hun 65e trouwdag