Teleurstellende boeken 2019

In de afgelopen maanden heb ik weer aan aantal boeken gelezen die voor mij tegenvielen, en die ik toch heel kort tegelijkertijd wil bespreken.

Het meisje met de Leica, Helena Janeczek

Ik had me veel voorgesteld van dit boek, omdat ik Gerda Taro zo interessant vind. Maar dat kwam helaas niet helemaal uit de verf.

Gerda Taro werd als Gerta Pohorylle geboren in 1910 in Duitsland. Toen de nazi’s aan de macht kwamen, verzette de Joodse Gerta zich en ze werd daar ook voor opgepakt. Het werd een beetje te heet onder haar voeten en ze vertrok in 1934 naar Parijs, waar ze in aanraking kwam met fotografie. 

Ze leerde namelijk Endre Friedmann kennen, een Hongaarse Jood die ook naar Parijs was gekomen om te ontvluchten aan het regime in zijn thuisland.

Ze werkten samen en namen de schuilnaam Robert Capa aan, want dat klonk Amerikaans en ze zouden daarmee gemakkelijker opdrachten kunnen krijgen.

In 1936 trokken ze beiden naar Spanje om verslag te doen van de Spaanse burgeroorlog. Gerda was waarschijnlijk de eerste vrouwelijke oorlogsfotografe en zeker de eerste die vrouwelijke fotograaf die stierf tijdens het uitvoeren van haar werk. In 1937 raakte ze zwaargewond en ze stierf enkele dagen later. Ze is begraven in Parijs, waar de Franse communistische partij haar een groot afscheid gaf.

Gerda’s leven is zeer interessant, maar dit boek kon me niet heel erg bekoren. De schrijfster heeft ervoor gekozen om het verhaal van Gerda te vertellen via drie andere mensen. De eerste, een Duitse arts die later naar Amerika gaat en Gerda kende uit haar Duitse tijd, de tweede een vriendin uit Parijs en de derde een geliefde die zelf ook als communist actief was tijdens de burgeroorlog. En ik denk dat het hierdoor komt dat Gerda op afstand blijft, ze kwam me niet nader.

Willy, de Duitse arts, was verliefd op Gerda, maar werd door haar afgewezen. In zijn overpeinzingen en herinneringen blijft hij daarin hangen. Hij is Gerda nooit nabij geweest, dus hoe kan hij Gerda dichter bij de lezer brengen?

Na afloop van dit boek had ik wel glimpen opgevangen van Gerda Taro, maar ik had veel meer willen weten over haar fotografie, haar leven als/met Robert Capa, haar beslissingen in Spanje en noem het maar op. Nu sloeg ik het boek dicht met het idee dat dit een gemiste kans was. Jammer. 

Originele Italiaanse titel: La ragazza con la Leica (2017)

Nederlandse uitgave 2019 door uitgeverij De bezige bij

Nederlandse vertaling: Els van der Pluijm

Bladzijdes: 341

Nu was dit een boek dat ik nog wel met plezier heb uitgelezen, ondanks dat het me niet helemaal bracht wat ik ervan had gehoopt. De volgende twee boeken kan ik echter niemand aanraden.

Een fatsoenlijke familie, Rosa Ventrella

De Elena Ferrante uit Bari, stond er op de kaft van het boek. Nu is zo’n vergelijking zelden een aanbeveling, en dat is het in dit geval ook niet. De enige overeenkomst die ik zag, was dat dit boek ook ging over opgroeiende jongeren in een arme wijk in een stad in het zuiden van Italie. Maar dat was dan ook alles.

Maria’s vader is visser en het huwelijk van haar ouders is niet heel goed. Haar vader heeft periodes dat hij heerszuchtig en agressief is en overal kritiek op heeft, vooral op Maria’s moeder. Maria leert op school Michele kennen, een jongen uit een beruchte familie uit de wijk. Zij worden vrienden en worden verliefd, ondanks het feit dat Maria goed kan leren en naar het Lyceum gaat en haar vader sterk gekant is tegen een relatie.

Wat me tegenviel in dit boek was de slechte schrijfstijl (iemand die zichzelf beschrijft als ‘ik met die brandnetel groene ogen van me’), de rare sprongen in de tijd en het feit dat er eigenlijk heel weinig duidelijk werd over de motieven van de verschillende personages.

Ik ben geen lezer die alles uitgespeld hoeft te krijgen, maar ik wil wel graag een goed lopende psychologische ontwikkeling en enige diepgang, en dit boek had geen van beide. 

De uiteindelijke uitkomst van het liefdesverhaal vond ik vergezocht en eerlijk gezegd niet interessant. Nee, dit was geen boek voor mij.

Originele Italiaanse titel: Storia di una famiglia perbene (2018

Nederlandse uitgave 2019 door uitgeverij Xander uitgevers

Nederlandse vertaling: Dorette Zwaan en Rianne Aarts

Bladzijdes 303

Nog zoveel om voor te leven, Louis de Bernières

Ook dit boek was absoluut geen boek voor mij.

Op het eerste oog leek het een zeer aangenaam boek te zijn, waar ik met plezier een paar uur aan kon besteden (à la Downton Abbey). Het speelde zich af in de jaren twintig en ging over een piloot uit de Eerste Wereldoorlog die samen met zijn vrouw die verpleegster was geweest tijdens de oorlog, naar Singapore ging om daar een nieuw leven op te bouwen. Dit huwelijk loopt echter niet lekker en ze keren terug naar Engeland, waar hun huwelijk, samen met de situatie in Europa, alleen maar verder in de soep draait en uitloopt op een regelrechte oorlog.

Het bleek dat dit een tweede deel was in wat een trilogie moet gaan worden en dit kan natuurlijk de reden zijn dat de personages niet heel erg goed geïntroduceerd werden, de achtergrondinformatie was waarschijnlijk al in deel een behandeld. Ik verwacht echter wel dat een boek, ook al is het een tweede deel, mij wel duidelijk maakt waarom de personages zo reageren en handelen op de gebeurtenissen die ze in dit tweede boek meemaken en dat gebeurde eigenlijk ook niet.

Bovendien waren er heel veel personages en heel veel verhaallijnen en daar zat het probleem wat mij betreft ook. Het bleef allemaal aan de oppervlakte zweven en niets werd uitgediept. Daardoor kwam geen van de personages me ook maar enigszins nader en uiteindelijk maakte het me geen biet meer uit wat er met hen gebeurde. 

Het vreselijke drama dat Daniel, de belangrijkste hoofdpersoon (vermoed ik) in de nieuwe oorlog overkomt wordt zo vreemd beschreven, dat ik eigenlijk het idee had dat de schrijver zich er een beetje vanaf wilde maken, of geen idee had hoe hij dit aan moest pakken. Ik kreeg de indruk dat Louis de Berenières eigenlijk net niet goed genoeg is als schrijver. 

De titel van dit boek doet vermoeden dat er nog een derde deel van het leven van Daniel en de zijnen komt, maar dat laat ik aan me voorbij gaan. Ik heb geen tijd voor oppervlakkig geneuzel.

Oorspronkelijke titel: So much life left over (2018)

Nederlandse uitgave: 2019 uitgeverij De arbeiderspers

Nederlandse vertaling: Auke Leistra

Bladzijdes: 331