Butcher's Crossing, John Williams

(mogelijk spoilers)
Will Andrews komt als jong broekie aan in Butcher’s Crossing. Een klein plaatsje waar men wacht op de vooruitgang die nog komen moet. Men hoopt dat als de spoorlijn wordt aangelegd dat Butcher’s Crossing hiervan zal profiteren. Nu is het plaatsje vooral het terrein van de jagers, de mannen die op bizons jagen en de huiden verkopen. Andrews wil met deze jagers mee, om het land te leren kennen, om iets te doen dat buiten zijn gewone wereld valt als student aan Harvard en zoon van een predikant.

Hij krijgt jager Miller zover dat die met hem meegaat. Miller zegt nog een plek te weten waar voldoende bizons zijn en hij helpt Andrews een groep van vier bij elkaar te krijgen. Ze vertrekken in de herfst en hopen voor de winter met voldoende huiden terug te komen om hen allemaal rijk te maken. Dit loopt niet helemaal als gepland. Ze vinden Miller’s vallei met een van de laatste grote kuddes bizons, maar ze raken ingesneeuwd en moeten de hele winter daar zien te overleven. Als ze in de lente de reis terug aanvangen naar Butcher’s Crossing, blijkt hier de tijd niet te hebben stilgestaan.

Eind 19^e eeuw ging het snel in Amerika, de frontier, de grens met het westen, schoof steeds verder op. Het echte ‘wilde westen’ was al bijna verleden tijd. Er werden spoorwegen aangelegd van kust tot kust en het aanzien van het land werd daarmee veranderd. De bizons die nog leven zijn een laatste herinnering aan het verleden, net zoals de jagers eigenlijk al een echo van het verleden zijn. Als er geen bizons meer zijn, zullen er ook geen jagers meer zijn en dat moment komt snel dichterbij.

Als Will Andrews in Butcher’s Crossing aankomt is, het westen al bijna bedwongen.

Het wordt al duidelijk als Miller opmerkt hoe het land is veranderd sinds hij er een paar jaar geleden door kwam, hij kan de vallei met de bizons amper terugvinden. Op een gegeven moment zien ze zelfs een spoorlijn in de verte, terwijl ze nooit hadden gedacht dat een spoorlijn daarlangs zou kunnen gaan.

Geen heel leven wordt hier beschreven zoals in Stoner, maar Butcher’s Crossing beslaat amper een jaar in het leven van Will Andrews. Wel is het een bepalend jaar, waarin hij op zoek gaat naar zichzelf, naar een ervaring zoals hij een aantal jaar later niet meer zou kunnen krijgen. Een bepalend jaar, want Andrews weet dat hij nooit meer terug zal gaan naar zijn oude leven, zijn ervaringen hebben hem onmiskenbaar veranderd.

Vier mannen die bizons schieten en de huiden villen, maanden moeten overleven in en besneeuwde vallei waar ze pas uit kunnen als de lente aanbreekt en eigenlijk vrij weinig tegen elkaar zeggen. Het klinkt zo in twee zinnen niet als een heel boeiend verhaal, maar dat is het wel. De vertelkunst van John Williams maakt het een prachtig en beeldend verhaal, waarin de zwijgzame mannen elk een geschiedenis hebben waar je maar weinig van gewaar wordt, maar die wel duidelijk op de achtergrond aanwezig is. Een belangrijke plek is ingeruimd voor de omgeving waarin de vier mannen terechtkomen, de omgeving is onderdeel van het verhaal. John  Williams schrijft gedetailleerd, maar zeker niet saai, elk woord heeft een doel en staat op de juiste plek.

Ik heb opnieuw genoten van Butcher’s Crossing, wat een prachtige roman (en nee, zeker geen ‘snoeiharde western’ zoals ik ergens in een recensie las).

Wat fijn dat de twee romans van deze schrijver weer zijn heruitgegeven en wat jammer dat John Williams zelf het succes ervan niet meer kan meemaken.

Oorspronkelijke titel: Butcher’s crossing

Uitgegeven in 1960
Nederlandse uitgave 2013 door uitgeverij Lebowski in Amsterdam
Nederlandse vertaling: Edzard Krol
Bladzijdes: 334