Soldaten huilen niet, Rindert Kromhout

Quentin Bell is de jongere broer van Julian Bell. Vanessa Bell, de schilderes is hun moeder en Virginia Woolf is hun tante. Samen met hun jongere zusje Angelica komen de jongens te wonen in Charleston, waar de jongens opgroeien. 

De huiselijke omstandigheden zijn niet gebruikelijk, hun vader woont met een vriendin in Londen, en in Charleston woont ook Duncan Grant, de vriend van Vanessa. Bovendien woont er ook vaak een geliefde van Duncan in het huis. De jongens zijn niet anders gewend en krijgen een vrije opvoeding vol toneel, muziek, literatuur en discussies over kunst en het leven.

De groep kunstenaars hecht niet aan conventies en willen hun eigen weg volgen, tegen de stroom in. Dit geldt voor hun opvattingen over het huwelijk, de relaties tussen mannen en vrouwen, maar ook over vechten in de oorlog.


Quentin en zijn broer groeien op en groeien een beetje uit elkaar. Waar Quentin zich steeds meer bezighoudt met schrijven, daarbij geholpen door zijn tante Virginia, wordt Julian steeds meer politiek bewust. Fascisme en nationaal socialisme komen op in Europa en Julian wil hiertegen stelling nemen en voelt zich aangetrokken tot het communisme. Hij besluit uiteindelijk naar Spanje te vertrekken om te vechten in de Spaanse burgeroorlog.

Soldaten huilen niet is een jeugdboek en dit is goed te merken. De uitleg over het fascisme en het communisme wordt allemaal nogal expliciet gegeven en dat maakt het een beetje vervelend. 

Op zich weet Rindert Kromhout de sfeer van Charleston en de kunstenaars rond Vanessa Bell en Virginia Woolf goed te treffen, maar ik heb een heel groot probleem met dit boek, dat eigenlijk mijn hele leesplezier vergalde. Kromhout heeft namelijk de jongens tien jaar later geboren laten worden dan ze in werkelijkheid waren. De hoofdstukken van de boeken worden aangegeven met de jaren waarin ze spelen, bijvoorbeeld 1925 als ze in Charleston komen. 

Volgens het boek zijn de jongens dan nog klein, terwijl ze in werkelijkheid in 1908 en 1910 geboren waren. In 1925 was Julian al zeventien en Quentin was vijftien. Voordat Julian naar Spanje vertrok, zat hij allang in China als onderwijzer. Hij was 29 toen hij stierf, geen 19. Nog altijd veel te jong, maar wel een volwassen man, geen kind meer. Dit heeft wel een ander effect op zijn leven en hoe hij reageerde op de gebeurtenissen in de wereld en in zijn familie.

Arthur Miller rommelde ook met de feiten van de gebeurtenissen in Salem toen hij The Crucible schreef (hier), maar dit had een duidelijk politiek doel en wilde hij een bepaalde morele boodschap overbrengen. Dan mag een schrijver wat mij betreft zoiets doen.

Tegen schrijvers als Kromhout kan ik alleen maar zeggen; ‘Klooi niet met de feiten’. Het heeft namelijk geen doel om de leeftijden van de jongens te veranderen, zijn boodschap over hoe deze groep kunstenaars over dingen dacht had ook overgebracht kunnen worden als hij de feiten gerespecteerd had. In dit geval geef ik het boek daarom een dikke onvoldoende. De goed getroffen sfeer kon voor mij de slechte punten niet meer goedmaken.

Uitgegeven in 2010 door uitgeverij Leopold

170 bladzijdes