De honderd levens van Nemesio, Marco Rossari

Nemo is geboren toen zijn vader, Nemesio, al zeventig was. Zijn vader had al een heel leven achter de rug en had allerlei grootse daden verricht. 

Hij had gevochten in de Eerste en de Tweede Wereldoorlog, zat in de jaren twintig en dertig in Berlijn en Parijs, was partizaan geweest en communist en was een groot kunstenaar. Bovendien had hij tientallen vrouwen lief gehad en werd hij door iedereen vereerd.

Voor Nemo was het bijzonder moeilijk om hier tegenop te boksen. Probeer maar eens een eigen leven te leiden als je vader alles al tien keer beter heeft gedaan. Uit pure recalcitrantie had Nemo zijn studie vlak voor het einde opgegeven en was hij nu suppoost in een museum, waar hij de hele dag zit in een zaaltje zat met drie schilderijen. 

Nemo gaf zijn vader de schuld van zijn eigen lethargie en onvermogen iets van zijn leven te maken. Hij kon er niets aan doen, dat krijg je ervan als je geboren bent uit oud zaad.

Maar nu was Nemesio honderd jaar geworden en het museum had een grote overzichtstentoonstelling georganiseerd. De jubilaris was uitgenodigd voor een groots feest, waarbij de burgermeester, de communistische partij en bobo’s uit de kunstwereld zich verenigden om Nemesio te eren. Nemo was vastbesloten er niks mee te maken te hebben, maar als zijn vader tijdens de festiviteiten een beroerte krijgt en in het ziekenhuis terecht komt, raakt Nemo op onverwachte wijze bij het leven van zijn vader betrokken.

Elke nacht droomt hij namelijk het leven van zijn vader, in chronologische volgorde en dat heeft natuurlijk ook weer gevolgen voor Nemo als hij wakker is. Want zijn de dromen een gevolg van de slaapmiddelen die hij neemt, is het echt of is er iets anders aan de hand? En hoe kan hij erachter komen dat het klopt? 

Vooral als je bedenkt dat in zijn dromen Nemesio vaak per toeval allerlei beroemde mensen ontmoette (zoals Marie Curie, Hemingway, Billy Wilder en de bokser Primo Carnera), en door nog meer toeval betrokken raakte bij belangrijke gebeurtenissen en politieke stromingen in de 20^e eeuw.

De honderd levens van Nemesio is een heerlijk, overdadig en regelmatig hilarisch boek dat je meeneemt door de twintigste eeuw. In rap tempo komt die eeuw voorbij, met de kunststromingen die hartelijk op de hak worden genomen, belangrijke personages die niet altijd de rol vervullen die je van hen zou verwachten en grote gebeurtenissen waar Nemesio tegen wil en dank een rol in speelt.

Het achterliggende verhaal van een jongeman die zijn weg niet kan vinden om uit de schaduw van zijn vader te komen, en dat pas kan als zijn vader dood is, is ontzettend mooi gedaan. Want als Nemo na veel moeite de autobiografie van zijn vader weer heeft opgesnord (die hij zelf ongelezen had weggegooid) en hij erachter komt hoe het leven van zijn vader is geweest in vergelijking met zijn dromen, is hij eindelijk in staat om zijn vader in het juiste perspectief te zien en daarmee ook zichzelf.

Langzaam krijg je als lezer door hoeveel verwijzingen er verstopt zitten naar literatuur en kunst en begin je steeds meer op te zoeken, wil je weten waar citaten, namen en gebeurtenissen naar verwijzen. Ik heb genoten van al deze kleine verassingen en ik denk eerlijk gezegd dat ik ze er niet eens allemaal uit heb gehaald. 

Grote complimenten voor de vertaalsters, want de vele woordgrappen en eigenaardigheden zullen dit beslist geen gemakkelijk boek hebben gemaakt om te vertalen. Maar de vertaling loopt soepel en leest bijzonder fijn.

Ik heb hardop gelachen met dit boek, uitroepen van verrassing geslaakt en zitten grinniken om de droge terzijdes, terwijl ik knikte van herkenning bij andere passages.

Af en toe zijn er kleine minpuntjes, soms gaat het verhaal een beetje van de rails en het communistische sprookje over de bok had ook niet gehoeven, maar al met al is De honderd levens van Nemesio een topboek, waar ik heel erg van heb genoten.

Marco Rossari is vertaler en heeft al meerdere boeken geschreven, maar dit is het eerste boek dat vertaald is in het Nederlands. Ik hoop dat er nog meer volgen.

Originele Italiaanse titel: Le cento vito di Nemesio (2016)

Nederlandse uitgave : 2019 door de Wereldbibliotheek

Nederlandse vertaling : Miriam Bunnik en Mara Schepers

Bladzijdes: 478