Het vale paard, Agatha Christie (en maar liefst drie filmversies)

Een stervende vrouw vraagt om een priester om de biecht te horen, maar diezelfde avond wordt de priester vermoord teruggevonden. In zijn schoen zat een lijstje met namen en na onderzoek blijkt dat alle mensen op die lijst dood zijn. Enige overeenkomst tussen de mensen is er niet te vinden en ook de doodsoorzaken zijn bij iedereen anders. 

Schrijver Mark Easterbrook raakt bij toeval betrokken bij de zaak en uit allerlei losse aanwijzingen en opmerkingen die hij bij elkaar weet te brengen, blijkt dat hij in Het Vale Paard in het dorpje Much Deeping moet zijn. Hier is een herberg uit de 16e eeuw waar een uithangbord hangt van een Vaal paard, waar de Dood op rijdt, vandaar de naam. (het is een verwijzing naar de Openbaring uit de Bijbel waarin de volgende tekst voorkomt: En ik zag en zie, een vaal paard en die daarop zat, zijn naam was Dood.) 

Deze oude herberg is nu de woning van drie dames, die in het dorp bekend staan als heksen. Bij hen kun je terecht als je van iemand af wil. Dit gaat via een advocaat, die de zakelijke kant regelt, en daarna volgt een sessie bij de drie heksen die een ritueel houden. En daarna sterft het  beoogde slachtoffer. Niemand weet precies hoe het zit, maar de duistere methodes blijken te werken. 

Mark Easterbrook gaat undercover om te zien of hij kan bewijzen wat er aan de hand is. Er moet toch meer achter steken dan alleen een heksenritueel? Maar wat? Is het dan toch die machine die gebruikt wordt en onzichtbare stralen stuurt? Of zit de zaak heel anders in elkaar? 

Mark Easterbrook begint een race tegen de klok als hij zijn charmante bondgenote wil redden die het slachtoffer dreigt te worden van de duistere magie. 

Het vale paard of The pale horse, is geschreven in 1961. In haar latere boeken is Agatha Christie niet altijd goed want de plots zijn niet erg strak en er wordt veel gebabbeld. Maar wat mij betreft is Het vale paard juist één van haar beste boeken. Het is een ontzettend goed in elkaar zittend verhaal, met een uitstekend plot, dat heel mooi speelt met bijgeloof en wetenschap.  Ik zal verder niet verklappen hoe de zaak in elkaar zit, maar het is heel ingenieus. 

Mark Easterbrook is een fijne hoofdpersoon die met vasthoudendheid en logica de zaak weet op te lossen. Het vale paard is een stand-alone en heeft geen van de gebruikelijke detectives zoals Hercule Poirot of Jane Marple. Toch komen we een aantal oude bekenden tegen, zoals domineesvrouw mevrouw Dane Calthrop, detectiveschrijfster Ariadne Oliver en Rhoda Despard, die in verschillende boeken hun opwachting hebben gemaakt. 

The pale horse is, voor zover ik kan vinden, drie keer verfilmd en ik heb alle drie de versies bekeken, zodat jullie dat niet meer hoeven te doen. Hier geef ik jullie mijn oordeel. 

The pale horse (1997)

Deze versie is best heel aardig gedaan. Ik snap niet helemaal waarom de nette Mark Easterbrook opeens kunstenaar is, een leren jas draagt en een accent heeft waarmee je brood kunt snijden, maar ik denk dat de makers op die manier de vrije jaren '60 in beeld wilden brengen. Dit is vrij goed gedaan, hoewel het af en toe een beetje afleidt. (dat kan ook komen omdat ik de jaren '60 wat mode betreft totaal niet leuk vind, dus van mij had dit niet gehoeven). 

Het plot is natuurlijk vereenvoudigd, en Mark Easterbrook is opeens de voornaamste verdachte van de moord op de priester, maar verder valt het mee. Ariadne Oliver en de anderen komen er niet in voor. 

Kortom, een aardige versie, maar niet heel spannend of goed gedaan. Ik werd er niet heel blij van, maar ook niet heel verdrietig. 

Met onder andere Colin Buchanan, Jean Marsh, Andy Serkis en Hermione Norris. 

The pale horse, in Agatha Christie's Marple (2010) (seizoen 5)

Oorspronkelijk komt Miss Marple niet in The pale horse voor, maar voor de serie Agatha Christie's Marple hebben ze dit verhaal zo bewerkt dat dit wel het geval is. 

De vermoorde priester is nu een oude vriend van Miss Marple en hij stuurt haar de lijst met namen toe, waardoor Miss Marple erbij betrokken raakt. Mark Easterbrook speelt maar een heel kleine rol hier en ook Ariadne Oliver is nergens te bekennen. 

Er is wel iets veranderd aan het plot en er is een zijlijn verzonnen over een echtpaar waarvan de echtgenoot vermoord wordt, maar grappig genoeg vond ik dit niet zo erg. De basis van het plot is namelijk wel hetzelfde gebleven en dat maakt al het verschil voor mij. 

Dit deel speelt zich niet af in de jaren '60, maar is geplaatst in de jaren '50 omdat de hele Miss Marple serie zich hierin afspeelt. 

Met onder andere Julia McKenzie, Pauline Collins en Neil Pearson. Wat mij betreft een heel fijne versie die ik met veel plezier gekeken heb. 

The pale horse (2020)

Het enige goede dat deze versie heeft, is Rufus Sewell (wat een mooie man is dat toch en zo'n goede acteur). Hij was dan ook de reden dat ik bleef doorkijken, al vond ik er weinig aan. Het script komt van Sarah Phelps die al eerder Agatha Christie's bewerkt heeft tot televisieseries. Sommige met succes (And then there were none (HIER)), andere waren rampzalig (The ABC murders (HIER)). The pale horse valt helaas in de laatste categorie. 

Deze versie is heel stylistisch en dat is mooi gedaan, maar het plot is volkomen veranderd. Dat is meestal het moment dat schrijvers de mist in gaan en dat is hier ook het geval. Alles is veranderd, de situaties, de karakters van de personages en de volgorde van gebeurtenissen. De hekserij en de andere kant van de zaak zijn van elkaar los gemaakt en erger is dat ze van Mark Easterbrook niet alleen een heel onaangename man, maar zelfs een moordenaar hebben gemaakt. 

Toen ik het tweede deel uit had gekeken heb ik hardop gezegd; 'Wat een ongelofelijk drek. Wat was dit slecht'. 

Zo'n bewerking heeft niks meer met Agatha Christie te maken en ik weiger vanaf nu nog versies van Sarah Phelps te bekijken. Laat die trut haar eigen troep schrijven en laat haar van Agatha Christie afblijven. Ik snap niet dat je per sé Agatha Christie wil bewerken om niets van het verhaal over te laten behalve de titel en de namen van enkele personages. 

Kortom, dit is rotzooi en ik raad iedereen aan om deze versie links te laten liggen. Zelfs Rufus Sewell kon dit niet meer redden. 

Conclusie: lees gewoon het boek en als je een goede versie wil zien dan is die van Miss Marple aan te raden of eventueel die uit 1997. Doe jezelf een plezier en vergeet de versie uit 2020.