Rusland voor gevorderden, Jelle Brandt Corstius

In Rusland is het absurde nooit ver weg, je zou kunnen zeggen dat het absurde en het ongewone juist gewoon is.
Jelle Brandt Corstius heeft enkele jaren als correspondent voor Trouw in Rusland gewoond en hierover veel geschreven en documentaires gemaakt. Hij weet dus heel goed hoe het er in Rusland toegaat en in Rusland voor gevorderden vertelt hij hierover. Hij vertelt over Moskou en de verschillende handeltjes die je hier overal kunt vinden. Er bestaat bijvoorbeeld de ‘diplomaman’, die je elk gewenst diploma kan leveren tegen betaling, maar ook medische keuringen en rijbewijzen. De dieren in Moskou zijn ook bijzonder, zoals de elite van straathonden die zich per metro verplaatsen door de stad en precies weten welke markten op welke dagen open zijn en waar ze moeten overstappen. Heb je echter een huisdier en heb je een dierenarts nodig, dan is het wel nodig om te specificeren dat je geen dronken dierenarts wil hebben. 

Jelle Brandt Cortius reist door Rusland, op zoek naar informatie over gevallen ruimteafval, of over bijzondere mensen en bijzondere gebeurtenissen. Hij komt specialisten tegen die weinig weten van hun specialisme, museums die open zijn, maar toch niet toegankelijk, mensen die nog altijd op hun hoede zijn en weigeren te vertellen op welke verdieping ze wonen, komt in kantines waar het eten regelrecht uit je Sovjet Unie van de jaren ’70 lijkt te komen. Mensen te spreken krijgen is lastig, afspraken maken vaak nog lastiger, zoals blijkt als hij met een groepje anderen op bezoek gaat bij een nomadische stam en op een gegeven moment weer afgehaald moet worden.

Daar had de obscure Rus, die zijn zonnebril niet afzette, ook al over nagedacht en hij kwam met een in zijn ogen redelijke oplossing: ‘Over twee weken brengen de Eskimo’s je per slee bij een rivier. Dan komt iemand je per boot halen.’ ‘Hoe kunnen wij een precieze plaats afspreken?’ vroeg ik ‘En een precies tijdstip?’ ‘Heb je een satelliettelefoon?’ vroeg de Rus ‘Nee? Nou, het komt vast allemaal goed.’

Om re reizen en te leven in Rusland moet je geduld, humor en een groot relativeringsvermogen hebben, en gelukkig heeft Jelle Brandt Corstius dat. Rusland voor gevorderden is soms een beetje hap-snap in de verschilende hoofdstukken, maar is wel  uitermate vermakelijk en geestig geschreven. Een heerlijk boek.

Natuurlijk probeerde ik wel eens een praatje te maken met de Nenet, maar in nuchtere toestand zijn ze nogal gesloten, net als alle noordelijke stammen zoals Groningers. Een typisch Nenets-gesprek ging als volgt:

Ik : ‘Hoe lang doet u dit werk al?’

Nenets: ‘Al lang.’
Ik: ‘Hoeveel jaar precies?’
Nenets ‘…’

Uitgegeven in 2008

Gelezen op de e-reader