Alleen op de wereld, Hector Malot

Toen ik klein was, hadden mijn ouders een groot blauw boek in de kast staan met heel mooie tekeningen. 

Ik was dol op het verhaal van de jonge Remi die op zijn tiende door zijn gemene stiefvader werd verkocht aan de muzikant Vitalis die rondtrok met het aapje Joli-Coeur en de honden Capi, Dolce en Zerbino. 

Alleen op de wereld is heel erg lang een geliefd boek geweest dat ik regelmatig herlas.

Pas later kwam ik erachter dat dit een Franse klassieker was, een wereldberoemd boek dat in vele talen is vertaald.

Het verhaal is waarschijnlijk bekend, Remi is een vondeling en daardoor alleen op de wereld. Maar gelukkig komt hij wel allerlei goede mensen tegen die hem helpen en zich, al is het maar voor korte tijd, over hem ontfermen.

Vitalis is een goede man, maar hij overlijdt helaas tijdens een strenge winter als hij en Remi geen onderdak kunnen vinden. De tuiner Alcuin neemt Remi in zijn gezin op, maar als na een zware storm de kassen worden vernietigd, moet vader Alcuin de gevangenis in omdat hij zijn schulden niet kan afbetalen en wordt zijn gezin uit elkaar gehaald.

Remi staat weer op straat, maar gelukkig komt hij Mattia tegen, een muzikale jongen die hij eerder heeft leren kennen. Samen trekken ze Frankrijk door om de leden van het gezin Alcuin te bezoeken, maar Remi komt ook zijn eigen familie op het spoor.

 

Remi, Capi en Joli-Coeur voeren een toneelstuk op
Vitalis doet de muzikale begeleiding

Natuurlijk, Alleen op de wereld is een 19^e eeuwse roman, dus er komen heel veel toevalligheden in voor; iedereen is verwant aan elkaar en in een miljoenenstad kom je net die ene persoon tegen die je hebben moet. 

Als je heel kritisch bent zou je het einde ook nog verschrikkelijk sentimenteel kunnen noemen. Het is in dat opzicht niet heel geloofwaardig, maar daar gaat het natuurlijk helemaal niet om.

Hector Malot schreef dit boek om duidelijk te maken hoe moeilijk de omstandigheden waren voor de armen in Frankrijk. Hij laat Remi rondreizen om zoveel mogelijk situaties in het land aan bod te laten komen. 

De arme boeren, de mensen die van maaltijd naar maaltijd sukkelen, de rondtrekkende muzikanten, de strenge en onrechtvaardige straffen die worden uitgedeeld voor schulden, de bittere armoede van de straatjongens in Parijs, het harde leven van de mijnwerkers en de slechte opvang van wezen en vondelingen.

Hij heeft Alleen op de wereld niet als kinderboek bedoeld, maar zo wordt het vaak wel gezien. Ik heb het dus meermalen gelezen als kind en het kort geleden opnieuw bij mijn ouders geleend. 

Remi en Mattia spelen op een bruiloft om geld te verdienen

En opnieuw werd ik gegrepen door het verhaal, maar deze keer zag ik ook de liefde die Hector Malot in het boek heeft gestopt en hoe hij probeerde om van de personages echte personen te maken. Remi is noch een etterig rotjong, noch een zoetig lief doetje, hij wordt levensecht beschreven en dat geldt ook voor een groot deel van de andere personages in het boek.

Ik weet nog wel dat ik als kind altijd moest huilen als Vitalis dood ging en ook bij deze laatste keer herlezen kon ik het daarbij niet droog houden. In een paar scènes weet Hector Malot de hele trieste geschiedenis van deze man, die een goede inborst had, duidelijk te maken. De hond Capi heeft ook mijn hart weer gestolen, ik wil eigenlijk nu een witte poedel aanschaffen en die Capi noemen. (ik moet alleen Silvia nog overtuigen)

Als Remi zijn familie terug vindt en alles uiteindelijk goed komt in het laatste hoofdstuk, dan haal je toch nog even opgelucht adem. Remi, de jongen die alleen op de wereld was heeft eindelijk zijn familie gevonden.

Een prachtige klassieker.

Originele Franse titel: Sans famille

Uitgegeven in 1878

Deze Nederlandse uitgave 1974 door uitgeverij Lemniscaat