Niet alle smeerlappen komen uit Wenen, Andrea Molesini

Italie deed vanaf 1915 mee aan de Eerste Wereldoorlog.De Italianen hoopten door hun deelname een aantal gebieden van Oostenrijk-Hongarije te kunnen overnemen. Helaas waren op dat moment de Oostenrijkse troepen sterker en in november 1917 werd het Italiaanse leger verslagen in de slag bij Caporetto, waarna delen van de streek rond Venetie door Oostenrijk-Hongarije bezet werden.

Niet alle smeerlappen komen uit Wenen begint op 9 november 1917, de dag dat de slag voorbij is. De adellijke Paolo Spada woont bij zijn grootouders in hun grote landhuis, samen met nog een paar familieleden en een aantal bedienden.

Ze moeten eraan wennen dat de Oostenrijkers nu bij hen zijn en een deel van de villa vorderen. De commandant is ook van adel en dit zorgt ervoor dat de familie Spada het idee heeft dat er met hem te praten valt en dat hij een redelijk mens zal zijn.

Paolo is nog net te jong om zelf op te worden geroepen voor het leger, maar hij merkt wel wat er gebeurt, de soldaten doen vreselijke dingen in het dorp, het voedsel wordt steeds schaarser en zijn grootmoeder en tante zijn op de een of andere manier betrokken bij het verzet. Paolo wordt hier steeds meer bij betrokken, tot het allemaal mis loopt. En dan blijkt dat, ondanks de overeenkomsten in stand, er toch een groot verschil is tussen bezetter en bezette, tussen overwinnaar en overwonnene.

Als je een spannend en vlot verhaal wil lezen dat je op het puntje van je stoel houdt (wat je zou kunnen denken als je de achterflap leest), dan is dit niet het boek voor jou. Niet alle smeerlappen komen uit Wenen is een verhaal dat langzaam op gang komt. Langzaam, met mooie zinnen wordt de situatie geschetst, zonder dat er veel wordt uitgelegd. Je komt midden in de oorlog terecht, je maakt langzaam kennis met de personen in de villa en de situatie ontvouwt zich. De ervaring van de lezer loopt gelijk met die van Paolo, die zich steeds bewuster wordt van wat er om hem heen gebeurt en uiteindelijk actie moet ondernemen.

Andrea Molesini doet zijn best om mooi te schrijven, je merkt dat hij een docent literatuurwetenschappen is. Het is dan ook zeker gelukt, er staan prachtige zinnen in dit boek.

Ik vond het dus een mooi verhaal, maar tegelijkertijd heeft het me echter niet zó geraakt als ik had gehoopt. Daarvoor bleef de villa met haar bewoners toch net iets teveel op afstand en dat vond ik persoonlijk een beetje jammer.

Oorspronkelijke Italiaanse titel: Non tutti i bastardi sono di Viena

Uitgegeven in 2010
Nederlandse uitgave 2014 door Uitgeverij Wereldbibliotheek
Nederlandse vertaling: Marieke van Laake
Bladzijdes: 287