Russisch ballet

Anna Pavlova (pinterest)
Klassiek ballet heeft veel te danken aan Rusland. Zo was het de Frans/Russische choreograaf Marius Petipa die eind 19e eeuw allerlei regels voor het ballet opschreef die tot op de dag van vandaag een rol spelen in de opleiding van dansers en het maken van balletten.

Componisten als Prokofjev, Stravinsky maar vooral Tsjaikovski hebben prachtige balletmuziek gecomponeerd en in de jaren ‘20 van de 20e eeuw was het Sergei Diaghliev die met zijn Ballets Russes de ballet- wereld op zijn kop zette en vernieuwde. Bovendien zijn Russische dansers als Anna Pavlova, Vaslav Nijinski, Rudolf Nurejev en Michael Baryshnikov wereldberoemd.

Bolshoi en Mariinksi ballet
Binnen Russisch ballet worden verschillende vormen van Italiaans en Frans ballet bij elkaar gebracht en vermengd met Russische elementen. Dit wordt al gedaan sinds de eerste balletgezelschappen in de 18e eeuw werden opgericht, zoals het Bolshoi ballet in Moskou dat begon in 1776 en het Mariinksi ballet in Sint Petersburg dat in 1738 werd gesticht. Beide gezelschappen behoren tot de oudste en meest gerespecteerde balletgroepen in de wereld.

Het Mariinksi ballet is begonnen als het Keizerlijke ballet en werd in 1738 in Sint Petersburg opgericht. Er was een Franse dansmeester als directeur aangesteld en het was de bedoeling om op deze balletschool het eerste Russische ballet gezelschap op te kunnen leiden. 

Mathilda Kschessinska
bron voor de foto
In de 19e eeuw waren de danseressen in Sint Petersburg echte beroemdheden en dames van de grote wereld. Velen waren minnaressen van de groothertogen of andere hooggeplaatste mannen aan het hof, zoals Mathilda Kschessinska, die de minnares van Nicolaas II was, voor hij trouwde met Alexandra.

Nadat de Revolutie uitbrak werden overal in Rusland de balletscholen gesloten, ballet werd gezien als een overblijfsel van de tsaristische tijd. Maar al snel werden er weer allerlei culturele instellingen geopend en de eerste waren de balletgezelschappen. Het keizerlijk ballet kreeg een andere naam en was sinds 1934 bekend als het Kirov ballet.

In de Sovjet tijd maakten zowel het Kirov en het Bolshoi ballet wereldtournees, waarbij de discipline en de techniek opviel. Af en toe maakte een balletdanser gebruik van de gelegenheid om over te lopen naar het westen door asiel aan te vragen, maar dat was gevaarlijk omdat er altijd repercussies waren voor de familielieden thuis in de Sovjet-Unie.

Vaslav Nijinsky bij het
Ballets Russes
1909 (pinterest)
Ballets Russes
Je kunt het niet over Russisch ballet hebben zonder het Ballets Russes te noemen. In 1909 richtte choreograaf Sergei Diaghilev dit gezelschap op in Parijs. Het doel was om de balletwereld op zijn kop te zetten en te breken met de oude regels. Avant-garde was het toverwoord. Decors en kostuums bij de balletten werden ontworpen door de grootste kunstenaars van die tijd, zoals Salvador Dali, Coco Chanel, Miro en Pablo Picasso.

De meeste dansers hoorden bij het Keizerlijke balletgezelschap uit Sint Petersburg, maar waren ingehuurd door Diaghilev. Na de Russische Revolutie werden de dansers opgeleid door de vele balletdansers die zich bevonden onder de Russische vluchtelingen in Parijs. In de Sovjet Unie heeft het Ballets Russes nooit opgetreden, ze maakten vooral furore in West Europa, waar de hoge standaard van de Russische balletopleiding goed zichtbaar was en veel indruk maakte.

In 1929 stierf Sergei Diaghilev en het gezelschap maakte een moeilijke tijd door, met nieuwe dansers, nieuwe directeuren en zelfs een splitsing. Eén gezelschap ging door als het Ballets Russes van Monte Carlo en een ander als het Originele Ballets Russes.

Toen de Tweede Wereldoorlog uitbrak, vertrok het gezelschap uit Monte Carlo naar de Verenigde Staten en het Originele Ballets Russes bleef in Europa. Maar uit welk gezelschap de dansers ook afkomstig waren, nadat zij stopten bij het ballet, gingen de meesten les geven op verschillende balletscholen en dansacademies in Europa en Amerika en bleef de invloed van het Russische ballet op deze manier zichtbaar.

Reacties

Populaire posts