Florence en de Medici's

Florence werd in de Romeinse tijd gesticht aan de rivier de Arno. Deze rivier zou van levensbelang worden voor de stad. Het leverde voedsel, drinkwater, een verbinding voor de handel en de kracht om de molens waar wol werd gekaard rond te laten gaan. De stad zou uitgroeien tot een machtige stad die een belangrijke rol zou spelen in de geschiedenis van Italië, Europa en de wereld. 

Dit is de stad waar de Renaissance begon, waar de prachtigste kunstwerken werden gemaakt en waar op een nieuwe manier naar het leven en de maatschappij werd gekeken.

Er is geen familie zo verbonden met het lot en de geschiedenis van Florence als de familie De Medici. Handelaren die overgingen op bankieren en op die manier het geld verdienden om zichzelf een steeds machtigere positie te geven binnen de stad, zodat zij bijna synoniem werden met het bestuur.

Politiek was ingewikkeld in Italië. Allerlei steden en staten die constant in staat van oorlog met elkaar waren, of juist een bondgenootschap vormden. Het lastige was dat dit nooit statisch was; een bondgenootschap de ene maand hoefde een oorlog met dezelfde stad de maand erop niet in de weg te staan. Dan werden er legers en generaals ingehuurd om de oorlog voor hen uit te vechten, of dit nu tegen Milaan, tegen Siena of tegen de Fransen was.

Palazzo Vecchio

Politiek in Florence was zo mogelijk nog ingewikkelder. Het was een republiek, met een bestuur van negen mannen dat regelmatig wisselde, om de twee maanden. De namen van de mannen die gekozen konden worden, werden in een leren tas gedaan en willekeurig getrokken. Op deze manier kon iedereen die invloed had wel een keer regeren, en de korte duur voorkwam dat iemand daadwerkelijk de macht greep.

Deze Signoria werd bijgestaan door colleges raden die voor vier maanden gekozen werden die de wetten en besluiten konden goedkeuren. Als men er helemaal niet uitkwam, kon zelfs een parlement bijeengeroepen worden.

Bankzaken waren in deze tijd waarschijnlijk het aller-ingewikkeldst.

Rente mocht eigenlijk niet geheven worden, want dit was woeker, maar banken moesten toch ergens van bestaan. Rente werd dan ook omschreven als ‘een gift’.

Het probleem was dat bankiers eigenlijk niets deden om hun geld te verdienen, ze verdienden aan het harde werk van anderen en dit druiste in tegen het Middeleeuwse wereldbeeld en werd door veel mensen en de kerk veroordeeld. Toch was er geen kruid tegen gewassen, bankiers zouden zich steeds meer over Europa verspreiden en soms een beslissende rol spelen in de gang van zaken.

Meesters in het spel van informatie verzamelen, geld verdienen en de juiste mensen steunen (zoals een paus) waren de Medici’s. Oorspronkelijk waren zij waarschijnlijk een familie van artsen geweest, maar langzamerhand ging men in de handel, het bankwezen en de politiek. Zij beheersten het ingewikkelde politieke spel in Florence bijzonder goed en wisten hoe ze zich van de steun van de stadsbevolking konden verzekeren.

Het wapen van de Medici's is overal in Florence te vinden

Om op goede voet met iedereen en vooral met God te blijven, schonken de Medici’s veel geld dat ze niet hadden mogen verdienen (woeker) aan kunstenaars om prachtige werken te creëren. Cosimo de oudere was bovendien heel verstandig door veel aan liefdadigheid te doen en zelf een weinig opvallend leven te leiden.

Ook buiten Florence werden de Medici’s belangrijk, zo trouwde in 1533 Catharine de Medici met de Franse koning Hendrik II en wist de familie ook twee pausen te leveren.

Uiteindelijk zou de rol van de Medici’s in Florence grotendeels uitgespeeld raken. In 1743 stierf de laatste telg van de familie, Anna Maria. Zij had bepaald dat de grote kunstcollectie van haar familie, met bijvoorbeeld alle beroemde Renaissance werken, de paleizen en de bibliotheken voortaan aan de stad Florence en haar bevolking toebehoorden.

Meer informatie over de geschiedenis van Florence en de Medici’s is te vinden in deze uitstekende boeken:

• The rise and fall of the house of Medici van Christopher Hibbert (uitgegeven in 1974)
• Het Medici geld van Tim Parks, uitgegeven in 2005, Nederlandse uitgave in 2007 door uitgeverij De arbeiderspers.
• Florence, David Leavitt, uitgegeven in 2002, Nederlandse uitgave 2003 uitgeverij Atlas