Katheryn Howard, the tainted queen, Alison Weir
Katheryn is waarschijnlijk geboren in 1520-1521 en had niet bepaald een stabiele jeugd. Haar vader was iemand met een slechte reputatie, die zijn geld vergokte, en zijn functies slecht uitvoerde en regelmatig door de koning op de vingers werd getikt.
Toen Katheryn ongeveer acht jaar oud was, overleed haar moeder en ging ze naar het huis van een tante, die helaas ook overleed. Ze kwam weer thuis bij haar vader en haar nieuwe stiefmoeder, maar toen haar vader benoemd werd als beheerder van Calais, werd besloten dat Katheryn opgevoed zou worden in het huis van de matriarch van de Howard familie.
Dit was op zich niet vreemd, het gebeurde vaak dat adellijke zonen en dochters in het huishouden van een rijker en machtiger familielid werden opgevoed, om hen op die manier te helpen met een positie aan het hof of een voordelig huwelijk.
Het bleek echter dat het huishouden van Lady Howard geen geschikte omgeving was voor een meisje van 11 of 12. Er waren meerdere jongedames van adellijke afkomst in het huishouden aanwezig, maar er was bijna geen toezicht, en er werd weinig aandacht besteed aan opvoeding, opleiding of zelfs maar de basale vrijetijdsbesteding. De jonge vrouwen in het huishouden hadden te veel vrijheid en het was gebruikelijk dat 's avonds de jonge heren van de huishouding in de slaapzaal van de vrouwen kwamen om te eten en te drinken. Daar bleef het niet bij en maar al te vaak kwam het voor dat er verregaande seksuele spelletjes werden gespeeld.
Al te snel werd Katheryn betrokken bij de nachtelijke feestjes en werd ze blootgesteld (letterlijk) aan dingen waar ze eigenlijk nog te jong voor was.
Ze werd verliefd op haar muziekleraar, Henry Manox, maar dit duurde niet heel lang, al is het wel waarschijnlijk dat hun verhouding iets verder ging dan alleen het uitwisselen van kussen.
Daarna kwam er een nieuwe man in haar leven; Francis Dereham. Deze man wist haar over te halen om steeds meer gunsten aan hem te verlenen en wist Katheryn ervan te overtuigen dat het allemaal kon, omdat ze verloofd waren, of eigenlijk zelfs al zo goed als getrouwd.
In die tijd was het zo dat een belofte om te trouwen, met de daarbij behorende seksuele omgang net zo geldig was als een in de kerk gesloten huwelijk. Als je zover was gegaan, was je in ieder geval niet vrij om te trouwen met iemand anders.
Een huwelijk met Francis Dereham zat er echter niet in en de Howard clan had andere plannen met haar. Ze werd hofdame bij koningin Anna van Kleef, maar al snel werd duidelijk dat koning Hendrik VIII niet van plan was om lang met Anna getrouwd te blijven.
De ambitieuze Hertog van Norfolk zag zijn kans schoon om weer een nicht van hem in de gunst van de koning te krijgen (je zou zeggen dat hij na Anna Boleyn zijn lesje wel geleerd zou hebben). De jonge en mooie Katheryn Howard wist inderdaad de interesse van de koning te wekken, en al snel was de koning verliefd.
Katheryn had aan het hof echter Thomas Culpeper leren kennen en was verliefd op hem. Voor een meisje in die tijd gold echter dat haar wensen ondergeschikt waren aan de wensen van haar familie en Katheryn had weinig te kiezen. Bovendien, tegen de koning kon niemand nee zeggen.
In juli 1540 trouwden Hendrik en Katheryn, en er was opnieuw een Howard koningin. De arme Katheryn had er echter geen rekening mee gehouden dat vrij veel mensen van haar verleden op de hoogte waren en dus van het feit dat ze niet als deugdzame maagd het huwelijk in was gegaan. Voor Hendrik was dit wel een voorwaarde geweest, maar de Howards hadden dit keurig onder het tapijt geveegd. Dit zorgde er echter wel voor dat Katheryn altijd op haar hoede moest zijn en vatbaar was voor chantage.
Het huwelijk tussen Hendrik en Katheryn begon niet slecht, Hendrik was verliefd en ongelofelijk dankbaar dat een jong, mooi meisje zijn vrouw was. Katheryn voelde zich gevleid en de attenties en genegenheid van de koning waren hartverwarmend. Ze hield van Hendrik, maar was niet verliefd op hem. Dat was ze helaas nog altijd op Thomas Culpeper.
Eén van de hofdames van Katheryn was de infameuze Jane Boleyn, de echtgenote van George Boleyn en daarmee schoonzus van Anna Boleyn. Zij oefende een constante druk op Katheryn uit om Thomas Culpeper te ontmoeten en hem gunsten te verlenen.
Dit kon natuurlijk niet goed gaan en nadat de koning achter de affaire kwam, was dit het einde van Katheryn Howard. Ze werd beschuldigd van verraad vanwege haar affaires met Dereham en Culpeper en eindigde haar leven op het hakblok in februari 1542. Jane Boleyn onderging dezelfde straf. Dereham en Culpeper waren al enkele maanden eerder onthoofd en hun hoofden stonden nog tentoongesteld op Londen Bridge toen Katheryn naar de Tower werd gebracht.
Dit is het vijfde deel in de serie van Alison Weir over de zes vrouwen van Hendrik VIII. Ik heb genoten van de eerste drie delen, maar ik vond deel vier over Anna van Kleef tegenvallen. Gelukkig is dit deel weer heel erg interessant.
Ik heb nooit veel sympathie gehad voor Katheryn Howard, en wist niet veel over de details van haar leven. Ik vind het altijd leuk als een boek je mening een beetje kan bijstellen of zelfs kan veranderen, en dat is hier gebeurd.
Katheryn was een leeghoofdje en had ongelofelijk weinig intellectuele bagage, in dat opzicht was ze dus beslist geen goede match voor Hendrik, die thuis was in wetenschap, talen en theologie. Maar het is begrijpelijk dat de koning zich aangetrokken voelde tot de schoonheid en de jeugd van Katheryn. Geen grotere dwaas dan een oude dwaas, wordt wel eens gezegd, en dat is hier misschien het geval.
Katheryn had in haar jeugd weinig stabiliteit gekend en elke keer als ze ergens thuis was, ging er iemand dood en werd ze weer weggehaald. Er was niemand die haar opvoeding op een goede manier ter hand had genomen en dit maakte haar kwetsbaar voor mannen die misbruik van haar wilde maken.
De schandalige verwaarlozing in het huishouden van Lady Howard zorgde ervoor dat Manox en Dereham zich teveel vrijheden konden veroorloven en haar hebben gemanipuleerd om toe te geven. De manier waarop Dereham zich gedroeg na Katheryns huwelijk is obsessief en manipulatief en plaatst hem in een zeer ongunstig daglicht.
Ook Culpeper had waarschijnlijk geen eerzame bedoelingen. Katheryn was tenslotte getrouwd en hun affaire was Hoogverraad. Bovendien had Culpeper geen goede reputatie, hij was enkele jaren eerder beschuldigd van verkrachting en moord, hoewel de koning hem hiervoor gratie had verleend.
Het is mogelijk dat als haar jeugd stabieler was geweest en haar opvoeding wat degelijker, ze minder snel het slachtoffer was geweest van deze kerels. Nu was ze echter maar al te snel bereid om toe te geven aan iemand die haar aandacht gaf en doorzag ze niet wat er misschien achter stak. De ambitie van haar familie had ze echter nooit kunnen ontsnappen, maar misschien was het huwelijk dan wel beter geweest.
De koude manier waarop Hendrik VIII zich van haar ontdeed, past bij iemand die tot op het bot gekwetst en teleurgesteld is. En ja, Katheryn was naief en maakte domme keuzes, maar je kunt haar hier ook niet helemaal verantwoordelijk voor houden.
Kortom, Katheryn Howard, the tainted queen is weer een interessant en goed geschreven deel in de serie over de zes vrouwen van Hendrik VIII, dat mijn oordeel over Katheryn gunstig heeft beïnvloed.
Uitgegeven in 2020
Nog geen Nederlandse vertaling
De andere boeken in deze serie:
Katherine of Aragon: HIER
Anna Boleyn: HIER
Jane Seymour: HIER
Anna van Kleef: HIER
Reacties
Een reactie posten