Jevgeni Onegin, Aleksandr Poesjkin

Jevgeni Onegin is een rijke man, die geniet van alles wat de mondaine wereld in de hoogste kringen hem te bieden heeft. Hij is gevat en geldt als een goed causseur:

En hij kon citeren:

Twee regels uit de overvloed

Van de Aeneis, bijna goed

Onegin was geliefd ook bij de dames, al ging het hem op den duur wel vervelen.

Hij bezat ze en het verheugde hem niet.

Hij verliet ze en het bedrukte hem niet.

Onegin vertrekt naar het platteland en raakt bevriend met Lenski, een oprechte en eerbare man. Ook zijn daar de zusjes Tatjana en Olga, de laatste is verloofd met Lenski.

Tatjana wordt verliefd op Onegin en schrijft hem een brief, maar hij wijst haar vrij bot af, berispt haar zelfs dat ze zich op deze manier gedraagt. Voor hem, die zoveel avontuurtjes heeft gehad, bezit Tatjana geen enkele aantrekkingskracht.

Vervolgens flirt hij zo met Olga, dat Lenski zich gedwongen ziet Onegin uit te dagen tot een duel, helaas met fatale afloop voor hemzelf.

Geschokt door deze gebeurtenissen gaat Onegin op reis, hij wil alles vergeten. Maar als hij later in Moskou op een bal Tatjana weer ontmoet, die nu getrouwd blijkt te zijn met een generaal, wil hij haar weer voor zich winnen. Zij wijst nu echter hem af, en zegt fijntjes:

Destijds-nietwaar? – op ’t platteland, waar

De achterklap niet triomfeert,

Wees je mijn liefde van de hand, maar

Hoe kom je nú opeens bekeert?

Je achtervolgt me, schrijft, geeft seinen…

Is ’t soms omdat ik moet verschijnen

In de grand monde? Is ’t omdat

Ik rijk ben en vorstin? Omdat

Mijn man verminkt is op het veld en

Het hof ons met zijn gunst vereert?

Of heb je soms geredeneerd

Dat ‘men’ het merkt en rondvertelt, en

Dat jij allicht door een schandaal

In aanzien stijgt, terwijl ik daal?

Aleksandr Poesjkin geldt als één van de bekendste, zo niet dé bekendste, dichter en schrijver van Rusland. Elke Rus kan grote delen van het werk van Poesjkin citeren en Jevgeni Onegin wordt beschouwd als zijn beste werk. 

Het duel tussen Lenski en Onegin, schilderij van Ilja Repel

Het verhaal is daarbij niet zo bijzonder, dat is vrij mager en in twee zinnen eigenlijk wel verteld. Het gaat vooral om de manier waarop het wordt verteld.

Jevgeni Onegin verscheen in delen in tijdschriften vanaf 1829 en voor het eerst als boek in 1833. Zoals al is opgevallen is dit een roman in versvorm, een soort tussenstap tussen de poëzie die de Russische literatuur tot die tijd vooral uitmaakte en de proza die daarna opgang zou doen.

Poesjkin wendt zich tijdens het vertellen ook regelmatig tot de lezer, hij wijdt uit over hoe hij de bals heeft ervaren (toen hij nog in Moskou ronddanste), vertelt breedsprakerig over Olga om dan tot de conclusie te komen dat zij hem verveelt en dat hij het nu over Tatjana wil hebben en hij verontschuldigt zich voor sommige zijpaadjes.

Deze vertelvorm is niet altijd gemakkelijk om te lezen, je moet er een bepaald ritme in zien te vinden, maar als dat lukt, dan zijn er veel mooie uitspraken en regels te vinden.

De moeite waard om deze Russische klassieker eens gelezen te hebben.

Uitgegeven in boekvorm in 1833

Deze Nederlandse uitgave 2014 door uitgeverij Van Oorschot

Nederlandse vertaling (vanuit het Russisch) Wim Jonker, met aantekeningen van Charles Timmer

Bladzijdes: 220