De magie van de film

Zo af en toe kom je in het onderwijs zo’n magisch moment tegen, waarvan je niet helemaal begrijpt hoe het precies in elkaar steekt, maar als het voorkomt ga je er alleen maar dankbaar in mee.

In de eindexamenklas van de mavo is de hele 20^e eeuw eindexamenonderwerp met bijzondere nadruk op een paar onderwerpen, waaronder het Midden Oosten. Dus we besteden aandacht aan het Joods-Palestijns conflict (heerlijk actueel op dit moment), Irak en Iran. En bij Iran worstelde ik altijd een beetje, want hoe maak je de situatie daar nu goed duidelijk aan de leerlingen? Drie jaar geleden besloot ik om daarvoor de film ‘Not without my daughter’ te gebruiken.

Deze film met Sally Field en Alfred Molina in de hoofdrollen is gebaseerd op het waargebeurde verhaal van Betty Mahmoody. Zij is een Amerikaanse die getrouwd was met een Iraniër. Als ze in Iran zijn om zijn familie op te zoeken, verandert hij steeds meer tot het punt dat hij helemaal mee gaat in het religieuze fanatisme van zijn familie en hij weigert terug te gaan naar Amerika. Betty moet dan, samen met haar dochtertje, weg zien te komen.
Enfin, het is natuurlijk gedramatiseerd en op sommige momenten erg Amerikaans, maar verder wel een indrukwekkende film.

Ik besloot het uit te proberen in een les met het idee ‘als ze het niet leuk vinden is er nog geen man overboord en doen we de volgende les weer iets anders.’ En toen gebeurde het magische; de klas vond de film prachtig. Ze waren betrokken, leverden commentaar en keken vol aandacht. Zelfs de stoerste jongens kwamen naar me toe; ‘mevrouw, we gaan die film toch wel afkijken?’ ‘Mevrouw, het komt toch wel goed he?’

Vorig jaar gebeurde precies hetzelfde en dit jaar is het opnieuw raak. Iedereen kijkt mee, iedereen leeft mee. Opnieuw is de verandering in de twee stoerste jongens het meest opmerkelijk. Eén werd helemaal kwaad toen Betty in de film door haar man geslagen werd en riep op een gegeven moment dat hij niet meer verder wilde kijken omdat hij het te erg vond. Toen ik na de les kon vertellen dat het goed komt en dat ze weet te ontvluchten zei hij opgelucht; ‘Oh, gelukkig, dan kan ik verder kijken’.  Een andere jongen, die dit jaar nog niets heeft gedaan, kwam naar me toe en pakte het hoesje van de film op. ‘Mevrouw’,  vroeg hij een beetje bezorgd, ‘Het komt toch wel goed he?’ Ik zei dat het goed kwam en daarop vroeg hij verder ‘Maar tussen haar en die man komt het zeker niet meer goed’.  ‘Nee’ zei ik. De leerling schudde zijn hoofd ‘Nee, dat kan ook niet’, zei hij toen. Hij keek nog even naar de film en legde die toen weer op mijn bureau.

Ik weet niet precies wat er in deze lessen gebeurt, maar op de een of andere manier weet deze film mijn leerlingen te raken en ervoor te zorgen dat zelfs de stoerste gasten in mavo 4 bijna drie uur lang ademloos en vol betrokkenheid kijken.

De magie van de film is hier in volle werking.