Habemus Papam

Paus Leo XIV op het balkon

Het zal niemand zijn ontgaan, we hebben een nieuwe paus! 

Het conclaaf begon op woensdag 7 mei en donderdagavond 8 mei was er al witte rook te zien en kwam het vreugdevolle nieuws: Habemus Papam; we hebben een paus. 

Ik vond het hele proces toch heel erg spannend. Ik zat woensdagavond al gespannen naar de lifestream te kijken, hoewel ik wist dat na één stemming er nog niks besloten zou zijn. Het duurde vrij lang en er gebeurde niks bij dat schoorsteentje. Behalve een leuke meeuw die er regelmatig bij ging zitten, even wegvloog en weer terugkwam. Die meeuw heeft miljoenen mensen vermaakt! Maar toen zwarte rook, zoals iedereen ook al had verwacht. 

De dag erop was er 's middags zwarte rook, en 's avonds zat ik in de auto op weg naar huis (ik kwam terug van een katten-adres) toen er werd ingebroken op de radio en er gezegd werd dat er witte rook te zien was. Nu al, na slechts vier stemrondes. Ik had me ingesteld op zeker vier of vijf dagen, dus ik was compleet verrast. 

Ik wist dat ik wel even de tijd had en dat niet binnen anderhalve minuut de paus op het balkon zou staan, maar ik heb toch een beetje sneller gereden om thuis de televisie aan te kunnen zetten.

De Nederlandse televisie had op dat moment natuurlijk nog helemaal niks (journalistieke armoede), maar de BBC gelukkig wel en daar waren zelfs interessante interviews en goed commentaar om de tijd te vullen. 

Toen vervolgens de kardinaal kwam om de nieuwe paus aan te kondigen, verstond ik de naam niet. Ik had geen idee wie er was verkozen, ik hoorde alleen het commentaar dat er een Amerikaanse paus was. Ik geef toe dat op dat moment de moed me in de schoenen zakte, alles behalve een Amerikaanse paus! Ik had de indruk dat er bij de Amerikaanse kardinalen een grote groep zeer conservatieve kandidaten zat, en was even bang dat er één van hen verkozen was. 

Binnen vijf minuten heb ik die mening echter bij kunnen stellen, door de manier waarop de nieuwe paus zich presenteerde, zijn eerste woorden en zijn naam. 

Kardinaal Robert Prevost was gekozen en heeft de naam Leo XIV aangenomen. De nieuwe paus maakte vanaf het begin een sympathieke en bescheiden indruk en wat hem vooral voor mij innam was dat hij zichtbaar aangedaan was. Dat vond ik menselijk en mooi. 

Hij sprak over vrede, over bruggen bouwen en over eenheid. Dat zijn mooie woorden en dit zijn dingen die de wereld en de Kerk nodig hebben.

De naam Leo is ook veelzeggend. Zijn voorganger Leo XIII was degene die eind 19e eeuw de Katholieke sociale leer heeft opgezet, en opkwam voor de rechten van de arbeiders en de armen. 

Dit geeft mij de indruk dat Paus Leo XIV zal opkomen voor de onderdrukten, de armen, de vluchtelingen en de mensen aan de rand van de maatschappij. In dat opzicht zal hij de stem kunnen zijn die deze mensen nodig hebben, en als paus heeft hij een unieke positie om een moreel voorbeeld te zijn en gehoord te worden ook door mensen die niet katholiek of zelfs niet religieus zijn.

Hij zal hierin het voorbeeld volgen van paus Franciscus, hoewel het denk ik goed is dat hij niet alles hetzelfde doet. Paus Leo droeg bij zijn eerste verschijning weer de rode schoudermantel en de stola, die paus Franciscus  expres niet had gedragen. Als paus Leo XIV ook alleen gekleed in het wit op het balkon was verschenen, had het op na-aperij geleken en was het niet authentiek geweest. 

Paus Franciscus was een unieke paus en wat hij deed paste volkomen bij hem. In alles wat hij deed bleek dat zijn hang naar eenvoud geen toneelstuk was, maar ten diepste door hem werd gevoeld. Dit kun je niet nadoen. Dat paus Leo dingen anders zal aanpakken en bijvoorbeeld weer in het Apostolisch paleis zal gaan wonen is geen breuk met Franciscus, en geen kritiek op hem, maar is de eigen manier waarop paus Leo zijn pausschap zal invullen. 

Paus Leo XIV was parochiepriester, heeft 20 jaar onder de armen in Peru gewerkt (heeft ook de Peruaanse nationaliteit) en was de overste van de orde van de Augustijnen waar hij toe behoort. Hij heeft dus een schat aan ervaring die hem alleen maar van pas zal komen in dit moeilijke ambt en hij is jong genoeg om hopelijk een lange tijd de Heilige Vader te zijn. 

Ik ben dan ook erg positief over en blij met de keuze voor de nieuwe paus, want ik denk dat we met paus Leo XIV opnieuw een herder hebben gekregen. Precies wat we nodig hebben.