Rode liefde, Maxim Leo

Hoe was het om op te groeien in een totalitaire staat? Een staat waar voor jou werd bepaald of je mocht studeren of niet en welke richting je op moest gaan. 

Een staat die zijn burgers in de gaten hield en waar elke uitspraak of handeling een reden kon zijn om opgepakt te worden. 

Een staat die zijn burgers gevangen hield en hen vertelde dat dit juist bescherming was. 

Een staat waar de waarheid verdraaid werd en de mensen verteld werd dat dit vrijheid was.

Maxim Leo groeide op in de DDR. Zijn moeder Anne was lid van de partij en geloofde heilig in de idealen van de socialistische staat dankzij haar vader die bij de oprichting van de DDR betrokken was.

Pas nadat ze erachter kwam hoe ze als journalist de waarheid moest verdraaien begon ze te twijfelen, al kon ze de basis van haar bestaan nog altijd niet loslaten.

Maxim’s vader Wolf was een kunstenaar die niet in de DDR geloofde en probeerde om binnen het systeem zijn eigen weg te gaan. Dit leverde vaak ruzies op met zijn schoonvader.

Maxim zelf wilde als kind vooral naar het westen. Een favoriete bezigheid van hem en zijn vrienden was om ‘West Duitser’ te spelen, door in een westerse spijkerbroek en met een kaart van Berlijn rond te lopen en dingen te zeggen als ‘goh, dit ziet er toch heel anders uit dan bij ons’.

Toen de muur viel, kwam voor hem de kans om eindelijk naar het westen te gaan. Een van de eerste dingen die hij regelde was een West-Duits paspoort zodat hij geen probleem zou hebben als de muur plotseling weer dicht zou gaan.

In de jaren erna werd hij journalist, net zoals zijn moeder en grootvader. En langzaam begonnen de vragen te komen. 

Hoe kwam het dat grootvader Gerhard zo heilig geloofde in de DDR? Hoe kwam het dat zijn grootvader van vaderskant van nationaal-socialist communist werd? Hoe verliep het leven van zijn vader en moeder en op welke manier werd dit beïnvloedde door de staat?

Maxim neemt het op zich om met zijn familieleden te spreken en te kijken of hij zijn familiegeschiedenis kan reconstrueren. 

De muur is verdwenen, maar op vele manieren nog altijd zichtbaar in Berlijn

Wat de Nederlandse, maar ook de Engelse uitgevers hebben gedacht toen ze de Duitse titel vertaalden met Rode liefde weet ik niet, want het klinkt als jaren ’70 soft porno. Gelukkig had ik de bespreking bij Erik al gelezen en wist ik waar het boek over ging, anders had ik het boek om de titel laten liggen. Toen ik echter naar Berlijn ging, vond ik het leuk om dit boek te lezen.

Rode liefde is een bijzonder interessant verhaal over een stuk geschiedenis dat nog helemaal niet zo heel ver achter ons ligt, maar ons toch heel vreemd voor komt. Ik weet nog dat ik als 14 jarige voor de televisie zat en de mensen over de muur zag klimmen in 1989. Dat was een historisch moment dat veel indruk maakte. 

In Rode liefde weet Maxim Leo niet alleen de DDR goed weer te geven, maar ook de mensen die erin woonden en leefden. Duidelijk wordt waarom sommigen er zo rotsvast in geloofden en hoe anderen probeerden zo goed mogelijk met het systeem om te gaan.

Extra bijzonder voor mij is het dat ik het boek las terwijl ik in Berlijn was, zodat ik heel veel kon herkennen en het nog meer binnenkwam. 

Eigenlijk een must-read voor iedereen die geïnteresseerd is in Europese geschiedenis.

Lees hier wat Erik en Lalagè over het boek schreven

Oorspronkelijke Duitse titel: Halter euer Herz bereit

Uitgegeven in 2009

Nederlandse uitgave 2014 door uitgeverij Cossee

Nederlandse vertaling: Lilian Caris

Bladzijdes: 269