Foon, Marente de Moor
Nadja en Lev wonen in de Russische bossen. Sinds de fabriek
dicht is, is het dorp verlaten en zij zijn de enigen die over zijn gebleven. Ze
zijn zoologen en toen ze bij elkaar kwamen was Lev professor en Nadja zijn
studente, er is dan ook sprake van een flink leeftijdsverschil. Ze hadden een
onderzoeksstation in de bossen en op een gegeven moment met Europese subsidie zelfs
een opvang voor verweesde beertjes.
Maar die tijden zijn voorbij. Nu zijn ze beiden oud en Lev
lijdt een beginnende dementie. Hun kinderen zijn weggetrokken en alles wat
overblijft zijn de dieren en de eindeloze bossen en het verlaten dorp. De elektriciteit
doet het nog net, maar de waterdruk wordt alsmaar minder en volgens de officiële
statistieken is het aantal inwoners nul, dus hoop op verbetering van de situatie
is er niet.
Met moeite komen Lev en Nadja rond, hun zoon komt voorraad
uit de stad brengen, maar verder is er bijna geen contact met de buitenwereld.
De enige die soms langskomt is de Pope die niet helemaal is wie hij zegt te
zijn en op een gegeven moment twee politieagenten. De enige die Nadja niet in
de steek laat is de machinist van de voorbijrijdende trein, die ze elke avond
hoort en waarmee ze de dag afsluit.
En dan is daar natuurlijk het verschrikkelijke, knarsende
geluid dat ze regelmatig horen. Is de regering met een geheim project bezig, is
het de aankondiging van het Einde der Tijden of is het een natuurlijk
verschijnsel?
Het geluid is er en omlijst hun leven, maar maakt er geen
deel van uit. Net zoals Nadja en Lev eigenlijk geen deel meer uitmaken van het
gewone leven. Ze staan buiten de maatschappij en hebben bijna geen menselijke
contacten meer. Je zou kunnen zeggen dat ze dichter bij de dieren staan, dan
bij hun medemensen. Als zoologen vonden ze in ieder geval de dieren altijd al
interessanter dan de andere mensen.
Het enige dat ze nu nog hebben is een soort overlevingsinstinct
om door te gaan met leven en natuurlijk hebben ze hun herinneringen. Maar het
probleem is dat herinneringen tweeledig zijn. Je kunt de fijne dingen herinneren,
maar af en toe glipt er ook iets tussendoor dat je liever wilde vergeten en probeer
dat dan maar weer weg te stoppen.
Nadja doet haar best om niet te denken aan dat ene jaar
waarin alles mis ging, maar de herinneringen zijn hardnekkig en blijven komen.
Ik had eerder van Marente
de Moor twee andere boeken gelezen, één vond ik niet leuk genoeg om uit te lezen,
de andere was wel mooi, maar dit nieuwe boek overtrof mijn verwachtingen.
Maar wat maakt Foon zo
mooi? Ten eerste is daar voor mij de setting. Als het zich afspeelt in Rusland,
vind ik het al snel interessant! Marente de Moor heeft acht jaar in Rusland gewoond
en weet met allerlei veelzeggende maar subtiele details een zeer Russisch beeld
te geven.
Ten tweede is het taalgebruik heel mooi. De natuurbeschrijvingen,
maar ook de vergelijking zijn origineel en vaak poëtisch te noemen.
Ik ben niet bang van
deze bomen, ik ken ze goed. Sommige staan hier al sinds ik hier woon zonder een
centimeter gegroeid te zijn. Wat weten wij nu helemaal van deze wezens? Onder
hun voeten wemelt duizenden malen meer leven dan erboven. Hun solitaire
gelijkmoedigheid is maar schijn, onder die bast worden wilde plannen gesmeed.
Prachtig vind ik ook de subtiele manieren waarop de
verbanden worden gelegd tussen eenzaamheid, het contact tussen mensen onderling
en tussen mensen en dieren. Een mens heeft andere mensen nodig om te kunnen bestaan
en als dat contact wegvalt, heeft dat gevolgen. Want wat blijft er nog van je
over als al het menselijke wegvalt?
En tot slot vind ik het heel mooi hoe het nooit helemaal
duidelijk is wat er aan de hand is, als lezer mag je heel veel zelf invullen.
Je hebt de neiging als lezer om de verteller te vertrouwen
en dat deed ik in het begin hier ook. We zien de gebeurtenissen van nu en
vroeger door de ogen van Nadja en wat ze vertelt klinkt allemaal heel plausibel.
Maar langzamerhand ga je twijfelen, wat is er werkelijk waar, klopt het wat zij
zegt en wat is er nu gebeurd in dat ene jaar dat Nadja het liefst zou vergeten?
Veel wordt duidelijk, maar zeker niet alles en dat is knap
opgezet en uitgewerkt. Ik vond dit een verrassend en mooi boek.
Uitgegeven in 2018 door uitgeverij Querido
Bladzijdes: 319
Heel mooi, dit wil ik zo graag lezen! Ik vond 'De Nederlandse maagd' een goed boek en 'Gezellige verhalen' echt fantastisch, dus deze staat hoog op mijn verlanglijstje.
BeantwoordenVerwijderenIk vond het echt een prachtig boek, haar mooiste tot nu toe! Dus ik kan je deze echt aanraden en ik hoop dat je er net zo van geniet als ik.
VerwijderenGroetjes,
Deze zou ik ook graag willen lezen, na het lezen van jouw recensie helemaal. Rusland als setting gebruiken is altijd goed!
BeantwoordenVerwijderenHeel mooi boek, ik heb er echt van genoten. En als je Rusland leuk vindt, is dit helemaal mooi. De Russische achtergrond is heel goed gedaan.
VerwijderenGroetjes,
Ja!! hier heb ik nou echt zin in. Lijkt me lekker sfeervol op een koude herfstavond als het buiten donker is. En dan maar thee drinken!
BeantwoordenVerwijderenDaar is het inderdaad een heel geschikt boek voor, vooral door de Russische sfeer die zo uitstekend wordt opgeroepen.
VerwijderenGroetjes,