Marilyn in Manhattan, Elizabeth Winder

In 1954 had Marilyn Monroe genoeg van Hollywood. De studio eiste dat ze steeds dezelfde soort films maakte met rollen waar ze nu echt genoeg van had. In die tijd waren de studio's oppermachtig, als acteur of actrice had je niks in te brengen en je moest de rollen spelen die de studio je gaf.

Marilyn verdiende tonnen voor de studio, en eiste daar nu iets voor terug. Ze wilde bijvoorbeeld zeggenschap over de regisseur waarmee ze zou werken, maar Twenty Century Fox weigerde daar zelfs maar serieus over na te denken.

Kort daarvoor had Marilyn fotograaf Milton Greene leren kennen en zij waren dikke vrienden geworden. Ze besloten om hun eigen productiemaatschappij op te zetten, MM, waarmee Marilyn grotere vrijheid zou hebben.

In haar privéleven had Marilyn ook problemen, haar scheiding van Joe DiMaggio was onvermijdelijk, de film The seven year itch, had de definitieve breuk bevestigd.

Marilyn besloot om naar New York te gaan, naar Milton en zijn gezin en vanaf de andere kant van Amerika de studio onder druk te zetten.

De studio nam haar eerst niet serieus, de persconferentie waar hun productiemaatschappij MM werd voorgesteld was een afgang en het leek erop dat het plan niet zou werken.

Maar het jaar dat Marilyn in New York leefde, deed haar goed. Vaak werd ze niet herkend en dit gaf haar de mogelijkheid om door de stad te wandelen, te eten in kleine eethuisjes en rustig de metro te nemen. Ze raakte bevriend met schrijvers als Truman Capote en Carson McCullers, las literatuur en voerde gesprekken over filosofie en kunst en ze voelde zich in deze stad welkom en geliefd.

Marilyn in een metrostation

Belangrijk voor haar was echter ook de erkenning die ze kreeg van serieuze acteurs. Ze deed mee aan de Actors studio van Lee Strassberg, de uitvinder van Method Acting. Onder andere Marlon Brando kreeg hier les. In het begin was iedereen op zijn hoede voor haar en verwachtte men eigenlijk dat ze er niks van zou bakken. Groot was de verbazing, maar ook de bewondering, toen bleek dat ze uitstekend kon acteren en een heel goed gevoel had voor de emoties achter een scène en de beweegredenen voor haar personage.

De studio ging overstag en Marilyn kreeg het recht om de regisseur uit te kiezen voor haar volgende films, iets dat heel goed uitpakte voor de film Bus stop, waarbij regisseur Josh Logan het beste uit haar wist te halen.

Helaas ging het mis toen Marilyn trouwde met Arthur Miller, die haar vooral zag als een zielig meisje en geen enkel oog had voor haar mogelijkheden en talenten. Al snel begonnen haar onzekerheden hem te vervelen. Erger is dat hij de vriendschap tussen Marilyn en Milton stuk maakte, waar ze juist zoveel steun aan had, maar Arthur Miller verdroeg het niet dat er iemand anders was die zoveel van haar tijd en aandacht kreeg.

De films die daarna volgden, zoals The prince and the showgirl, vervulden niet de grote verwachtingen en het niveau van Bus stop is nooit meer behaald.

Na de scheiding van Arthur Miller was Marilyn opnieuw alleen, niet in New York, de stad waar ze zoveel van hield en die zoveel van haar hield, maar in het koude en egocentrische Hollywood.
Het was hier dat ze in 1962 stierf.

Marilyn in Manhattan is een fascinerend verhaal van een jaar waarin Marilyn zichzelf vond en gelukkig was. Natuurlijk waren er nog altijd haar onzekerheden en haar gekmakende gewoontes, zo moet ze een verschrikking zijn geweest om mee samen te leven, want ze ruimde helemaal nooit iets op. Maar in New York vond ze mensen die haar waardeerden en die bereid waren om een manier te zoeken om met haar om te gaan. Mensen die haar in haar waarde lieten, omdat ze van haar hielden.

Marilyn in Manthattan is een geweldige aanvulling in elke bibliotheek over Marilyn Monroe.

Volledige titel: Marilyn in Manhattan. Her year of joy
Uitgegeven in 2017
Geen Nederlandse vertaling
Bladzijdes: 274