Agatha Christie, Lucy Worsley

Lucy Worsley is een heerlijke schrijfster en een goede historica en Agatha Christie is één van mijn favoriete schrijfsters. Dat Lucy Worsley een biografie heeft geschreven over Agatha Christie is dan ook een geschenk uit de hemel en ik kan één ding zeggen: dit boek viel beslist niet tegen. 

Agatha Christie was zeer gesteld op haar privacy, maar er zijn al eerder twee biografieen verschenen met toestemming van de nabestaanden. In 1984 mocht Janet Morgan een biografie schrijven die heel goed en gedegen is, en in 2007 kwam Laura Thompson met haar versie, die ik persoonlijk  minder goed vind omdat ze naar mijn idee teveel speculeert.  

Maar na zoveel jaar is het tijd voor een nieuwe biografie en wie beter dan Lucy Worsley? 

Lucy heeft een bepaalde stijl, maar ik merkte dat ze hier juist Agatha Christie's stem wilde laten horen en echt haar verhaal wilde vertellen. 

De grote lijnen zullen bekend zijn. Agatha Christie werd in 1890 geboren als Agatha Miller. Haar vader was Amerikaans, haar moeder Engels en de familie had genoeg geld om ruim te leven. Helaas was vader Miller geen goede zakenman en verloor hij bijna al zijn geld, voor hij stierf toen Agatha 11 jaar oud was. De omstandigheden voor Agatha en haar moeder waren drastisch veranderd. 

Agatha groeide op in een beschermd milieu, en het was de bedoeling dat ze zou trouwen, zoals zoveel meisjes van haar generatie. Ze ontmoette de knappe Archibald Christie en te midden van de Eerste Wereldoorlog trouwden ze. Ze kenden elkaar niet zo goed en de oorlog zou hen beiden ook nog eens veranderen. Agatha werkte als vrijwillige verpleegster in het ziekenhuis en zou uiteindelijk in de apotheek terechtkomen. De kennis die ze hier opdeed, zou haar goed van pas komen. 

Ze probeerde een detective te schrijven, maar die werd geweigerd door de uitgevers. Ze vergat dit manuscript en begon aan haar getrouwde leven toen de oorlog was afgelopen. Archie kon niet meer zo goed settelen in dit burgerleven en had weinig zin om constant bij zijn vrouw en net geboren dochter te zijn. Golf werd zijn uitlaatklep. 

Ondertussen nam een uitgever contact op met Agatha en dit was het begin van wat een geweldige carriere zou worden. Haar eerste boek, The mysterious affair at Styles werd in 1920 uitgegeven en er zouden er nog vele volgen. 

Het huwelijk met Archie was echter tot mislukken gedoemd en in 1926 zat Agatha helemaal aan de grond. Haar moeder was overleden, haar man had een andere vrouw ontmoet en wilde scheiden en zij verdween voor elf dagen. Deze elf dagen zijn een bron van speculatie geweest en Agatha Christie heeft er in het openbaar nooit veel over willen zeggen. Ik denk echter dat Lucy Worsley in haar beschrijving de spijker op de kop slaat en ik ben geneigd te denken dat zij gelijk heeft. 

Gelukkig kwam Agatha daarna in contact met de archeoloog Max Mallowan, die vele jaren jonger was. Ze trouwde in 1930 en waren samen erg gelukkig tot haar dood in 1976. 

Tegenwoordig wordt Agatha Christie geassocieerd met het oude Engeland en het verleden en denkt men aan haar als een schrijfster van nostalgie. Wat men echter hier vergeet dat Agatha Christie schreef over haar eigen tijd en dat de problemen waar haar personages mee te maken krijgen dingen zijn die zijzelf ook meemaakte. Opgegroeid in de Edwardiaanse tijd moest ze zich aanpassen aan de tijd zonder dienstodes en waar getrouwde vrouwen een baan moesten vinden. 

Agatha Christie was in haar tijd juist een heel moderne vrouw, die een snelle sportwagen reed, huizen kocht, en één van de eerste toeristen was die in Hawaii op een surfplank stond. Ze was geïnteresseerd in psychologie en moderne forensische technieken, maar bleef altijd volhouden dat het schrijven voor haar maar een hobby was. 

Je ziet in de jaren zestig en zeventig dat ze de touch met de contemporaine tijd een beetje kwijt was en haar latere boeken zijn vaak ook niet heel goed meer. 

Lucy Worsley schuwt de kritiek op Agatha Christie niet, maar weet wel duidelijk te maken dat bepaalde antisemitische of andere problematische opmerkingen waar we nu moeite mee hebben in de tijd moeten worden gezien. Erger is dat Agatha ook na de Tweede Wereldoorlog niet doorheeft dat sommige opmerkingen niet meer kunnen. 

Agatha Christie was een schuwe vrouw, die haar schrijven en beroemdheid vaak bagatelliseerde, maar in dit boek weet Lucy Worsley Agatha uit de schaduwen te halen en haar, zonder vooroordelen of verdraaiingen, in het juiste licht te plaatsen. Agatha Christie, an elusive woman, is een must voor elke liefhebber van Agatha Christie, het is een waardevolle aanvulling op de boeken die er al over de best verkochte schrijfster ter wereld zijn verschenen. 

Uitgegeven in 2022

Nog geen Nederlandse vertaling