Zangvogels, Christy Lefteri
Voor Petra is Nisha een uitkomst, een godsgeschenk. Door Nisha kan ze zich helemaal op haar zaak richten en de opvoeding van Alili en het huishouden zoveel mogelijk negeren. Ze weet dat Nisha thuis nog een dochtertje heeft en regelmatig via skype met haar praat, maar eerlijk gezegd weet ze verder helemaal niets van Nisha, ondanks dat die al al tien jaar bij haar woont.
Yiannis huurt een kamer bij Petra en ook hij kent Nisha. Hij houdt van haar en heeft haar ten huwelijk gevraagd. Tegelijkertijd heeft hij een groot geheim, hij is betrokken bij een smokkelaarsnetwerk van vogelstropers. Hij is één van de mannen die met een lijmstok duizenden kleine zangvogels vangt, die vervolgens aan restaurants worden verkocht. Lucratieve en verboden business, waar je echter niet gemakkelijk uitstapt.
Op een zondagavond verdwijnt Nisha, om niet meer terug te komen. Haar paspoort en haar kleinoden zijn echter nog op haar kamer en ze had geen afscheid genomen van Aliki. Dat overtuigt zowel Petra als Yiannis ervan dat Nisha niet vrijwillig is vertrokken.
De politie weigert de zaak te onderzoeken, want zo'n buitenlandse vrouw zal wel zelf zijn weggelopen. Petra en Yiannis moeten zelf kijken of ze nog mensen kunnen vinden die Nisha hebben gezien en weten wat er met haar gebeurd is. Dan blijkt echter dat Nisha niet de enige buitenlandse hulp is die is verdwenen, nog vijf andere vrouwen zijn spoorloos, terwijl de politie nog altijd weigert een serieus onderzoek in te stellen.
Christi Lefteri putte voor dit verhaal uit de werkelijkheid, op Cyprus verdwenen namelijk enkele jaren geleden werkelijk enkele buitenlandse hulpen, waar de politie niets aan deed en die uiteindelijk vermoord terug werden gevonden.
De vrouwen en jonge meisjes die als hulp in de huishouding komen te werken, komen vaak uit straatarme families. Thuis kunnen ze niet voldoende verdienen om hun gezin te onderhouden. De enige mogelijkheid is een baan in het buitenland aan te nemen en je gezin achter te laten.
Dit systeem zorgt ervoor dat die vrouwen in een soort schuldslavernij terecht komen. Het bemiddelingsbureau vraagt hoge prijzen die terugbetaald moeten worden en de meisjes worden vaak uitgebuit en soms zelfs mishandeld. Ze kunnen zich niet beroepen op rechten, want die hebben ze niet. Sommige van die vrouwen mogen het huis van hun werkgever niet verlaten, anderen werken de hele dag en sommigen krijgen zelfs bijna geen eten. In veel gevallen worden ze beschouwd als een minderwaardig soort mensen aan wie je nu eenmaal niets kunt toevertrouwen.
Petra mishandelt Nisha niet, en waardeert haar zeker tot op een bepaalde hoogte, maar heeft er tegelijkertijd geen idee van dat Nisha een eigen verleden heeft en een persoon is. Buiten het feit dat Nisha haar kind opvoed en schoonmaakt, bestaat Nisha eigenlijk niet. Mooi wordt beschreven dat Petra langzaamaan beseft hoezeer ze voorbij is gegaan aan Nisha als mens. En zonder dat het er dik bovenop ligt, wordt in gesprekken en situaties ook de schrijnende situatie van de andere buitenlandse hulpen duidelijk.
De verandering die Petra doormaakt hierin, vond ik goed beschreven. Het was geen plotselinge verandering, maar een paar kleine dingen die al een groot verschil maakten.
Ik had een beetje moeite in het verhaal te komen, vooral omdat de beschrijving van het vangen van de zangvogels nogal beeldend is en ik dit erg naar vond om te lezen.
Yiannis schaamt zich eigenlijk voor deze handel waarin hij betrokken is. Het was zeer zeker niet zijn eerste keuze, maar door omstandigheden is hij erin gerold en nu lukt het hem niet om eruit te stappen. Nisha had hem hierbij willen helpen, maar die kans heeft ze nooit gekregen. En pas op het laatst besef je als lezer welke rol dit heeft gespeeld in het lot dat Nisha trof.
Ik had eerder De bijenhouder van Aleppo van Christy Lefteri gelezen en die vond ik erg mooi. Dat ging over de Syrische vluchtelingen en ook voor Zangvogels heeft Christy Lefteri zich laten inspireren door ware gebeurtenissen. Ik vond dit zeer interessant, vooral omdat deze situatie zich niet heel ver weg afspeelt, maar hier in Europa. En ik denk trouwens niet dat het alleen op Cyprus voorkomt, maar dat in heel Europa de kans op uitbuiting van dit soort kwetsbare groepen groot is.
Kortom, het is een mooi boek met een indrukwekkend onderwerp. Een volkomen happy end heeft Zangvogels niet, dat zou ook niet realistisch zijn geweest, maar het is hoopgevend dat er wel dingen te goede veranderen. Aanrader.
Originele titel: Songbirds (2021)
Nederlandse uitgave 2021 door uitgeverij Mozaiek
Nederlandse vertaling: Mieke Prins
Bladzijdes: 376
Reacties
Een reactie posten