Patriot, Aleksej Navalny

Komende zondag is het 16 februari en dan is het een jaar geleden dat bekend werd dat Aleksej Navalny in een strafkamp in Rusland was overleden. Het was overduidelijk dat Vladimir Poetin hier de hand in had gehad. 

Vanuit de hele wereld kwamen er verontwaardigde reacties en de roep om gerechtigheid, maar na een week was dit alweer voorbij en was er niks concreets gebeurd. Het leven ging door als altijd en de naam Navalny werd niet meer genoemd, zeker niet in Rusland. 

En dit terwijl Aleksej Navalny jarenlang hĂ©t gezicht was van de oppositie tegen de autocratische leider van Rusland, de enige die weerwoord kon bieden en die alle corruptie bloot legde. 

Gelukkig is Aleksej Navalny's stem niet helemaal gesmoord, want enkele maanden geleden kwamen zijn memoires uit. In Patriot vertelt hij over zijn jeugd, hoe hij betrokken raakte bij de politiek en wat hij heeft gedaan en vooral, waarom. 

Aleksej Navalny werd in 1976 geboren, zijn vader was van OekraĂŻense afkomst, zijn moeder was Russische. Hij groeide op in de nadagen van de Sovjet-Unie, en maakte de val hiervan bewust mee. Gorbatsjov, en daarna Jeltsin en de wilde jaren '90 zorgden ervoor dat Rusland onherkenbaar veranderde. Aleksej was een puber die geĂŻnteresseerd was in rock-muziek, en uiteindelijk rechten ging studeren. In 2000 trouwde hij met Joelia, de liefde van zijn leven en samen kregen ze twee kinderen. 

Ondertussen had Boris Jeltsin plaatsgemaakt voor Vladimir Poetin en Aleksej Navalny raakte steeds meer politiek betrokken. 

Hij begon met een blog en later een youtube-kanaal, waar hij alles van de grote bedrijven en politici openbaar maakte om zo de corruptie en de duistere zaakjes duidelijk te maken. Hij deed mee aan protesten tegen verkiezingsfraude en richtte uiteindelijk een eigen politieke partij op waarmee hij meedeed aan de burgermeestersverkiezing voor Moskou en in 2018 wilde hij het opnemen tegen Poetin zelf in de presidentsverkiezingen.

Met de toenemende bekendheid, namen ook de pesterijen toe. Bijeenkomsten werden onmogelijk gemaakt, en er kwamen aanklachten, arrestaties en veroordelingen in rechtszaken die overduidelijk niet eerlijk verliepen. 

Aleksej Navalny kreeg meerdere keren iets in zijn gezicht gegooid, waarvan Ă©Ă©n keer met iets bijtends dat hem bijna een oog kostte. En in 2020 werd hij vergiftigd met zenuwgif, waarvan hij maar net herstelde.

Na zijn behandeling hiervoor van meerdere maanden in een Duits ziekenhuis, koos Aleksej Navalny ervoor om terug te keren naar Rusland. Hij werd meteen gearresteerd en kwam in de gevangenis terecht. Tijdens zijn gevangenschap werd hij enkele keren verplaatst, elke keer naar een strengere gevangenis. Ook werd zijn straf verlengd met nieuwe vonnissen die erbij kwamen. Het was duidelijk dat men er alles aan deed om te voorkomen dat Aleksej Navalny nog een rol van betekenis zou spelen in de oppositie. Op 16 februari 2024 kwam het bericht dat Aleksej Navalny was overleden in gevangenschap. 

In Patriot begint hij met de vergiftiging, om daarna terug te kijken op hoe het zover heeft kunnen komen en wat er allemaal gebeurd is. Het laatste deel is zijn gevangenisdagboek, waarin steeds duidelijker wordt hoe het regime haar best deed om hem aan alle kanten dwars te zitten en het leven zo onaangenaam mogelijk te maken, en zelfs te martelen. De berichten uit die jaren worden steeds sporadischer. 

Ik heb dit boek met heel veel bewondering gelezen en was na afloop zeer onder de indruk. Aleksej Navalny was iemand met humor en een vlotte pen, maar ook een dapper en integer mens die zich niet tegen liet houden door alle pesterijen en tegenwerking waar hij mee te maken kreeg. Hij heeft oprecht geprobeerd om een tegenwicht te bieden aan een autocratisch regime dat meer en meer een dictatuur werd.  En lange tijd was hij de enige die een serieuze bedreiging vormde voor de macht van Poetin en zijn handlangers. 

Ik vond het zeer interessant om te lezen hoe hij ervoor zorgde dat hij alle informatie had en die kon vrij geven, en wat er daarna allemaal gebeurde. Aleksej Navalny was niet voor Ă©Ă©n gat te vangen en na elke tegenslag, vond hij een nieuwe manier en ging weer door. 

In memoires schrijft iemand natuurlijk over zichzelf en daar houd je een beetje rekening mee, maar Aleksej Navalny is niet bezig om zichzelf enorm op te hemelen en heeft een aangenaam relativeringsvermogen. 

Bovendien gaat hij bepaalde controverses niet uit de weg. Hij heeft namelijk de kritiek gekregen dat hij aanwezig was bij extreem-rechtse marsen, en legt uit wat zijn beweegredenen waren om hierbij te zijn. Ik vond deze verklaring voldoende. Ook zie je hoe zijn idee over OekraĂŻne en de oorlog daar veranderde, hij zegt overduidelijk dat hij tegen deze oorlog is en deze als volkomen onwettig beschouwt. 

Ik heb een nog grotere bewondering gekregen voor deze man dan ik al had, en ben blij dat ik het boek gelezen heb. Patriot is absoluut de moeite waard. Aleksej Navalny is het zwijgen opgelegd, maar in zijn boek is zijn stem nog duidelijk te horen. 


Oorspronkelijk uitgegeven in 2024

Nederlandse uitgave 2024 door uitgeverij Atlas Contact

Nederlandse vertaling vanuit het Engels: Frans Reusink

Bladzijdes: 518

Reacties

Populaire posts