De Tsubaki schrijfwarenwinkel, Ito Ogawa

In Japan bestaat het beroep van publiek schrijver. Dit is iemand die je kunt vragen om de kerstkaarten voor je bedrijf te schrijven, een bedankbrief, of die moeilijke condoleancebrief. 

Hatoko is een jonge vrouw van 25, die na de dood van haar grootmoeder (haar Voorgangster), terugkeert naar de schrijfwarenwinkel van haar oma en die overneemt. Ze had niet gedacht hier ooit terug te komen, want de relatie met haar oma was moeizaam. 

Hatoko was opgevoed door haar oma, en heeft haar moeder nooit gekend. Oma was streng en stelde hoge eisen en wilde Hatoko opleiden tot schrijver. Dus elke dag moesten er karakters geoefend worden, uren achter elkaar. Toen Hatoko opgroeide verzette ze zich tegen dit strenge regime en vertrok ze om de wereld te zien. Ze had het contact met haar oma verbroken en kwam zelfs niet terug toen oma op sterven lag. 

Nu is Hatoko terug in de winkel en een beetje tegen wil en dank stapt ze in de voetsporen van de Voorgangster. 

Er komen vaste klanten die al jarenlang bepaalde opdrachten hebben, maar ook allerlei mensen die brieven nodig hebben. Hatoko kiest dan het juiste papier, de goede inkt, de stijl van de brief zelf, en de pen of penseel waarmee ze schrijft. Alles in de brief heeft een betekenis en alles kan de bedoeling van de brief onderschrijven (!), en versterken. 

Voor een condoleancebrief schrijf je bijvoorbeeld met lichte inkt, omdat de tranen van verdriet de inkt verdunnen, terwijl je voor een afwijzingsbrief stevig papier en donkere inkt gebruikt. Zelfs de postzegel draagt bij aan de algehele indruk van de brief. 

Door haar werk in de schrijfwinkel leert Hatoko meerdere mensen kennen, en vooral haar lieve buurvrouw is iemand die haar regelmatig meevraagt om uit eten te gaan, of samen iets te doen. De kring van mensen om haar heen wordt groter, en ze komt meer en meer in het reine met keuzes die gemaakt zijn in het verleden en de dingen waar ze spijt van heeft. Langzamerhand kan ze ook haar bittere gevoelens tegenover haar oma loslaten, en is er hoop voor de toekomst. 

De Tsubaki schrijfwarenwinkel is een mooi en fijngevoelig verhaal. Heel bijzonder zijn de details over het schrijven van brieven en de zorg waarmee Hatoko haar werk doet. Ik had geen idee hoeveel hier bij kwam kijken en welke rituelen er allemaal zijn. Het is prachtig om te lezen hoe Hatoko zich inleeft om de beste brieven te schrijven en de juiste woorden te vinden. 

Mooi beschreven is ook hoe langzaam Hatoko's leven verandert, en ze van iemand die geen vaste plek had, een gewaardeerd lid van het stadje wordt, met mensen om haar heen die van haar houden. En ook haar grootmoeder blijkt andere kanten te hebben gehad dan alleen de strenge vrouw die Hatoko zich herinnert. 

De details over eten en de Japanse cultuur vond ik interessant en leuk om te lezen en de verschillende mensen en hoe ze met elkaar omgaan komen helemaal tot leven. 

Het is geen groots of dramatisch verhaal, maar er komen wel mooie thema's aan bod als familie, omgaan met verlies en spijt, en vriendschap. Ik heb dit boek in ieder geval gelezen met een grote glimlach, want ik heb ervan genoten. 

Originele Japanse titel: Tsubaki bunguten (2016)

Nederlandse uitgave 2025 door uitgeverij Ambo/Anthos

Nederlandse vertaling: Maria Smolders

Bladzijdes: 272