Maanpaleis, Paul Auster

Marco Stanley Fogg groeit op bij oom Victor. Zijn vader heeft hij nooit gekend en zijn moeder komt onder een bus als Marco nog maar erg klein is. Oom is een groot lezer en klarinetspeler. Marco gaat in New York studeren en als oom Victor sterft krijgt Marco zijn boeken in dozen. Deze dozen vormen zijn meubilair, de tafels, de stoelen en zijn bed. 

Helaas gaat het financieel steeds slechter en een voor een verkoopt Marco de boeken, maar niet voordat hij ze stuk voor stuk gelezen heeft. Hij probeert zich af te sluiten van de wereld, vooral als zijn situatie steeds nijpender wordt. Hij negeert zijn problemen en hoopt op een oplossing. Die komt er niet en uiteindelijk verliest hij zelfs zijn appartement. Wekenlang slaapt hij in Central Park, waar zijn ongeruste vrienden hem terug vinden. Dankzij hen weet Marco terug te komen naar het land van de levenden.

Als hij weer een beetje gezond is, komt hij te werken bij een oude heer, Thomas Effing, als een soort persoonlijke assistent. Effing vertelt Marco zijn levensverhaal, hoe hij als jonge schilder vertrok op expeditie naar de zoutvlaktes van Utah, daar lange tijd verbleef en uiteindelijk zichzelf opnieuw uitvond. Effing is ervan overtuigd dat hij op 12 mei zal sterven en heeft Marco’s hulp nodig om nog een paar zaken te regelen. Ondanks de excentrieke gewoontes en vaak onaangename manier van doen raakt Marco erg op Effing gesteld en hij doet er dan ook alles aan om de laatste maanden van de oude man zo gemakkelijk mogelijk te maken. Het laatste wat Marco moet doen als Effing sterft (inderdaad op de 12^e mei) is contact opnemen met de zoon van Effing, die zijn vader nooit heeft gekend. En dan neemt Marco’s eigen verhaal ook een onverwachte wending.

Reizen, eenzaamheid, transformatie en de wens om je wortels te vinden en daarmee je identiteit, spelen in Maanpaleis allemaal een grote rol. Zo is er de naam die Marco heeft gekregen waar drie grote reizigers in te herkennen zijn; Marco Polo, Henry Stanley en Phileas Fogg. Alle hoofdpersonen hebben reizen gemaakt en transformaties ondergaan na een lange periode van afzondering en eenzaamheid.

Marco vertelt dit verhaal vele jaren nadat het heeft plaatsgevonden, zodat hij regelmatig vooruit kan wijzen of kan vertellen hoe het met sommige mensen is vergaan, of hoe hij soms later iets te weten kwam. Prachtig grijpt alles in elkaar terug en over, alles heeft uiteindelijk met elkaar te maken. Er zijn toevalligheden bij de vleet, maar dat is bij Paul Auster nooit een bezwaar, in de wereld die hij schept is zijn toevalligheden en absurditeiten terloops en volkomen geloofwaardig.

Een afgerond einde is het niet, een happy end zeker niet. Misschien wel een hoopvol einde.
Maanpaleis is in ieder geval een echte Auster, en dat is wat mij betreft een enorme aanbeveling.

Originele titel: Moon palace

Uitgegeven in: 1989
Nederlandse uitgave 1990 door uitgeverij De Arbeiderspers
Nederlandse vertaling: Annelies Eulen
Bladzijdes: 305