Tentoonstelling De waanzin van Van Gogh
Stilleven met uien. Januari 1889 |
Afgelopen vrijdag ben ik na school even binnengewipt bij het
Van Gogh museum, waar een
tentoonstelling is over het laatste anderhalve jaar van Vincents leven.
De waanzin nabij
neemt ons mee naar Arles, waar Van Gogh naar toe was gegaan, met grote
verwachtingen. Hij wilde een kunstenaarskolonie opzetten in Het gele huis, maar alleen Paul Gaugain
kwam.
Vincent van Gogh en Paul Gaugain waren twee heel
verschillende schilders en hun relatie verslechterde snel. Na een ruzie in
december 1888, sneed Vincent zijn oor af. Er is vaak gespeculeerd over deze
gebeurtenis en of Vincent een heel oor of een deel afsneed. Een teruggevonden brief
laat zien dat hij daadwerkelijk zijn hele oor afsneed.
Vincent werd opgenomen, maar een officiele diagnose werd
niet gesteld en na twee weken was hij voldoende hersteld om weer naar huis te
mogen.
Helaas was dit slechts het begin van een lijdensweg. Inzinkingen, opnames en
periodes van hard werken wisselden elkaar af.
Zijn broer Theo deed zijn best voor Vincent, maar had
ondertussen ook een eigen gezin in Parijs. Vrienden in Arles hielden hem op de
hoogte van het wel en wee van Vincent. Maar ook zijn vrienden konden niet
voorkomen dat de buren van Vincent een petitie waren gestart om hem te beletten
nog langer in Het gele huis te wonen,
iets dat hem ontzettend kwetste.
In april 1889 was de situatie zo ernstig geworden dat
Vincent zich liet opnemen in de inrichting van Saint-Remy. Hier zou hij bijna
een jaar verblijven en hoewel hij schilderde en een paar oplevingen had, waren
er ook veel nieuwe inzinkingen waardoor Vincent langzamerhand de hoop verloor
dat hij ooit nog helemaal beter zou worden.
In 1890 verliet Vincent de inrichting om te gaan wonen in
een dorpje vlak bij Parijs, Auvers. Twee maanden later, in juli 1890 schoot hij
zichzelf neer en hij overleed enkele dagen later. Theo was gelukkig bij hem op dat moment.
De tuin van het ziekenhuis in Saint Remy, december 1889 |
In De waanzin nabij
zien we een aantal van de schilderijen die Vincent van Gogh in deze maanden
maakte. Ook zijn er brieven, foto’s, informatie over Het gele huis en de
inrichting waarin van Gogh bijna een jaar verbleef, zodat je een goed beeld
krijgt van de ellende waar Vincent mee te maken had.
Angst, frustratie,
verdriet en wanhoop wisselden elkaar af, met af en toe wat voorzichtig
optimisme als het werken hem weer lukte.
Ik weet niet waarom ik altijd bijna moet huilen als ik in
het Van Gogh museum ben, maar ik denk
omdat ik het verhaal van Vincent van Gogh zo ontzettend triest vind. Ik had hem
zo graag gegund dat hij had gezien hoe geliefd zijn schilderijen zouden worden
en hoe hij gezien zou worden als Ă©Ă©n van de grootste schilders ooit. Dat hij is
gestorven terwijl hij dacht dat hij een mislukking was, vind ik bijna
ondragelijk.
De tentoonstelling De
waanzin nabij is niet heel groot, maar wel divers en ik vond het een mooi
overzicht van die vreselijke laatste maanden. Heel bijzonder zijn de gedeeltes
waarin je geluidsfragmenten hebt van brieven, zodat het bijna is alsof Vincent
tegen jou praat. Interessant zijn ook de verschillende diagnoses die in de
afgelopen jaren over de ziekte van Vincent zijn gesteld, maar zekerheid is er
in dit opzicht niet te geven.
Het laatste en onvoltooide schilderij van Vincent van Gogh. Juli 1890 |
Er mochten geen foto's gemaakt worden, dus dit zijn foto's van de ansichtkaarten die ik heb gekocht.
Mooi! Ik ben ooit in die inrichting geweest bij St RĂ©my, het was misschien beter gegaan als hij daar was gebleven, zo'n mooie omgeving, hij maakte daar ook mooi werk.
BeantwoordenVerwijderenWat bijzonder dat je daar bent geweest! Als ik het goed heb begrepen werd Vincent erg moedeloos van het feit dat de inzinkingen steeds terug kwamen en er was natuurlijk geen sprake van een echte behandeling in de inrichting, en hij had het idee dat het hem toch niet hielp.
VerwijderenHet is altijd lastig speculeren, maar zijn schilderijen zijn idd erg mooi uit die tijd.
Groetjes,