De familie Martin, David Foenkinos

De schrijver in dit verhaal heeft geen inspiratie meer. Hoe hij het ook probeert, de woorden komen niet en dat is best wel een probleem voor een schrijver. Hij besluit om naar buiten te gaan en de eerste de beste persoon die hij tegenkomt te vragen of hij over hem of haar mag schrijven. 

De eerste persoon die de schrijver ziet is een oude dame en even twijfelt hij nog, zal zij wel interessant zijn? Maar hij heeft nu eenmaal met zichzelf afgesproken dat het de eerste persoon moest zijn, dus dan is het niet eerlijk om toch verder te kijken. Hij trekt de stoute schoenen aan en spreekt de oude dame aan. 

Madeleine Tricot, zoals ze heet, begrijpt niet helemaal wat hij nu wil, maar nodigt de schrijver toch uit voor een kopje koffie bij haar thuis. Een aanbod dat de schrijver met beide handen aanneemt, op deze manier kunnen ze kennismaken en het is al een goed begin van zijn roman. 

Madeleine Tricot is weduwe, heeft twee dochters waarvan er een dichtbij woont en de andere in Amerika, en en ze heeft naast haar man nog een andere grote liefde gehad. De schrijver is opgetogen, hij ziet al meerdere mogelijkheden voor de verhaallijnen in zijn roman. En als het saai wordt, kan hij er altijd nog een anecdote over Karl Lagerveld invoegen, want Madeleine was vroeger naaister bij het modehuis Chanel. 

Als echter de dochter Valerie achter het project komt waar haar moeder bij betrokken is, maakt ze zich zorgen. Ten eerste is het niet duidelijk of die rare snoeshaan geen slechte bedoelingen heeft en als hij echt schrijver is, is zo'n project misschien teveel voor haar moeder. Valerie Martin stelt voor dat de schrijver ook over haar familie schrijft. Op die manier kan ze een oogje op hem houden en de druk een beetje van haar moeder wegnemen. 

De schrijver gaat akkoord, deze nieuwe verhaallijn bevalt hem wel en die avond maakt hij zijn opwachting bij het avondeten van de familie Martin. Een gewoon doorsnee gezin, moeder Valerie is lerares, vader Patrick werkt op een verzekeringskantoor en verder zijn er twee pubers: Lola en Jeremie. De schrijver hoop hun leven op te kunnen tekenen, maar weet natuurlijk niet helemaal of wat hij te zien krijgt ook het echte leven is. Wat als zij zich nu aanpassen aan het feit dat ze in een boek terechtkomen?

De schrijver probeert in de dagen die volgen op allerlei manier met de familie Martin contact te krijgen om hen te leren kennen. Hij merkt daarbij dat personages uit het echte leven niet altijd doen wat zijn boekenpersonages wel doen, namelijk precies doen wat hij wil. 

Lola en Jeremie hebben weinig belangstelling voor zijn project en proberen andere zaken met hem te bespreken. Zo hoop Jeremie dat een schrijver hem kan helpen met zijn huiswerk Frans en stuurt Lola hem uit op een precaire missie om te bemiddelen in de liefde. Dit was niet helemaal wat de schrijver had verwacht. 

Met Valerie lijkt het contact beter te gaan, maar door hun gesprekken moet de schrijver noodgedwongen ook over zichzelf vertellen en komt hij ook in het boek terecht, iets wat ook niet zijn bedoeling was geweest. Maar hij is nog niet over de breuk met zijn vriendin heen en hoopt nog op een verzoening, iets dat misschien ook wel tot de mogelijkheden behoort. 

En terwijl door het project het huwelijk van Patrick en Valerie onder spanning lijkt te staan en er een grote doorbraak nodig is, bereidt de schrijver met Madeleine een reis naar Amerika voor om haar eerste grote liefde terug te vinden. 

Als de schrijver terug komt om afscheid te nemen van de familie Martin, blijkt dat het project heel wat in gang heeft gezet. 

Ik was verrast dat het hele gezin aan de ontbijttafel op me te zien wachten. Tot mijn verbazing nam Jeremie als eerste het woord: 'Een schrijver stapt onze familie binnen en nu zijn mijn ouders weer verliefd, is mijn zus depressief, zit mijn oma in Los Angeles en ben ik populair geworden. Wat is nu precies de bedoeling van dat project?

In De familie Martin speelt David Foenkinos op heerlijke wijze met de grens tussen fictie en non-fictie. Kun je als schrijver wel het leven van iemand vastleggen als die persoon weet dat dit gebeurt en dus misschien zijn of haar gedrag aanpast? En hoe verlopen de levens van mensen? Niet iedereen heeft groots en meeslepend geleefd, maar iedereen heeft wel interessante dingen meegemaakt of geheimen gehad. 

Het is nooit te laat om iets te veranderen, en soms heb je gewoon net een zetje nodig. Als is het maar het idee dat wat je doet in een boek terecht komt. 

Het verhaal wordt verteld in korte hoofdstukken, waarbij je als het ware de schrijver volgt tijdens het schrijven van zijn roman. Als hij ergens lang moet wachten en het dus wat saai wordt voor de lezer, volgt er inderdaad een anecdote over Karl Lagerveld. De voetnoten breken door de vierde muur heen en richten zich rechtstreeks tot de lezer met terzijdes, opmerkingen en aanvullingen, die vaak ontzettend grappig zijn en een erg leuke toevoeging. Typisch ook voor David Foenkinos, hij doet dit in meer van zijn boeken. 

Ik heb eerder van David Foenkinos Het geheime leven van Henri Pick gelezen dat ik hartverwarmend en charmant vond en Charlotte dat ik ontroerend en indrukwekkend vond. De familie Martin is tegelijkertijd een roman waar heel wat lagen in zitten zodat je er over na blijft denken, maar tegelijkertijd is het een licht en prettig geschreven verhaal, dat heerlijk wegleest. 

Kortom, dit was net wat ik nodig had.

Oorspronkelijke Franse titel: La famille Martin (2020)

Nederlands/Belgische uitgave in 2021 door uitgeverij Borgerhoff&Lamberigts

Nederlandse vertaling: Sanne van der Meij

Bladzijdes: 207