Grigori R. (2014)

Grigori Raspoetin is een fascinerend figuur in de geschiedenis. Er gaan verschillende verhalen over hem de ronde, was hij een wonderdoener, een gebedsgenezer, een charlatan, een domme boer of een heilige?

Hij werd geboren zo rond 1870 in een klein dorpje in Siberië. Hij stond in zijn jeugd bekend als een dronkenlap en ruziezoeker, maar op een gegeven moment ging hij op weg om God te vinden. Hij liet zijn vrouw en kinderen achter en voegde zich bij de vele Russen die als pelgrims kloosters en heilige plekken bezochten. Langzamerhand begon zijn roem als genezer en ziener te groeien.

Tsaar Nicolaas II en zijn vrouw Alexandra hadden al eerder te maken gehad met verschillende heilige pelgrims en genezers. Eerst toen ze nog wanhopig probeerden om een zoontje te krijgen als troonopvolger, en daarna, toen het zoontje geboren was, om hem te helpen bij de erfelijke ziekte hemofilie waaraan hij leed.

Via via werd Raspoetin aan het hof geïntroduceerd en zijn invloed groeide snel. Niet alleen wist hij bij Alexei de pijn weg te nemen, hij wist ook Alexandra gerust te stellen. De tsaar en zijn vrouw begonnen zich steeds meer op Raspoetin te verlaten, ook als het om advies over staatszaken en politiek ging. 

De publieke opinie keerde zich mede hierdoor steeds meer tegen de tsaar en zijn regering en voor een aantal mensen was het genoeg. Raspoetin werd vermoord en nog geen twee jaar later was er een einde gekomen aan het leven van de tsarenfamilie met wie zijn lot zo nauw verbonden was geweest.

In Rusland is in 2014 de serie Grigori R. gemaakt, acht afleveringen van elk vijftig minuten over Raspoetin.

Het begint met Alexander Kerenski, de leider van de Voorlopige Regering die na het aftreden van de tsaar in maart 1917 de macht had gekregen, een onderzoek wil naar de misdaden van Raspoetin. Hij geeft deze opdracht aan inspecteur Swietten, die alle volmachten krijgt om de mensen te bespreken en de plekken te bezoeken die nodig zijn om alle informatie boven water te krijgen.

Andrei Smolyakov als Swietten

Swietten gaat naar het geboortedorp van Raspoetin, spreekt met diens vrouw en later met zijn dochter en de politieagenten die Raspoetin moesten volgen. Bovendien bezoekt hij de voormalige hofdame en vriendin van tsarina Alexandra, Anna Vyroebova, in de gevangenis en probeert het hele plaatje compleet te krijgen.

Swietten is een sceptische man, die niks op het eerste gezicht gelooft, maar langzamerhand stapelen de getuigenissen zich op in het voordeel van Raspoetin. Ja, hij was een onbehouwen boer, maar al het geld dat hij kreeg gaf hij weg en hij was oprecht in zijn genezingen.

De conclusie die Swietten bereikt is dan ook niet wat Kerenski had verwacht en zoals de politieke situatie nu is, moet misschien zelfs Swietten vrezen voor zijn leven.

Grigori R. is een geweldige serie, ongelofelijk spannend en interessant, historisch vrij behoorlijk correct (niet onbelangrijk) en ook nog zeer goed gespeeld. 

Vladimir Mashkov zet een onvergetelijke Raspoetin neer. Iemand die met een enkele blik een heleboel emoties kan overbrengen en door wie Raspoetin langzamerhand iemand wordt die je niet alleen begrijpt, maar van wie je kunt houden. Dit had ik zeker niet verwacht, maar ik heb bijvoorbeeld gehuild bij de scenes waarin hij vermoord werd. Het gebeurt niet vaak dat een serie of een film mijn mening over een gebeurtenis of persoon uit de geschiedenis bijstelt, maar dat is hier wel gebeurt. Voor mij is Rapoetin niet langer een charlatan uit op eigen gewin, maar een behoorlijk oprecht iemand die uiteindelijk verwikkelt raakte in gebeurtenissen waar hij niet meer uit kon komen. 

Vladimir Mashkov als Grigori Raspoetin

Geweldig is ook de werkelijk beeldschone Ekaterina Klimova die Anna Vyroebova speelt, die altijd in Raspoetin heeft geloofd en ook nu hij dood is en zij in de gevangenis zit, zijn nagedachtenis niet in de steek laat.
De werkelijke Anna was een stuk minder mooi en ook minder sympathiek naar ik begrijp, maar voor deze serie geeft dat niet. 

Ekaterina Klimova als Anna Vyroebova

Andrei Smolyakov speelt Swietten op een uiterst sympathieke manier. De man die observeert en alle mensen die hij spreekt vastlegt in een tekening, de man die probeert om menselijkheid en fatsoen te laten zegevieren en af en toe behoorlijk daadkrachtig uit de hoek kan komen, je zou bijna willen dat ook hij een daadwerkelijk historisch persoon is.

Verder kan ik nog zeggen dat de aankleding perfect is en de muziek prachtig, dat verhoogt echt de Russische sfeer.

Raspoetin en Vyroebova

Is er ook maar iets aan te merken op deze serie? Nee, volgens mij niet. Ik kan alleen maar zeggen dat ik het absoluut geweldig vond en dat ik eigenlijk geen superlatieven genoeg heb om te vertellen hoe goed deze serie is. Ik kan dus alleen maar iedereen aanraden om zelf te kijken. (en wat ben ik blij dat ik de DVD heb en ik elk moment opnieuw kan gaan kijken!)