De albatros, Simona Lo Iacono

Het is 1957 en in een kliniek in Rome ligt de laatste prins van Lampedusa. Hij is ernstig ziek en het is duidelijk dat hij niet lang meer leeft. Hij heeft een roman geschreven, maar die is nog niet uitgegeven. De Tijgerkat, zoals hij zijn roman heeft genoemd, heeft nog geen belangstellende uitgever getrokken. 

Terwijl Giuseppe Tomassi di Lampedusa wacht op nieuw over zijn roman, en herinneringen ophaalt aan zijn leven, zijn vrouw en zijn pleegzoon, denkt hij vooral terug aan zijn eigen jeugd. 

De Lampedusa's waren een belangrijk onderdeel van de elite van Sicilie. Een familie van prinsen die grote landgoederen bezaten, en meerdere huizen in Palermo als op het platteland. De familie werkte niet, maar ze waren grootgrondbezitters, geleerden en excentriekelingen. 

De familiegeschiedenis was overal aanwezig, in de vele foto's en snuijsterijen, de bijzondere meubels die overal stonden en de huizen vulden met herinneringen en beloftes. Er waren excentrieke ooms en tantes, en als de familie op reis ging, werd een halve trein afgehuurd. 

Giuseppe denkt vooral terug aan zijn jeugdvriend Antonno, die altijd bij hem was en die zijn grootste vertrouweling was. Antonno begon met een boek bij het einde, loopt achteruit als hij ergens naar toe wil gaan en doet alles net even anders als de rest van de wereld. 

Die zomer vertrekt de hele familie naar het landgoed van de moeder van Giuseppe. In deze idyllische omgeving kunnen de kinderen heerlijk ronddwalen in de tuinen en zich vermaken met het ontdekken van het leven, terwijl de volwassenen hun eigen problemen hebben en een rondreizend toneelgezelschap een voorstelling zal geven. Die zomer is de grote vraag of de albatros altijd bij zijn kapitein blijft en of vrienden altijd vrienden blijven?  

De albatros is een prachtige roman die moeiteloos wisselt tussen de jeugd van Giuseppe en de kwetsbare oudere man die bijna aan het einde van zijn leven staat. Samen met de kleine Giuseppe dwalen we rond in de ruimtes van het prinselijke paleis en het buitenhuis. We zien als die kamers gevuld met aandenkens en geheimen, nooit uitgesproken verhalen en nooit uitgekomen dromen en we zijn samen met hem in het sprookjesachtige buitenhuis. 

In zekere zin was dit een wereld die heel snel zou verdwijnen in de 20e eeuw, toen de Eerste Wereldoorlog uitbrak, daarna het fascisme opkwam en de Tweede Wereldoorlog Italie voorgoed zou veranderen. 

De wereld van Giuseppe di Lampedusa zou nooit meer dezelfde zijn, maar hij kon nog wel putten uit zijn herinneringen om zijn magistrale werk De tijgerkat te schrijven, die voor een groot deel is gebaseerd op zijn eigen familiegeschiedenis. Helaas heeft hij zelf niet meer mogen meemaken dat het werk werd uitgegeven en uiteindelijk tot een Italiaanse klassieker gerekend zou worden, die erkenning kwam voor hem te laat. 

De albatros is natuurlijk een roman en geen biografie, maar Simona Lo Iacono weet Giuseppe di Lampedusa en de wereld van zijn jeugd zo mooi tot leven te wekken en de bijzondere vriendschap tussen Giuseppe en Antonno zo te beschrijven dat ik het helemaal voor me zag. Bovendien kreeg ik meteen zin om De tijgerkat weer te lezen, die ik binnenkort zal bespreken. Dat is wat een goed boek doet, dat je daarna nog meer lezen omdat je nog lang niet klaar bent met het onderwerp. De albatros is  daarom wat mij betreft een goed boek. 

Oorspronkelijke Italiaanse titel: L'albatro (2019)

Nederlandse uitgave 2022 door uitgeverij Wereldbibliotheek

Nederlandse vertaling: Miriam Bunnik en Mara Schepers

Bladzijdes: 249