Waterschapsheuvel, Richard Adams

Mijn bijna dertig jaar oude boek

In 1986 was er één boek niet beschikbaar in de bibliotheek van Zaandam. Dit boek was namelijk permanent uitgeleend en verlengd door mij. Ik was toen elf en had ziekte van Pfeiffer, en ik kan wel zeggen dat Waterschapsheuvel me hier doorheen heeft geholpen. 

Keer op keer herlas ik het en groot was de vreugde toen ik met Sinterklaas in 1987 een eigen exemplaar kreeg, eindelijk was ik niet meer afhankelijk van de bibliotheek.

Zo’n twintig jaar geleden las ik het voor het laatst en op de een of andere manier duurde het tot deze vakantie voor ik het weer oppakte. En opnieuw werd ik gegrepen door dit prachtige verhaal.

Waterschapsheuvel gaat over een groep konijnen. Hazelaar en Vijfje zijn broers en wonen in de konijnenkolonie van Sandelvoorde. Vijfje heeft profetische gaven en voorspelt dat er iets ergs zal gebeuren en dat ze de kolonie moeten verlaten. Het Opperkonijn wil er niets van weten om de hele kolonie te evacueren, maar enkele andere konijnen sluiten zich bij Hazelaar en Vijfje aan als zij op weg gaan.

De konijnen moeten honden en vossen het hoofd bieden, een rivier oversteken en andere gevaren overwinnen. Uiteindelijk, na vele dagen reizen, vinden ze een thuis op de Waterschapsheuvel, maar als ze daar willen overleven, hebben ze wel wijfjes nodig.

In een dictatoriaal geregeerde en overbevolkte kolonie een stukje verderop zitten meer dan genoeg vrouwtjes die mee zouden kunnen naar de Waterschapsheuvel, maar het Opperkonijn Generaal Guldenroede is niet van plan dit toe te staan. Hazelaar en de zijnen komen met een slim plan om Guldenroede om te tuin te leiden, maar Guldenroede is vastbesloten wraak te nemen.

Richard Adams creëerde in Waterschapsheuvel een rijke wereld, waarin de konijnen een taal en gebruiken hebben en elkaar verhalen vertellen over El-ahrairah, het slimste konijn dat ooit geleefd heeft, een voorbeeld voor alle konijnen.

Het knappe is dat het weliswaar konijnen zijn, maar dat je van ze gaat houden. Ik was als elfjarige al een beetje verliefd op Hazelaar, die zich ontpopt als een goede leider van de groep, en nu werd ik dat weer. Maar ook Kopstuk en de zeemeeuw Kiehaar, die een bondgenoot wordt van de konijnen, zijn geweldig. Er zijn slimme, intelligente, lieve, dappere, laffe en domme konijnen en ze gaan allemaal voor je leven.

Tegelijkertijd is Waterschapsheuvel een ode aan het Engelse platteland, met de beschrijvingen van de planten, de heuvels, de dieren en de konijnen temidden van de sleutelbloemen. Een platteland dat in 1972 al bedreigd werd door bouwactiviteiten, maar waar nu natuurlijk nog minder van over is. Waterschapsheuvel is een bestaand gebied en ik ben eigenlijk wel benieuwd hoe het er tegenwoordig uitziet. Zou de heuvel nog rustig genoeg zijn om een kolonie konijnen te herbergen?

In 1979 is er een tekenfilm van Waterschapsheuvel gemaakt en die is erg bijzonder, Bright eyes van Simon and Garfunkel is hier natuurlijk onlosmakelijk mee verbonden. In 1999 is er een tekenfilm serie van gemaakt en die vind ik persoonlijk niet mooi, de konijnen kloppen niet op de een of andere manier (ze lijken te Disney, denk ik). 

Maar hoe dan ook, ik vond het heerlijk om het boek weer te lezen en het zal waarschijnlijk niet weer twintig jaar duren voor ik het weer oppak.

Originele titel: Watership down

Uitgegeven in 1972

Deze Nederlandse uitgave 1986 door uitgeverij Spectrum

Nederlandse vertaling: Max Schuchart

Bladzijdes: 448