De lange zondag van de verloving, Sébastien Japrisot

Januari 1917. De Eerste Wereldoorlog duurt al jaren en is uitzichtloos en veel soldaten hebben de hoop op gegeven. Sommigen deserteren, anderen proberen zichzelf te verwonden om zo naar huis te kunnen. De legerleiding vindt dat deze mannen zwaar gestraft moeten worden omdat anders teveel soldaten hun voorbeeld zouden kunnen volgen. Vijf soldaten worden dan ook voor zelfverminking ter dood veroordeeld.

De Eskimo, Rooie cent, Die daar, Crimineel en Groentje worden meegevoerd naar een van de voorste loopgraven. Het idee is namelijk dat ze niet door hun eigen mensen geëxecuteerd zullen worden, maar dat ze over de rand van de loopgraaf in Niemandsland gezet worden, zodat de Duitsers het vuile werk kunnen opknappen. Dit wordt echter niet aan de families verteld, omdat wat hier gebeurd is tegen alle regels is. De nabestaanden krijgen het bericht dat hun zonen en echtenoten zijn gesneuveld in de strijd.

Mathilde, de verloofde van Groentje, die in het echte leven Manech heette, krijgt in 1919 bericht van een stervende sergeant. Hij wil haar spreken. Hij was erbij op die vreselijke dag in januari 1917. Hij heeft de laatste brief van Groentje aan Mathilde geschreven en verstuurd en hij wil aan haar vertellen wat er is gebeurd.

Als Mathilde zijn verhaal heeft gehoord, klampt ze zich vast aan de mogelijkheid dat Manech die nacht in Niemandsland misschien heeft overleefd. Ze wil uitzoeken wat er gebeurt is en met een koppige vasthoudendheid zet ze alles op alles om de mensen op te sporen die haar kunnen vertellen wat er precies is gebeurd.

De lange zondag van de verloving is een prachtig verhaal om verschillende redenen. Ten eerste is Mathilde een geweldige jonge vrouw. Eigenzinnig en koppig en vastbesloten haar eigen gang te gaan. Ze laat zich daarbij niet tegenhouden door haar handicap (ze kan niet lopen) of mensen die haar afraden met haar zoektocht door te gaan en willen dat ze het verleden laat rusten.

Sébastien Japrisot heeft een mooie en vaak grappige schrijfstijl, met leuke terzijdes of mooie beeldspraken. Tegelijkertijd weet hij het verhaal goed op te bouwen. In het eerste hoofdstuk leer je alleen de vijf mannen kennen die ter dood veroordeeld zijn, maar in de loop van het boek leer je hun achtergronden en hun families kennen en besef je welke invloed de oorlog heeft gehad. Niet alleen op de vijf mannen, maar ook op de mensen om hen heen. Daarmee wordt het ook een indrukwekkend boek. De oorlog speelt natuurlijk een grote rol, maar tegelijkertijd is de oorlog niet het belangrijkste, belangrijker zijn de liefde, de hoop, omgaan met verlies en het zoeken van de waarheid.

Un long dimanche de fiançailles is in 2004 verfilmd met onder andere Audrey Tautou als Mathilde. Hoewel er natuurlijk allerlei dingen zijn veranderd en samengevoegd omdat een film nooit letterlijk een boek kan volgen, blijft de gelaagdheid van het verhaal intact. Erg leuk dat Jodie Foster een bijrol heeft en hierin uitstekend Frans spreekt.

De film is mooi, grappig en ontroerend, net zoals het boek. Wel wat ik blij eerst het boek te hebben gelezen, aangezien er dan toch meer achtergrond is om alles goed te begrijpen.

Maar zowel boek als film zijn aanraders.

Originele Franse titel: Un long dimanche de fiançailles

Oorspronkelijk uitgegeven in 1991

Nederlandse uitgave 1993 door uitgeverij Meulenhoff

Nederlandse vertaling: Rosalie Siblesz

Bladzijdes: 305