Groninger museum: De collectie, De ploeg en een beetje Nieuwe Wilden

Rode boerderij, Jan Altink 1924

De ploeg

Vorige week ben ik op bezoek geweest in Groningen, waar ik met Anna het Groninger museum heb bezocht. 

Ik had een speciaal verzoek-programma, ik wilde de werken van De ploeg zien, en het Groninger museum heeft die in De collectie zitten, een tentoonstelling waarin een mooi deel van de vaste collectie van het museum wordt getoond en waarin De ploeg een groot aandeel heeft.

De ploeg is een Groninger kunstenaars collectief dat na de Eerste Wereldoorlog werd opgericht. Het doel was om Groninger kunstenaars bij elkaar te brengen en van elkaar te leren en elkaar te inspireren. Het waren voornamelijk schilders, maar ook andere kunstenaars sloten zich bij De ploeg aan.

De naam De ploeg werd bedacht door schilder Jan Altink die hiermee wilde aangeven dat ze van plan waren om de Groningse kunst te ontginnen om iets nieuws te beginnen, en zij zouden de ploeg zijn die daarvoor nodig was. 

George Martens, Vismarkt 1926

Bekende namen zijn Hendrik Werkman en Jan Altink, maar ook andere schilders als Ekke Kleima, Jan Wiegers, George Martens en Alida Jantina Pott maakten deel uit van deze groep.

Zij kregen hun inspiratie van het Duitse expressionisme dat in de jaren ’20 opkwam, maar ook het constructivisme vormde een bron van inspiratie.

Boerenschuur en bomen, Alida Pott  z.j.

Het hoogtepunt van De ploeg lag vooral in de jaren ’20, hoewel ze nog jarenlang samen bleven werken. Na de Tweede Wereldoorlog kwam er kritiek op De ploeg, hen werd verweten vast te houden aan het oude en vernieuwing in de weg te staan.

Kerkje te Breede, Ekke Kleima 1939

Het Ploegpaviljoen dat deel uit maakt van De collectie, laat vooral de werken uit de hoogtijdagen zien en dit is werkelijk heel erg mooi. Ik houd erg van De ploeg en vooral hun kleurgebruik spreekt me erg aan. 

Ik vind het ook heel bijzonder hoe zij het Groninger landschap op de kaart hebben gezet. 

Daarvoor werd Groningen grotendeels genegeerd door kunstenaars, maar de leden van De ploeg lieten zien hoe mooi het hier was (en is).  

 

Groninger landschap, Jan Altink 1947

De rest van de collectie

In het andere gedeelte van De collectie zie je onder andere moderne kunstwerken, maar ook portretten van Groningers van de 15^e tot de 19^e eeuw, prachtig zilver en verschillende voorwerpen die een beeld geven van de geschiedenis van Groningen door de eeuwen heen.

Ook zijn er schitterende meesterwerken te zien uit vroegere eeuwen van onder andere Judith Leyster, Israels en Rubens.

Dit gedeelte vond ik ook zeer de moeite waard, vooral omdat het zo divers was.

De nieuwe wilden

Omdat we er toch waren, zijn we ook even binnengelopen bij de tentoonstelling De nieuwe wilden, waarin de Duitse schilders uit de jaren ’80 met hun neo-expressionisme te zien waren. Tsja, wat kan ik hierover zeggen? De Neo-expressionisten wilden de kunstwereld opschrikken en hun kritiek op de maatschappij duidelijk maken. Zij deden dit door alles op de hak te nemen, en zelfs opzettelijk lelijk te schilderen, als statement.

De geboorte van Mullheimer Freiheit, Walter Dahn 1981

Het was vooral leuk omdat we ook De Wilden in De fundatie in Zwolle hadden gezien (Duitse expressionisten uit de jaren ’20), en dit een aardige aanvulling was. 

We hebben werken gezien die we onverwacht mooi vonden, anderen waren grappig of zelfs snoezig (leuke kwarteltjes), anderen waren lelijk of verontrustend en van sommigen werden we zelfs een beetje naar. Echt gezellig waren die Duitsers niet in die tijd (en ze nemen zichzelf zo serieus, heel irritant eigenlijk). 

De zanger, Helmut Middendorf 1981
Hierin zagen we nog wel de inspiratie van de oude Wilden

Ik moet eerlijk zeggen dat ik niemand zou aanraden om voor De Nieuwe Wilden alleen naar Groningen te gaan. Als je er toch bent en je loopt even naar binnen is het meer dan genoeg, maar als je een keuze moet maken, dan raad ik je het Ploegpaviljoen aan!!

De collectie met het Ploegpaviljoen is nog tot 31 december 2016 te zien.

De nieuwe wilden zijn nog tot 23 oktober 2016 te zien.